Chiêu lừa đảo của tỷ phú Madoff

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Bernard Madoff, từng là một huyền thoại phố Wall, giờ đây đã biến thành kẻ lừa đảo được ghi nhớ trong lịch sử nước Mỹ. Madofff bắt đầu sự nghiệp tài chính ở tuổi 22 với tài sản vẻn vẹn 5.000 USD.
Dành dụm tiền kiếm được từ những việc làm trong các kỳ nghỉ hè trong đó có cả vai trò vệ sĩ, người điều khiển máy bơm tưới vườn, ông đã thiết lập quỹ đầu tư mang tên mình vào năm 1960.

Bernard Madoff.

Giờ đây, sau gần một nửa thế kỷ hoạt động giao dịch chứng khoán, tiếng tăm của ông đã tiêu tan thành mấy khói, đối mặt với án tù giam, cả sự nghiệp kết thúc không gì hơn ngoài một vụ lừa đảo tiền của các nhà đầu tư trị giá tới 50 tỉ USD.

Các nạn nhân trong thương vụ lừa đảo của ông trùm giao dịch Madoff vẫn còn tự hỏi, việc gì đang diễn ra. Họ băn khoăn đi tìm "chìa khóa thành công" của ông trong thương vụ ấy.

Rất nhiều khách hàng giàu có, tên tuổi lớn của Madoff được "tuyển mộ" trong những cuộc trò chuyện thân tình riêng tư ở khắp các câu lạc bộ thượng lưu tại New York và Florida. Madoff đem lại cho họ cảm giác họ thuộc về một nhóm đặc quyền.

Sau đó, ông sử dụng những tên tuổi lớn để hấp dẫn các nhà đầu tư khác, cho tới khi ảnh hưởng của ông lan tới những ngân hàng quốc tế, quỹ quản lý đầu tư và thập chí là nhiều quỹ từ thiện.

Kế hoạch Ponzi

Không ai biết chính xác những gì đã xảy ra với đồng tiền đầu tư. Trong hồ sơ hình sự đệ trình lên toà án Mỹ, ông Madoff nói rằng, ông đã "xong", ông "hoàn toàn không có gì" và "tất cả chỉ là một sự dối trá to lớn".

Người ta không hiểu, ông đã tiêu xài hoang phí số tiền chiếm dụng của các nhà đầu tư, cất giấu nó hay đơn giản là để mất nó trong giao dịch trên thị trường.

Theo mô tả của chủ quỹ quản lý đầu tư Douglas Kass, thuộc Seabreeze Partners Management thì: "Có vẻ như ít nhất khoảng 15 tỉ USD của nhà giàu, phần lớn tập trung ở phía nam Florida và Thành phố New York đã tới chín tầng cao".

Những giao dịch của Madoff dĩ nhiên là không mấy rõ ràng. Ngoài công ty gốc là công ty đầu tư chứng khoán Bernard L. Madoff tại New York, ông còn điều hành một quỹ quản lý đầu tư khác liên quan tới vụ lừa đảo.

Ông không bao giờ đưa ra cách thức kinh doanh của mình, hay công bố quy trình kinh doanh có lời với tiền của nhà đầu tư.

Bằng cách này hay cách khác, trong thời điểm xấu hay tốt, ông vẫn có thể trả cho nhà đầu tư mức lãi trung bình của quỹ là 10% hoặc hơn thế mỗi năm. "Đó là chiến lược độc quyền. Tôi không thể đi vào chi tiết hơn", có lần Madoff nói như vậy.

Giờ đây, những công tố viên đã phát hiện ra cái gọi mà Madoff gọi là "chiến lược độc quyền": sử dụng tiền của nhà đầu tư mới trả cho nhà đầu cũ trong mô hình đầu tư trái phép gọi là kế hoạch Ponzi - tên của "ông tổ" các trùm lừa đảo tín dụng đa cấp.

Mô hình Ponzi là hình thức hàng đa cấp, thường hứa hẹn sẽ đem lại những khoản lợi khổng lồ bằng việc người vào trước sẽ hưởng tiền từ những người tham gia sau họ giới thiệu được.

Theo cơ quan điều tra, Madoff bắt đầu tiến hành mô hình Ponzi ít nhất là từ năm 2005. Cách đây khoảng một tuần, các khách hàng bắt đầu đòi Madoff khoảng 7 tỉ USD và khi đó cựu chủ tịch Nasdaq gặp khó khăn, không thể trả tiền được. Dù quỹ vẫn luôn lãi nhưng các nhà đầu tư bắt đầu rút tiền để hạn chế rủi ro trong giai đoạn khủng hoảng.

Kẽ hở luật pháp

Tại sao một thương vụ lừa đảo với chiêu thức cổ xưa đến thế lại không sớm thu hút các nhà điều chỉnh chính sách, thực thi pháp luật?

Câu trả lời có lẽ nằm ở sự phối hợp giữa danh tiếng cá nhân của Madoff và việc lợi dụng hoàn hảo kẽ hở trong hệ thống luật pháp. Một người từng là ông chủ Nasdaq với những khoản quyên góp khổng lồ cho từ thiện, Madoff được coi là người đáng tin cậy.

Ở cương vị điều hành chính sách, Uỷ ban Chứng khoán Mỹ thường xuyên theo dõi Công ty đầu tư chứng khoán Bernard L. Madoff, nhưng lại lơi là với một công ty chuyên hoạt động tư vấn đầu tư riêng rẽ.

Hãng này điều hành một quỹ quản lý đầu tư không đăng ký với Uỷ ban chứng khoán cho tới tháng 9/2006. Và theo báo cáo của điều tra viên, thì từ đó tới nay hãng chưa hề bị điều tra.

Năm 2005, Uỷ ban Chứng khoán Mỹ đã tiến hành điều tra giao dịch của Madoff và phát hiện ra công ty của ông đã vi phạm quy định môi giới đầu tư. Còn vụ điều tra thứ hai là diễn ra năm 2007.

Sự nghiệp kết thúc trong song sắt

Madoff cho hay, ông đã nói với nhân viên Cục điều tra Liên bang Mỹ rằng, ông không "biện minh vô tội" cho sự sụp đổ kế hoạch đầu tư của mình.

Rất nhiều nhà đầu tư cá nhân giàu có dính vào vụ lừa đảo, trong khi các tổ chức tài chính khắp thế giới đang ước tính mức tổn thất. Đáng buồn hơn tất cả, là một số quỹ từ thiện có thể phải đóng cửa vì tổn thất lớn trong thương vụ Madoff.

Bản thân Madoff đã nộp tiền bảo lãnh để tại ngoại trị giá 10 triệu USD. Nhưng khi mọi cáo buộc được chứng minh và kết án, ông có thể phải đối mặt với án tù 20 năm và chịu phạt 5 triệu USD.

Madoff sinh ra ở New York trong một gia đình Do Thái, và kết hôn với Ruth Madoff. Ông có vài căn hộ ở Roslyn, Montauk... Ông cũng là chủ sở hữu nhiều ngôi nhà ở Palm Beach, Florida và Pháp và là một thành viên của câu lạc bộ Palm Beach Country. Madoff còn sở hữu thuyền câu riêng có tên là "Bull".

Gia đình của Madoff rất có thế lực trong giới làm từ thiện. Khi cháu trai của ông, Roger Madoff, chết vì bệnh bạch cầu tháng 4/2006, cáo phó xuất hiện trên khắp mặt báo tới rất nhiều tổ chức từ thiện. Madoff đã quyên góp xấp xỉ 6 triệu USD cho trung tâm nghiên cứu bệnh bạch cầu sau khi con trai ông bị chẩn đoán mắc bệnh.

Madoff cũng cam kết làm việc từ thiện cho Qũy Gift of Life Bone Marrow, và thông qua Qũy Gia đình Madoff - một quỹ tư có tài sản 19 triệu USD mà ông và vợ cùng quản lý, ông đã tặng tiền cho các bệnh viện, nhà hát. Qũy này cũng đóng góp lớn cho các chương trình từ thiện vì giáo dục, văn hóa và sức khỏe người Do Thái.

Đặc biệt, Madoff còn là người đóng góp lớn cho đảng Dân chủ.

Sau khi Madoff bị bắt giữ, tài sản của Qũy Gia đình Madoff đã bị phong tỏa.

Madoff đã đưa một số người thân vào công việc kinh doanh của mình. Em ông, Peter đảm nhận vị trí giám đốc quản lý cao cấp. Cả hai con trai là Mark và Andrew, cùng tham gia công ty của cha sau khi tốt nghiệp. Charles Weiner, con trai chị gái của Madoff cũng đầu quân cho hãng, và con gái của Peter Madoff, Shana, đã trở thành luật sư trong công ty.

(Theo BBC)