Nhật Bản: Phi thuyền thám hiểm vũ trụ

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Sau hơn hai năm chu du trong vũ trụ bằng động cơ ion hiệu quả, phi thuyền Hayabusa của Nhật Bản hiện chỉ còn cách tiểu hành tinh Itokawa 20km. Trong thời gian tới, phi thuyền này sẽ hạ cánh để thu thập mẫu trên bề mặt tiểu hành tinh.

Mẫu vật sẽ được đưa trở về Trái đất trong một khoang nhỏ vào mùa hè năm 2007 để phân tích. Thông tin thu thập được sẽ giúp giới khoa học hiểu cách hình thành và tiến hoá của Thái dương hệ. Còn trong lúc này, phi thuyền vừa tiến tới gần tiểu hành tinh vừa quan sát nó. Hình ảnh do camera ghi lại ngày 12.9 cho thấy có nhiều vùng đồi núi và một khu vực bằng phẳng trên tiểu hành tinh. Các nhà khoa học tại Viện Khoa học hàng không và vũ trụ Nhật Bản (Isa) cho biết nghiên cứu các đặc trưng bề mặt nói trên có thể là chìa khoá để hiểu cách hình thành của Itokawa.

Các quan sát khoa học về Itokawa, trong đó có việc lấy mẫu và đo đạc địa hình, sẽ được tiến hành trong vòng 2 tháng tới. Tới cuối tháng 9, phi thuyền sẽ vẽ bản đồ chi tiết hơn do chỉ còn cách tiểu hành tinh chừng 7km. Tiếp đó, Hayabusa tiến gần hơn nữa tới tiểu hành tinh, chạm vào bề mặt của nó và phóng ra một viên đạn kim loại với vận tốc 300m/s nhằm thu thập 100mg vật liệu bị bắn ra. Đồng thời, một chiếc phễu nhỏ sẽ được thả ra từ Hayabusa để bay vòng quanh tiểu hành tinh ở độ cao 10m. Nhiệm vụ của phễu là chụp ảnh và xác định nhiệt độ tiểu hành tinh trong thời gian từ một tới hai ngày.

Thành công đồng nghĩa với việc Hayabusa sẽ là phi thuyền đầu tiên của con người mang mẫu của tiểu hành tinh trở về Trái đất. Các nhà khoa học có thể so sánh vật liệu thô của tiểu hành tinh với các thiên thạch trên Trái đất. Ngoài ra, họ còn có thể xác định được cấu trúc của các tiểu hành tinh khác dựa trên cấu trúc và quang phổ của Itokawa. Cho tới nay, Mặt trăng vẫn là thiên thể duy nhất mà con người lấy mẫu.

Các tiểu  hành tinh được tạo nên từ vật liệu còn lại của quá trình hình thành Thái dương hệ cách đây 4,6 tỷ năm. Hầu hết những mảnh vụn này - thỉnh thoảng được gọi là hành tinh nhỏ - quay theo quỹ đạo quanh Mặt trời trong một vành đai giữa Hoả tinh và Mộc tinh. Hayabusa được phóng vào ngày 9.5.2003 bằng tên lửa MV5. Tiểu hành tinh mục tiêu của nó được đặt tên theo cố TS Hideo Itokawa - một trong những người được coi là cha đẻ của Chương trình vũ trụ Nhật Bản.

Phi thuyền Hayabusa được trang bị nhiều công nghệ mới: động cơ đẩy ion, hệ thống dẫn đường tự động, hệ thống thu thập mẫu vật và khoang trở về Trái đất. Còn nhớ phi thuyền Genesis của NASA đã thu thập được mẫu gió mặt trời và đưa chúng trở về Trái đất. Không may là phi thuyền đã đâm xuống sa mạc Utah vào tháng 9.2004. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã vớt vát được một số mẫu của Genesis.

( theo Tạp chí hoạt động khoa học )