“Nhành ô liu” chờ được nhận

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Tổng thống Afghanistan một lần nữa phải rút lại “nhành ô liu” (biểu tượng của hòa bình và hạnh phúc) mà ông đã nhiều lần chìa về phía phiến quân Taliban. Lực lượng Taliban tại Afghanistan vừa qua đã lên tiếng bác bỏ đề nghị hòa giải của ông Karzai (đưa ra ngày 31-1) rằng nếu những tay súng Taliban hạ vũ khí sẽ được cung cấp việc làm, được bảo vệ và được tái định cư trong cộng đồng của chính họ. Điều mà phiến quân Taliban nhắm đến bây giờ là sự chấp thuận đàm phán của Chính phủ Afghanistan để tiến đến mục tiêu thành lập một nhà nước Hồi giáo.

Hiện nay, quân Taliban đang tận dụng những tranh chấp địa phương thường xảy ra mà chính phủ trung ương không thể giải quyết bằng sức mạnh để thu hút và kêu gọi một bộ phận người dân gia nhập lực lượng của mình. Điều này không phải là quá khó, nhất là trong bối cảnh người dân không hài lòng với chính quyền trung ương.

Một số lãnh đạo NATO thừa nhận việc quản lý kém hiệu quả đang diễn ra tại 33/34 tỉnh thành của Afghanistan. Trong khi đó, người dân tại quốc gia Nam Á này phải chi tới 2,5 tỷ USD/năm để hối lộ, tương đương 25% GDP của đất nước.

Ở khía cạnh khác, với người dân các nước phát triển, thu nhập 10 USD/ngày được cho là mức thu nhập khá thấp, thế nhưng ở Afghanistan, số tiền này ngang bằng với mức lương của một quan chức cấp cao trong bộ máy nhà nước. Và đáng nói là 10 USD/ngày cũng chính là số tiền Taliban chi cho mỗi tay súng đánh thuê! Tất cả những điều này dẫn đến tình trạng không có sự lựa chọn nào khác, nhiều người đành gia nhập hoặc tái nhập Taliban. Đó chính là nguyên nhân để bộ phận “thuộc Taliban nhưng không là Taliban” ra đời. Nhiều người còn gọi họ dưới cái tên là “phe Taliban ôn hòa”.

Họ gia nhập Taliban vì lý do bức xúc với chế độ yếu kém của ông Karzai dẫn đến hàng loạt những hệ lụy về tham nhũng, đời sống người dân ngày càng tồi tệ; và điều cốt lõi là vì họ không chấp nhận sự tồn tại của lính ngoại quốc trên quê hương mình. Chính nỗi lo ấy còn lớn hơn nhiều so với nỗi sợ Taliban lên nắm chính quyền, dù ký ức về những cuộc tàn sát và trấn lột của Taliban vẫn còn hiện hữu.

Bên cạnh yêu cầu thương lượng để thành lập nhà nước Hồi giáo, tàn quân Taliban tại Afghanistan đã khẳng định nếu quân đội nước ngoài không ngừng chen vào đời sống của người dân Afghanistan, làm mất đi các quyền tự nhiên của họ thì phong trào thánh chiến Mujahideen sẽ tiếp tục chiến đấu cho tới khi đạt được mục đích.

Tháng 8-2009, Chính phủ Afghanistan đã nhất trí thông qua 7 giai đoạn tiếp xúc với Taliban và sau khi tái đắc cử, ông Hamid Karzai cũng bày tỏ hy vọng sẽ tiến hành các cuộc đàm phán hòa bình với Taliban trong 100 ngày đầu tái nắm quyền. Tuy nhiên, cho đến nay, những nỗ lực của chính phủ của ông Hamid Karzai vẫn bị Taliban chối từ. Mục tiêu quan trọng trong kế hoạch hòa nhập cho những tay súng của phiến quân Taliban là thu phục cả con tim và khối óc của họ. Đây được xem là mấu chốt của vấn đề chứ không phải là lời cam kết suông.

Trong bối cảnh hiện nay, Chính phủ Afghanistan trong mắt những “Taliban mới” này vẫn chưa thực sự là chỗ dựa tinh thần vững chắc và đáng tin cậy để họ tìm về. Đến bao giờ Chính phủ Afghanistan mới có được lời giải tốt nhất cho bài toán hòa giải, để “nhành ô liu” không bị khước từ?  

(Theo THIÊN NHƯ // SGGP Online)

(Theo SGTT Online // AFP)