Truyền hình Anh: Bức xúc thì cứ việc... chửi thề?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Chính việc bỏ qua cho những lời nói khiếm nhã của các bếp trưởng trên truyền hình và các MC talk-show đã từng gây ra một cuộc chiến văn hóa chia rẽ Anh và Mỹ. Tuy nhiên sau rất nhiều chương trình phát thanh bị coi là quá thô thì người Anh dường đang ngẫm lại.
 

"Không thể hiểu tại sao một số bếp trưởng của các chương trình ẩm thực trên truyền hình Anh phải cố chửi thề trong suốt buổi ghi hình" (nguồn: IHT)

John Beyer, Chủ tịch nhóm này phát biểu: “Thứ ngôn ngữ mà chúng tôi nghe được trên truyền hình đang làm tổn hại tới ngôn ngữ, văn hóa và cả hệ thống giáo dục của chúng tôi”. Beyer đã đưa ra kiến nghị này ngay sau khi The BBC Trust hãng quản lý của the BBC khiển trách phát thanh viên Jonathan Ross vì trong một chương trình talk show, phát thanh viên này đã dùng một từ thô tục ám chỉ tới tình dục với khách mời nữ diễn viên xinh đẹp Gwyneth Paltrow.
 

Trong năm nay, Ofcom – nhà điều hành viễn thông của Anh - một lần nữa chỉ trích kênh BBC vì không cắt những lời chửi thề của Madonna, Phil Collins và một số nghệ sĩ khác trong các chương trình phát thanh về buổi hòa nhạc Live Earth.
 

Ngôn ngữ sự thật hay hủy hoại văn hóa?

Mùa hè vừa qua, kênh BBC đã phải bắt tay vào việc xem xét lại hướng dẫn biên tập, và đặc biệt chú ý tới vấn đề ngôn ngữ. Theo lời Jana Bennett, phụ trách tầm nhìn của BBC, quản lý giám sát các kênh truyền hình trên đài phát thanh – thì trước khi quy định mới được thiết lập, BBC đã có những động thái để kiểm soát việc sử dụng những ngôn từ bẩn trên truyền hình.

Tại một hội thảo tháng trước, bà được thông báo rằng: “Chúng ta thực sự đang quay lưng lại ngôn ngữ”, “bởi cách truyền đạt thông tin như vậy đã khiến khán giả thờ ơ với các chương trình truyền hình, và đó là điều hoàn toàn ko cần thiết”. 

Cách tốt nhất có phải là chỉ bếp trưởng nấu thôi, chứ không được nói gì? (nguồn: channel4)

Lời nhận xét của Bennett cũng đồng quan điểm Michael Grade chủ tịch ITV, công ty truyền hình thương mại lớn nhất tại Anh. Tháng trước ông này đã lên án rằng thói quen chửi thề ngày càng bị lạm dụng trên truyền hình.
 

Nhưng một kênh truyền hình khác của Anh, Channel 4 không cho rằng như vậy. Theo lời một phát ngôn viên thì Channel 4 chỉ nỗ lực phản ánh sự thật về cuộc sống và xã hội thông qua các chương trình truyền hình. Và ngôn ngữ sắc sảo, đanh thép cũng góp phần làm nên sự thật. Hiện kênh truyền hình này đang đề cao Jamie Oliver và người dẫn chương trình có miệng lưỡi sắc sảo Gordon Ramsay.
 

Phát ngôn viên của kênh này (từ chối nêu tên do điều luật của công ty) cho hay: “Chúng tôi đánh giá riêng từng chương trình. Những thứ ngôn ngữ mang tính công kích, đanh và lôi cuốn sẽ vẫn tiếp tục được sử dụng nhưng chúng tôi sẽ cân nhắc bối cảnh sử dụng cụ thể và chương trình được lên lịch trình hợp lý".

Ofcom có thể sẽ trừng phạt BBC một khoản tiền lên tới 250.000 bảng Anh, tương đương với 367.000 đôla và mỗi phát thanh viên khoảng 5% trên tổng số thu nhập của họ vì vi phạm chuẩn mực đạo đức phát thanh. Theo như quy chuẩn thì “ngôn ngữ mang tính công kích cay độc nhất” không được phát trước 9h tối bởi đấy là thời điểm mà trẻ em hay xem các chương trình truyền hình.

Cũng theo chuẩn mực phát thanh thì thậm chí là ngay cả sau 9h thì khi các bếp trưởng trên truyền hình bắt đầu vào bếp thì ngôn ngữ họ dùng vẫn phải được phù hợp với tình huống.

Không giống như Ủy ban Thông tin liên bang Mỹ FCC thường chỉ đưa các vụ việc chửi thề trên đài phát thanh truyền hình ra Tòa án tối cao để xử lý, thì Ofcom lại không phân biệt truyền hình qua vô tuyến và truyền hình cáp hay truyền hình vệ tinh. Mùa xuân năm ngoái, MTV ở Anh đã bị phạt 255.000 bảng Anh bởi những lời tục tĩu trong các video ca nhạc và những chương trình khác, như là Like Earth được trình chiếu trước 9h tối.
 

Quy ước nào cho "từ bẩn"?

Một thách thức cho các phát thanh viên và nhà điều hành là quyết định xem những từ ngữ như thế nào bị coi là công kích và xỉ nhục. Cố diễn viên hài kịch George Carlin đã giúp cho đỡ Ủy ban Thông tin liên bang Mỹ FCC tháo gỡ mối bận tâm này.

Thói quen sử dụng 7 từ “bẩn” của ông trong công việc đã đánh dấu cơ sở cho một quyết định của Tòa án tối cao năm 1978, theo đó cho phép Ủy ban này ngăn chặn những lời chửi thề trên làn sóng radio của Mỹ. FCC đưa ra Tòa án tối cao vụ kiện chống lại mạng lưới truyền hình Fox vì lạm dụng những câu chêm không lịch sự vào các buổi phát thanh hoặc truyền hình.

Cây hài gạo cội George Carlin cũng từng là người trở thành tiền lệ nhận phạt vì văng tục khi biểu diễn (Nguồn: funwithinsomnia)

Trong lời bình luận tại lễ hội truyền thông, Bennett đã tiết lộ ý kiến của BBC về mối quan tâm tới mức độ công kích, xúc phạm của những từ chửi thề. Bà cho hay cá nhân bà cũng không chấp nhận việc dùng những từ chửi thề. Tuy nhiên, những người đứng đầu các kênh truyền hình của BBC bị cáo buộc đã phê chuẩn việc sử dụng những từ ngữ thô tục đó.
 

Beyer, của tổ chức Mediawatch nói rằng các nhà điều hành phải làm thật đơn giản và cấm thằng thừng việc chửi thề. Ông này nói thêm: “Cách duy nhất để thực hiện điều đó là xuất bản một danh sách và công bố rằng những từ như thế này không nên sử dụng trên truyền hình. Cho dù cho điều này có vẻ khá ấu trĩ nhưng đó vẫn là biện pháp tốt nhất”.
 

Giám sát truyền thông Richard Lindley kiêm chủ tịch của một nhóm có tên là Tiếng nói của người nghe và người xem (Voice of the Listener and Viewer) cho hay lệnh cấm đoán cứng rắn sẽ vẫn là điều quá xa vời. Tuy nhiên, ông cũng bày tỏ mối quan ngại về số lượng các câu chửi thề được phát trên truyền hình Anh quốc. "Tôi không thể hiểu tại sao một số bếp trưởng của các chương trình ẩm thực truyền hình phải cố chửi thề trong suốt buổi ghi hình”.
 

Ông cũng nói thêm: “Nhưng thực sự tôi không mong muốn trở lại thời kỳ của những bộ phim mang hơi hướng của Thế chiến thứ 2, khi mà bạn chẳng nghe thấy người ta nói nổi một từ Damn (Chết tiệt) trong suốt cả 90 phút trình chiếu”.

(Theo báo VietNamNet)