Thị trường xi măng: Thừa Bắc, thiếu Nam

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Mặc dù thị trường xây dựng đang ấm dần lên nhưng giá xi măng cũng không tăng nhiều

Thị trường xây dựng đã “ấm” trở lại đang đặt ra câu hỏi, cơn sốt xi măng liệu có tái diễn trong năm nay? Những bất ổn trong cung – cầu xi măng của năm trước có được giải quyết thỏa đáng?

Dư nguồn cung, giá chỉ tăng nhẹ

Trong những tháng đầu năm 2010, với công suất hiện có, lượng xi măng sản xuất trong nước tiếp tục dồi dào, cùng với lượng lớn xi măng và clinker tồn kho cuối năm 2009, thì nguồn cung xi măng trong những tháng đầu năm nay khá lớn, đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng. Những con số thống kê mới đây cho thấy, thị trường xi măng có những diễn biến lạ về lượng cung: tháng 1/2010, tổng sản lượng xi măng sản xuất đạt 4,26 triệu tấn, tăng 25,27% so với tháng 1/2009, nhưng giảm 16,5% so với tháng 12/09; tháng 2/2010, sản lượng xi măng sản xuất đạt khoảng 3,24 triệu tấn, giảm 23,9% so với tháng 1/2010, nhưng tăng 11,7% so với cùng kỳ 2009. Theo Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính, trong quí I, tổng sản lượng sản xuất xi măng của toàn ngành ước khoảng 10 triệu tấn (bằng khoảng 20% kế hoạch năm), trong đó của Tổng công ty công nghiệp xi măng Việt Nam (CNXMVN) 3,4 triệu tấn. Còn xét về sản lượng tiêu thụ vào khoảng 10,8 triệu tấn (chiếm khoảng 22,5% nhu cầu cả năm), trong đó của Tổng công ty CNXMVN khoảng 3,8 triệu tấn.

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, do nguồn cung dồi dào nên mặc dù nhu cầu xi măng tăng cao nhưng giá xi măng trong quý I chỉ tăng nhẹ. Theo thống kê của Cục Quản lý giá, trong quí, giá xi măng tại các nhà máy đã 2 lần tăng: Lần thứ nhất là vào tháng 1, tăng 5% do chính sách tính thuế VAT mới vào giá bán xi măng. Lần 2 vào tháng 2, tăng bình quân khoảng 4% (tương đương tăng 30.000 - 50.000 đ/tấn) do chi phí đầu vào tăng như giá than, giá xăng dầu... Còn đến tháng 3, giá bán tại các nhà máy đang ở mức ổn định so cuối tháng 2.

Sang đến quý II/2010, do có thêm một số dây chuyền sản xuất xi măng sẽ đi vào hoạt động, ước tính lượng xi măng sản xuất sẽ đạt khoảng 12,5 triệu tấn, tăng 8,7% so với quý I/2010. Một nguồn cung khác đang chú ý là clinker nhập khẩu. Theo tính toán của Bộ Công Thương, năm 2010, năng lực sản xuất clinker trong nước tăng dần, các doanh nghiệp sản xuất xi măng sẽ chủ động được nguồn nguyên liệu, hạn chế việc nhập khẩu, do đó, lượng clinker nhập khẩu dự báo sẽ giảm so với năm 2009. Ước tính, lượng clinker nhập khẩu trong năm 2010 đạt khoảng 3 triệu tấn. Tuy nhiên, ngay từ tháng 1/2010, lượng clinker nhập khẩu đã đạt 241 nghìn tấn, tăng 76,5% so với tháng 1/2009. Theo một số chuyên gia ngành xây dựng, với công suất hiện tại và số lượng dây chuyền sản xuất xi măng mới sẽ đi vào hoạt động trong thời gian tới, dự báo nguồn cung xi măng trong 6 tháng đầu năm 2010 sẽ dồi dào, đạt khoảng 24 triệu tấn, tăng 12,7% so với cùng kỳ 2009, đáp ứng đủ nhu cầu trong nước.

Nhu cầu vẫn đang tăng mạnh

Cũng theo số liệu của Bộ Xây dựng, năm 2009, lượng xi măng tiêu thụ đạt 45,5 triệu tấn, tăng 11,4% so với năm 2008. Những tháng cuối năm 2009, lượng xi măng tiêu thụ tăng mạnh nhất (tháng 11/09 đạt khoảng 4 triệu tấn, tháng 12/09 tăng lên khoảng 4,5 triệu tấn).

Sang năm 2010, sự phục hồi kinh tế trong và ngoài nước sẽ kích thích đầu tư phát triển, kích cầu đầu tư xây dựng; thị trường bất động sản đang ấm dần trở lại; các dự án nhà ở xã hội, bao gồm nhà ở cho công nhân và nhà ở cho những người có thu nhập thấp, các dự án đô thị tại các thành phố lớn sẽ tập trung triển khai, sẽ đẩy nhu cầu tiêu thụ xi măng tiếp tục tăng so với năm 2009 (giá trị sản xuất công nghiệp tháng 1/2010 tăng 28,4% so với tháng 1/2009). Theo ước tính, lượng xi măng tiêu thụ trong năm 2010 của Việt Nam đạt khoảng 50 - 51 triệu tấn, tăng khoảng trên 11% so với năm 2009. Trong quý I/2010, với những yếu tố tích cực của thị trường xây dựng (các công trình cũ đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện, các công trình khởi công mới, nhu cầu sửa chữa, xây dựng nhà ở trong dân…), nhu cầu tiêu thụ xi măng vẫn ở mức cao. Tuy nhiên, do vào kỳ nghỉ Tết Nguyên đán khá dài, nên lượng xi măng tiêu thụ trong quý I/2010 thực tế không quá cao. Ước tính lượng tiêu thụ xi măng đạt khoảng 9,8 triệu tấn, tăng nhẹ so với quý I/2009.

Còn theo đánh giá của Trung tâm Thông tin Thương mại và Công nghiệp của Bộ Công Thương, sang quý II/2010, là thời gian cao điểm của mùa xây dựng, nhu cầu sử dụng xi măng sẽ tăng mạnh. Dự báo, lượng xi măng tiêu thụ trong quý II/2010 đạt khoảng 11 triệu tấn, tăng 12,2% so với quý I/2010.

Xu hướng giá cả

Theo ông Đỗ Văn Chiến, Giám đốc Trung tâm Thông tin Thương mại và Công nghiệp, Bộ Công Thương, xem xét trên tất cả yếu tố cung - cầu, năm 2010 ước tính cung vượt cầu khoảng 5 triệu tấn (mặc dù các nhà máy vẫn chưa hoạt động hết công suất); bên cạnh đó lượng xi măng và clinker tồn kho của năm 2009 còn khá lớn, do đó giá cả trên thị trường xi măng năm 2010 sẽ không có biến động mạnh. Tuy nhiên, theo ông này, nếu không điều tiết tốt lượng xi măng và ckinker giữa 2 miền Nam - Bắc, có thể sẽ vẫn xảy ra tình trạng xi măng dư thừa cục bộ ở miền Bắc và thiếu cục bộ ở miền Nam như đã diễn ra nhiều năm trước. Ông Chiến cũng cho rằng, có một số yếu tố khác ngoài cung - cầu có thể ảnh hưởng khiến thị trường xi măng đi theo hướng khác. Ví dụ như chính sách thuế VAT với xi măng từ mức 5% tăng trở lại mức 10% kể từ đầu năm 2010; chính sách ưu tiên chống lạm phát rất có thể sẽ làm giảm lượng cung tiền từ các ngân hàng thương mại cho thị trường bất động sản...

Về dự báo mức giá cụ thể, theo Trung tâm Thông tin Thương mại và Công nghiệp, trong quý II/2010, do nhu cầu tiêu thụ xi măng sẽ tăng. Tuy nhiên, nguồn cung lớn hơn cầu, thị trường có khả năng phải đối mặt với tình trạng dư thừa sản lượng xi măng, nên giá bán xi măng khó có thể tăng mạnh. Dự báo, giá bán xi măng sẽ tăng khoảng 4 - 5% so với giá bán tại quý I/2010.

(Theo Quang Hà // Báo Doanh nhân)