Xóa đói, giảm nghèo ở Lào

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Phụ nữ nghèo ở nông thôn là một trong những đối tượng của chương trình  xóa đói, giảm nghèo ở Lào.

Nước CHDCND Lào thành lập đến nay đã 34 năm, nhưng do trình độ sản xuất lạc hậu lại bị ảnh hưởng nặng nề của chiến tranh cho nên Lào cơ bản là một nước nghèo và chậm phát triển.

Theo con số điều tra bước đầu được công bố vào đầu năm 2000 cả nước có tới 253.000 hộ gia đình thuộc diện đói nghèo, chiếm 39% tổng số hộ; trong đó số hộ đói nghèo ở khu vực nông thôn chiếm 43,8%, 10/17 tỉnh và thành phố, 69/140 huyện thường xuyên thiếu lương thực.

Thực hiện Nghị quyết Ðại hội lần thứ VI và lần thứ VII Ðảng NDCM Lào, Chính phủ Lào đã xây dựng một số chương trình hành động của những năm đầu thế kỷ 21, trong đó thanh toán đói nghèo được xác định là một trong những chương trình trọng điểm với mục tiêu cả nước hoàn thành xóa đói nghèo vào năm 2010. Ðây cũng là chương trình mang ý nghĩa chính trị - xã hội sâu sắc và được gắn với cuộc vận động xây dựng gia đình văn hóa, bản văn hóa mà tiêu chuẩn hàng đầu là mọi thành viên trong cộng đồng đều có nghề nghiệp ổn định, có cuộc sống đủ ăn và đủ mặc. Với mục tiêu trên, Chính phủ Lào xác định phải huy động các ngành, các cấp từ trung ương đến địa phương và các tầng lớp dân cư tham gia và Chính phủ cũng đã dành 939 tỷ kíp từ ngân sách làm vốn hỗ trợ trực tiếp cho chương trình để trong năm năm (2000 - 2005) bảo đảm xóa được 150.000 hộ nghèo trở lên. Chương trình phát triển kinh tế - xã hội ở các thôn, bản đặc biệt khó khăn giai đoạn II (2006 - 2010) là chương trình có nhiều đóng góp vào kết quả giảm nghèo lớn nhất. Chính phủ thành lập Quỹ thanh toán đói nghèo với số dư ban đầu của quỹ là 19.345.000 USD từ nguồn vốn vay lãi suất thấp của Ngân hàng Thế giới (WB); trong đó dự kiến trước mắt đầu tư xây dựng 2.340 công trình phục vụ xóa đói nghèo ở 22 huyện, 2.300 bản thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi là nơi tập trung các "túi nghèo" của cả nước. Chính phủ đã quan tâm tập trung nguồn lực đầu tư phát triển thông qua nhiều chương trình, chính sách, dự án được triển khai tích cực ở từng địa phương. Căn cứ vào thực tế về số hộ đói nghèo, tiềm năng đất đai, tập quán sản xuất, nguồn vốn hiện có... từng địa phương đã xây dựng chương trình hành động với những bước đi và các mục tiêu phù hợp nhằm bảo đảm đạt hiệu quả cao,  trước hết ở các vùng trọng điểm. Thành phố Viêng Chăn (Trung Lào), các tỉnh Xê-koong, Xa-văn-na-khệt (Nam Lào), Hủa-phăn, xay-nha-bu-ly (Bắc Lào)... ngoài nguồn vốn hỗ trợ của trung ương mỗi đơn vị còn huy động thêm từ 1,7 tỷ kíp đến hơn 2 tỷ kíp làm vốn đầu tư trực tiếp cho các công trình xây dựng hạ tầng phục vụ sản xuất và cho các hộ vay mở mang ngành nghề tạo thu nhập mới góp phần xóa đói nghèo ngay trong từng bản, từng hộ gia đình. Một trong những hướng đi tích cực được các địa phương triển khai là sắp xếp lại dân cư, tổ chức lại sản xuất theo ngành nghề, chuyển đổi mùa vụ sản xuất, chuyển đổi cây trồng, vật nuôi nhằm giúp người nông dân làm quen với kỹ thuật mới, xóa dần những tập tục lạc hậu, làm ra những sản phẩm có khả năng tiêu thụ vượt khỏi địa phương từ đó mà thoát khỏi đói nghèo. Tỉnh Hủa-phăn, một tỉnh miền núi có số hộ nghèo chiếm tỷ lệ cao được chọn làm điểm của trung ương đã có cách làm khá sáng tạo với việc tổ chức các đội trồng trọt ở 291 bản, chăn nuôi ở 76 bản, trồng cây ăn quả ở 112 bản, ngành nghề thủ công ở hơn 70 bản để qua đó mà đầu tư vốn đúng địa chỉ và có điều kiện hỗ trợ cho người dân trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm đã góp phần mang lại lợi ích thiết thực trong thanh toán đói nghèo. Các tỉnh Xa-văn-na-khệt, Xê-koong... được hỗ trợ nguồn vốn vay với lãi suất ưu đãi, cùng với sự hướng dẫn sử dụng vốn vay có hiệu quả của cán bộ Phòng giao dịch Ngân hàng chính sách, sự hỗ trợ kỹ thuật, cây con giống của ngành nông nghiệp, mà hàng nghìn hộ nghèo từng bước xóa bỏ tập tục sản xuất tự cung, tự cấp, thay vào đó là sản xuất theo hướng sản xuất hàng hóa... Người dân có điều kiện đầu tư chăn nuôi bò, chăm sóc chuyển đổi trồng cà-phê, điều, dâu tằm, đào ao thả cá... mạnh dạn chuyển các hộ gia đình đói nghèo hiện đang ở các vùng thiếu các điều kiện sản xuất đến chỗ ở mới và trồng các loại cây có giá trị kinh tế vừa giải quyết sớm những vấn đề có ảnh hưởng trực tiếp đói nghèo, vừa phù hợp quy hoạch phát triển lâu dài của địa phương...

Có một thực tế là hầu hết số hộ gia đình đói nghèo đều tập trung ở miền núi, vùng sâu, vùng xa trong đó nguồn sống chủ yếu của số đông những hộ này là phá rừng làm lúa rẫy, trồng cây thuốc phiện. Lào đã kết hợp chặt chẽ chương trình thanh toán đói nghèo với chương trình quốc gia phòng, chống ma túy từ đó tuyên truyền, vận động và tổ chức lại cuộc sống, sản xuất theo địa bàn dân cư và tập quán của từng dân tộc, từng bước giảm số người nghiện hút, hạn chế tình trạng phá rừng làm rẫy và giảm diện tích trồng cây thuốc phiện. Chỉ tính riêng hai năm 2000 và 2001 mỗi năm cả nước giảm được từ hơn 57.000 ha đến hơn 66.000 ha rẫy so với các năm trước đó và đi liền với giảm diện tích rẫy là nhiều hộ gia đình đã ra khỏi đói nghèo.

Cuộc chiến thanh toán đói nghèo ở Lào đã và đang có tác dụng rõ rệt đến với các hộ nghèo. Mỗi nơi một cách làm, nhưng đều có chung mục tiêu giúp các hộ gia đình khó khăn vượt qua đói nghèo, vươn lên làm giàu. Mới đây, Tổng Thư ký LHQ Ban Ki Mun đã đánh giá cao những tiến bộ Lào đạt được trong công cuộc xóa đói nghèo, duy trì ổn định kinh tế vĩ mô và tích cực hội nhập kinh tế toàn cầu.

(Theo TRẦN DUY TÂN // Báo Nhân dân điện tử)