Định hình quan hệ đối tác mới

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Kết thúc cuộc gặp kéo dài 2 giờ tại Nhà Trắng với người đứng đầu nước Mỹ (ngày 24-11, giờ Oa-sinh-tơn), Thủ tướng Ấn Độ M.Xinh - vị quốc khách Ấn Độ đầu tiên tới Nhà Trắng trong năm đầu tại vị của Tổng thống Mỹ Ba-rắc Ô-ba-ma - đã nhận được khẳng định từ Oa-sinh-tơn rằng: quan hệMỹ - Ấn sẽ định hình quan hệ đối tác mới trong thế kỷ XXI.

Thủ tướng Ấn Độ M.Xinh và Tổng thống Mỹ B.Ô-ba-ma sau cuộc gặp tại Nhà Trắng.

Trước chuyến thăm kéo dài 4 ngày, từ ngày 22 đến 25-11, giới quan sát nhận định, quan hệ hai nước vốn được thắt chặt dưới thời cựu Tổng thống Mỹ G.Bu-sơ qua thỏa thuận hợp tác hạt nhân dân sự, thì việc ông M.Xinh công du tới Mỹ chỉ mang tính biểu tượng, hoặc là động thái để Niu Đê-li thăm dò ý định của Oa-sinh-tơn xem Nhà Trắng có tiếp tục theo đuổi quan hệ với quốc gia Nam Á này hay không. Chuyến thăm của người đứng đầu nội các Ấn Độ diễn ra ngay sau chuyến công du Bắc Kinh của Tổng thống B.Ô-ba-ma đã tạo ra luồng dư luận rằng, Oa-sinh-tơn đang hướng tới quan hệ với Trung Quốc và Pa-ki-xtan - đồng minh quan trọng của Oa-sinh-tơn trong cuộc chiến bóc gỡ mạng lưới khủng bố Al Qaeda ở Áp-ga-ni-xtan, có thể xem nhẹ quan hệ song phương Mỹ - Ấn. Thêm vào đó, trong cuộc đua tranh vào Nhà Trắng của vị tổng thống da màu này, một vài từ ngữ cũng như cương lĩnh tranh cử tổng thống năm 2008 đã gây mối bất hòa với Ấn Độ. Khi đó, ông B.Ô-ba-ma đã nêu rõ rằng, một trong những "nhiệm vụ quan trọng nhất" khi đắc cử tổng thống là giải quyết cuộc tranh chấp ở Ca-sơ-mia như một phần nỗ lực đem lại hòa bình và ổn định ở Nam Á. Ngay lập tức, Niu Đê-li đã lên tiếng phản đối và nhấn mạnh rằng, việc kết thúc cuộc tranh chấp ở Ca-sơ-mia không cần đến nước thứ ba.

Do đó, chuyến công du tới Mỹ của Thủ tướng M.Xinh vừa kết thúc với những cam kết mới từ Oa-sinh-tơn đã không chỉ định hình quan hệ đối tác giữa hai bên trong thế kỷ XXI mà còn đưa Niu Đê-li thoát khỏi thời kỳ hoài nghi với Oa-sinh-tơn, tạo đà cho hai bên thúc đẩy sự hợp tác trong nhiều lĩnh vực, cả về hạt nhân lẫn quốc phòng cũng như sự phối hợp trên Ấn Độ Dương giữa hải quân hai nước. Ngay sau cuộc gặp, Thủ tướng M.Xinh và Tổng thống B.Ô-ba-ma đã ký một loạt thỏa thuận hợp tác trên nhiều lĩnh vực, bao gồm cả an ninh năng lượng, phát triển năng lượng sạch và biến đổi khí hậu. Đây là một biểu tượng chưa từng thấy trong quan hệ Mỹ - Ấn. Ông B.Ô-ba-ma lần đầu tiên đã công khai thừa nhận Ấn Độ là một "cường quốc hạt nhân" và khẳng định, Niu Đê-li có thể là một đối tác chính thức của Mỹ trong việc ngăn chặn phổ biến vũ khí hủy diệt. Người đứng đầu Nhà Trắng còn khẳng định, Mỹ là đối tác thương mại lớn nhất của Ấn Độ và "cam kết đầy đủ" trong việc hoàn thành thỏa thuận hạt nhân dân sự với quốc gia khu vực Nam Á này. Cùng với đó, các công ty của Mỹ đang xem xét đầu tư vào các nhà máy điện trị giá 150 tỷ USD tại thị trường Ấn Độ giàu tiềm năng. Theo số liệu thống kê của Mỹ, quan hệ thương mại giữa hai nước chỉ đạt 5 tỷ USD vào năm 1990 đã tăng lên gần 50 tỷ USD vào năm 2008. Điều này đặc biệt có ý nghĩa với Ấn Độ, một quốc gia đang trỗi dậy mạnh mẽ trên thế giới.

Với Mỹ, thắt chặt quan hệ với Ấn Độ, Oa-sinh-tơn muốn khẳng định rằng, Ấn Độ có một vị trí "không thể thiếu" trên bàn cờ địa - chiến lược tại Nam Á và khu vực châu Á của Mỹ. Nó càng có ý nghĩa hơn khi cuộc chiến tại Áp-ga-ni-xtan và mối đe dọa khủng bố tại Pa-ki-xtan đang có nguy cơ lan rộng. Thiết lập quan hệ bền vững với Ấn Độ, Oa-sinh-tơn muốn giảm bớt mối lo ngại về việc các thiết bị hạt nhân bị rơi vào tay khủng bố; đồng thời khóa chặt lối thoát ra đại dương của các phần tử khủng bố ở Nam Á…

Dư luận nhìn nhận tích cực về kết quả chuyến thăm Mỹ của Thủ tướng M.Xinh và hy vọng rằng, hai cường quốc này định hình quan hệ đối tác trong thế kỷ XXI sẽ góp phần tăng cường sự ổn định hòa bình ở Nam Á và trên thế giới. Đây cũng là điều mà Tổng thống B.Ô-ba-ma, chủ nhân của giải Nô-ben Hòa bình - 2009 muốn đạt được sau khi nhận giải.

(Theo Trung Hiếu // Hanoimoi Online)