Lãi suất cho vay khó giảm ngay

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Sau hơn một tháng yên ả, thị trường lãi suất (LS) bỗng nổi sóng khi một số ngân hàng điều chỉnh tăng LS huy động, gây áp lực lớn tới việc hạ LS cho vay xuống 12%/năm theo chỉ đạo của Chính phủ.

Tăng LS bằng tiền thưởng

Kể từ ngày 27.5, VietA Bank tiếp tục tăng LS tiền gửi tiết kiệm VNĐ ở nhiều kỳ hạn. Với hình thức lãnh lãi cuối kỳ, LS tăng trung bình từ 0,1% đến 0,8%/năm, trong đó mức LS cao nhất là ở kỳ hạn 2 tháng 11,3%/năm. Niêm yết là vậy, nhưng LS thực của ngân hàng (NH) này nếu cộng cả thưởng và khuyến mãi đã áp sát, thậm chí cao hơn 12%/năm ở một số kỳ hạn.

Tại KienLong Bank, mức LS niêm yết cao nhất tại kỳ hạn 12 tháng chỉ 11,6%/năm, tuy nhiên LS thực tế khách hàng nhận được cũng đã lên tới 12,5%/năm. Tương tự, NH Quốc tế (VIB) và Á Châu cũng đã điều chỉnh LS thông qua việc tặng tiền mặt 1 triệu đồng, cùng các mức LS thưởng khác…

Giải thích về diễn biến này, bà Dương Thu Hương, Tổng thư ký Hiệp hội NH chỉ ra 2 nguyên nhân: thứ nhất, việc các NH điều chỉnh LS huy động lên 11,6% - 11,9%/năm do trước khi thực hiện cam kết giữ LS xoay quanh mức 11,5%, NH đã để mặt bằng LS hơi thấp, không tương xứng với mặt bằng LS trên thị trường, nay phải điều chỉnh lại. Thứ hai, một số NH nâng LS lên tới 12%/năm, thậm chí 12,5%/năm do các NH lớn cộng cả LS thưởng, khuyến mãi ra mức 11,6%/năm, các NH nhỏ cũng áp ở mức này nhưng không huy động được vốn. Thành ra giờ các NH nhỏ phải thưởng cả tiền mặt, LS nên LS thực lên tới 12,5%/năm.

Lãnh đạo của một NH thương mại cổ phần nhỏ tại Hà Nội cho rằng, NH cực chẳng đã mới phải điều chỉnh LS. Bởi các NH đang cạnh tranh gay gắt, nếu không tăng thì không hút được khách, mà tăng rồi thì mang tiếng đi ngược lại chủ trương của Chính phủ. Mặt khác, càng tăng thì chênh lệch lãi biên giữa đầu vào và đầu ra ngày càng hẹp, lợi nhuận càng bị sụt giảm, áp lực từ các cổ đông càng lớn.

Tổng giám đốc của một NH khác lại cho biết, NH tăng LS vì hiện nay DN và người gửi tiền đòi LS huy động phải cao hơn 11,5%/năm. Vị này tiết lộ, có DN còn nhắn tin vào máy di động để thông báo đang có 100 tỉ đồng và muốn gửi với LS 12,5%/năm, hỏi có đồng ý không để mai gửi tiền.

Khó có "cửa" để giảm lãi cho vay

Việc LS huy động không giảm, thậm chí tăng lên khiến cơ hội giảm LS cho vay ngày càng ít đi. Trên thực tế, LS hiện nay đã được thực hiện theo cơ chế thỏa thuận. Nếu LS huy động đã ở mức hơn 12%/năm thì LS cho vay đương nhiên thấp nhất cũng phải ở mức 14% - 15%/năm thì NH mới có lãi.

Ngoài ra, "cửa" hạ LS càng hẹp hơn khi các NH đang bị kẹt vốn đầu vào khi không thể vay trên thị trường liên NH (thị trường 2), mặc dù LS hiện tại ở đây khá rẻ. Nguyên nhân do NH Nhà nước khuyến cáo các NH thương mại nên hạn chế tỷ lệ giới hạn tổng vốn vay trên thị trường 2 không quá 20% so với thị trường 1 (khu vực dân cư và DN). Một chuyên gia cho biết, tuy chưa có quyết định chính thức nhưng các NH thương mại đã quá nhạy cảm với khuyến cáo của NH Nhà nước. Nhiều NH có tỷ lệ đang ở mức 40%, đã phải cố lao ra thị trường 1 để huy động để kéo tỷ lệ xuống. "NH bị ách ở thị trường 2, buộc lòng phải nhảy vào thị trường 1 để nâng LS huy động. Và như vậy thì làm sao có thể hạ LS cho vay", vị chuyên gia này nói.

Về lo ngại liệu có xảy ra cuộc đua LS huy động giữa các NH hay không, bà Dương Thu Hương cho rằng, với tình hình kinh tế vĩ mô hiện nay, không có cớ gì để các NH tăng LS huy động. Chỉ số giá cả tiêu dùng (CPI) tháng 5 chỉ tăng 0,27%, lạm phát 5 tháng chỉ tăng 4,55% so với cuối năm, Thủ tướng Chính phủ cũng đã khẳng định lạm phát có khả năng kiểm soát 8%/năm. Với mức lạm phát này, LS tiền gửi 11,5%/năm đã đảm bảo thực dương cho người gửi tiền. Thứ hai, LS liên NH giảm thấp, đồng thời NH Nhà nước vẫn đang tích cực bơm vốn trên thị trường mở. Với ba lý do quan trọng đó, bà Hương dự báo, LS cho vay có thể giảm, nhưng không thể giảm ngay mà chỉ có thể giảm từ từ, sau một thời gian. "Để giảm LS cho vay xuống 12%/năm theo chỉ đạo của Thủ tướng, không chỉ ngày một ngày hai mà cần phải có lộ trình. Ít nhất tháng 7, tháng 8 còn muộn nhất tháng 9, tháng 10 nếu như lạm phát giữ được ở mức 8%, còn lạm phát tăng lên thì không thể thực hiện được", bà Hương nhận định.

(Thanh Niên)