Một chiêu tiếp thị hiệu quả

Tiểu thuyết Công nương và tổng thống đã được bày bán sớm hơn kế hoạch một tuần ở Paris. Ảnh: AP

Trở thành đầu đề bàn tán

Bài đinh “độc quyền” của trang báo tường thuật tóm tắt nội dung cuốn tiểu thuyết với một vài trích dẫn thích hợp để đặt vấn đề: Có phải ông Valéry Giscard d’Estaing (tên thường gọi là Giscard) từng cặp bồ với công nương Diana? Tờ báo kết luận: “Chỉ có cựu tổng thống (Giscard) mới nắm được bí mật của câu chuyện ỡm ờ này”.

Tiết lộ giật gân nói trên khiến cuốn tiểu thuyết diễm tình của ông Giscard trở thành đầu đề của nhiều bài báo và bình luận trên các phương tiện truyền thông đại chúng hai bờ biển Manche. Trong khi báo chí Anh nghi ngờ và bỡn cợt “câu chuyện tình tưởng tượng” của ông Giscard, thậm chí giận dữ vì công nương Diana, một trong những người làm rạng danh nước Anh, bị một ông già (năm nay, cụ Giscard đã 82 tuổi) Pháp đem ra làm mồi câu khách thì phần lớn các báo Pháp và Tây Âu thắc mắc về ý đồ thật sự của ông Giscard.

Nhật báo Thụy Sĩ Le Matin dẫn lời Jean-Pierre Corcelette, người viết tiểu sử của ông Giscard, cho biết: “Điều cốt yếu đối với ông Giscard là được người ta nhắc đến ông”. Ngoài ra, người ta ngờ rằng ông muốn đánh bại ông Jacques Chirac theo kiểu “đánh phủ đầu” trên mặt trận bán sách bởi cuốn hồi ký của ông cựu tổng thống nổi tiếng hơn ông Giscard này sẽ ra mắt độc giả vào cuối tháng 10.

In thêm 20.000 bản

Theo phân tích của nhà báo Dominique Chabrol viết trên bản tin AFP, đó mới chỉ là màn một của kịch bản tiếp thị cuốn Công nương và tổng thống của Nhà Xuất bản XO mà Tổng Giám đốc Bernard Fixot không ai khác hơn là rể ông Giscard. Màn hai diễn ra ngày 22-9. Cũng tờ Le Figaro dành thêm một trang báo nói về “Giscard và Diana”. Cây bút Stéphane Bern, một chuyên gia về những mối tình vương giả, tự hỏi: “Nên chăng thêm cái tên cựu tổng thống (Giscard) vào danh sách những người tình nổi tiếng của cố công nương Diana?”...

Và đây là màn ba (kết thúc): Sau khi để thiên hạ đoán già đoán non 48 giờ, ngày 23-9, ông Giscard thú nhận trong một cuộc phỏng vấn mà nội dung được tiết lộ sớm để trấn an dư luận của tuần báo Le Point (số phát hành ngày 1-10) rằng ông đã “bịa ra các sự việc, ngoại trừ địa điểm và bối cảnh. Đây là một cuốn tiểu thuyết mà Diana là nhân vật chính. Tôi muốn thử làm sống lại cô ấy như lúc sinh thời”.

Ông Giscard cho biết thêm ý tưởng cuốn tiểu thuyết tình cảm của ông là của công nương Diana khi hai người gặp nhau năm 1994 và đàm đạo về chuyện tình của các nhà lãnh đạo nước lớn. Cũng nhân dịp này, ông Giscard than phiền rằng: “Văn hóa chế độ cũ cứ muốn các cựu tổng thống Pháp không nên làm gì hết, nhất là đừng lao động. Họ chỉ có quyền phát hành những cuốn hồi ký mà không ai muốn đọc. Tôi không chấp nhận tình trạng đó và theo thời gian, tôi cảm thấy mình càng ngày càng tự do hơn”. Tờ Le Figaro cho biết thêm lúc đầu ông Giscard định lấy bút danh là Anne Eaux-Nime, trùng âm với anonyme (nặc danh). Nhưng nhà xuất bản đã thuyết phục ông nên ký tên thật vì bút danh đó không ổn và khó bán được sách.

Chiến dịch tiếp thị nói trên đã thắng lớn. Thay vì đợi đến ngày 1-10 mới phát hành, Nhà Xuất bản XO đã cho phát hành hôm 24-9. Số đầu sách in ban đầu dự trù 100.000 bản đã được in thêm 20.000 bản theo các đơn đặt hàng gửi tới tấp đến Nhà Xuất bản XO trong mấy ngày qua.

Tác phẩm có nhiều sạn

Hầu hết các nhà phê bình văn học đều không hài lòng với cuốn tiểu thuyết (thứ hai) của viện sĩ hàn lâm Pháp Valéry Giscard d’Estaing. Nhà phê bình Thierry Bellefroid cho rằng ông Giscard vận dụng lối hành văn của tiểu thuyết tình cảm một cách dễ dãi, lạm dụng sáo ngữ. Văn chương của ông – người từng soạn thảo bản hiến chương châu Âu - khá cẩu thả. Là một viện sĩ hàn lâm nhưng thật lạ, ông viết không ít câu cú sai ngữ pháp. Ông cũng mắc những sai lầm “khủng khiếp” như viết thủ tướng Churchill qua đời năm 1945 thay vì 1965. Hoặc ông mô tả “những kẻ hiếu kỳ chụp ảnh bằng điện thoại di động” trong khi bối cảnh cốt truyện diễn ra năm 1985.

Trên một bình diện khác, nhà báo Gilbert Collard trên tờ France Soir lại thấy tội nghiệp cho vợ ông Giscard. Dưới tựa đề Những bó hoa cho Anne-Aymone, Gilbert cho rằng dựng lên câu chuyện tình tưởng tượng này, ông Giscard đối xử không lịch sự với công nương Diana và Anne-Aymone, vợ ông.

Ông Giscard tỏ ra bình thản trước những lời chỉ trích tác phẩm cũng như cá nhân ông. Đêm thứ sáu tuần rồi, xuất hiện trong một chương trình truyền hình France 2, ông Giscard cho biết ông không ngờ bị chỉ trích gay gắt như thế. Tuy nhiên, ông nói đã quen với chuyện đó mặc dù không dễ có được thói quen như vậy. Ông nói: “Họ (các nhà phê bình) chế giễu tôi thế nào không quan trọng. Bị độc giả chế giễu mới làm cho tôi cảm thấy bị tổn thương chút ít”.

Theo nguồn tin của nhật báo Le Monde, Công nương và tổng thống là quyển đầu trong bộ tiểu thuyết ba quyển mà ông Giscard đang viết. Nữ nhân vật chính trong quyển thứ nhì sẽ là Jackie Kennedy và trong quyển cuối cùng là công nương Grace Monaco.