Châu Á thúc đẩy chi tiêu để ngăn chặn suy thoái kinh tế

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Dân châu Á được cho là khá cân nhắc trong chi tiêu.

Các nước châu Á đang bắt đầu xây dựng những chương trình phúc lợi xã hội quy mô lớn giống như hệ thống đã có từ lâu ở phương Tây, nhằm khuyến khích người dân giảm tiết kiệm và tăng chi tiêu để giúp khu vực và thế giới có nền tảng kinh tế vững chắc hơn trong tương lai. Tuy nhiên, theo tờ Wall Street Journal (Mỹ) ngày 27-7, thiết lập hệ thống an toàn xã hội vững chắc là công việc khó khăn và mất nhiều thời gian, có thể vài chục năm mới có kết quả.

Các nhà phân tích lâu nay lo ngại các nước châu Á thiếu hệ thống y tế hiệu quả, trợ cấp thất nghiệp, phụ cấp cho người già và những phúc lợi khác để giúp nền kinh tế vượt qua những lúc khó khăn. Theo thống kê của Liên Hiệp Quốc, chỉ khoảng 30% người lớn tuổi ở châu Á có lương hưu, và chỉ 20% lao động mất việc tiếp cận được trợ cấp thất nghiệp hoặc các chương trình xã hội liên quan.

Dân châu Á có khuynh hướng tiết kiệm hơn so với người phương Tây. Điều đó góp phần vào sự mất cân đối toàn cầu, vốn là một trong những nguyên nhân gây suy thoái kinh tế thế giới hiện nay. Trong khi người tiêu dùng Mỹ đang “ngập chìm” trong nợ nần do vung tay mua sắm thì dân châu Á lại “rủng rẻng” tiền tiết kiệm và phụ thuộc vào xuất khẩu tới thị trường phương Tây.

Các chương trình phúc lợi xã hội là một cách để giải quyết sự mất cân đối đó. Nếu người tiêu dùng châu Á tin tưởng vào sự chăm sóc của chính phủ trong những lúc khó khăn, họ sẵn sàng chi tiêu, giúp kinh tế thế giới giảm phụ thuộc vào người tiêu dùng phương Tây.

Gần đây Trung Quốc tuyên bố sẽ đầu tư 120 tỉ USD nâng cấp hệ thống y tế bằng việc xây dựng nhiều bệnh viện và mở rộng chăm sóc y tế cơ bản tới 90% dân số trong 3 năm tới. Việt Nam cũng đang triển khai hệ thống bảo hiểm thất nghiệp. Còn Ấn Độ đã thực hiện hệ thống lương hưu tự nguyện cho hàng trăm triệu người làm việc ở các công ty nhỏ, và đang phát triển cơ sở dữ liệu nhận dạng trên cả nước nhằm giúp cung cấp dịch vụ y tế và phúc lợi khác tốt hơn. Thái Lan thì thực hiện chương trình y tế quốc gia từ năm 2001, cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cơ bản chỉ với 30 baht (khoảng 1 USD) cho đa phần dân số.

Robert Subbaraman, chuyên gia kinh tế trưởng về châu Á tại Viện quốc tế Numura ở Hồng Công, cho rằng việc mở rộng hệ thống an toàn xã hội ở châu Á sẽ giúp khu vực từ bỏ xu hướng phụ thuộc vào xuất khẩu, tránh một cuộc khủng hoảng trong tương lai. Tuy nhiên, có thể mất vài năm, thậm chí vài thập niên, người tiêu dùng châu Á mới đủ tin tưởng vào các chương trình phúc lợi xã hội để thay đổi thói quen tiêu tiền.

Nhưng cũng có những người suy nghĩ khác. Họ cho rằng hệ thống an toàn xã hội mạnh hơn chưa chắc đảm bảo dân châu Á sẽ chi tiêu nhiều hơn. Bằng chứng là người châu Âu đang thụ hưởng một trong những hệ thống an toàn xã hội vững chắc nhất thế giới nhưng họ vẫn tiết kiệm hơn người Mỹ.

(Theo N.Kiệt/Cần Thơ)