Biển chết - Cái rốn của địa cầu

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Biển Chết nằm giữa biên giới Israel, Palestine và Jordan, là nơi có vị trí địa lý thấp nhất trong đất liền. Biển Chết có diện tích nhỏ hơn diện tích của Địa Trung Hải 400 m2. Nơi đây được mệnh danh là "cái rốn của địa cầu".

Chiều dài của Biển Chết theo hướng bắc - nam là 80 km, rộng 5-16 km, có diện tích 1.049 km2, độ sâu trung bình 301 km. Từ kết cấu địa chất, Biển Chết nằm trong khu vực vết nứt của lục địa châu Phi (Đông Phi) vươn dài về hướng bắc, còn được gọi là "cống ngầm" của Biển Chết. 70 triệu năm trước, vết nứt này tụ nước và trở thành hồ. 250 năm trước, Biển Chết rộng hơn ngày nay rất nhiều. Lúc đó, chiều dài bắc - nam là 300 km, rộng gấp 4-5 lần so với ngày nay. Do vị trí của Biển Chết nằm trong khu vực sa mạc, khí hậu nóng, khô hanh, lượng mưa trung bình hàng năm là 50-60 mm, nhưng lượng nước bốc hơi lại hơn 1.000 mm nên diện tích của nó ngày càng thu hẹp. Thậm chí, có người dự đoán rằng cuối thế kỷ XXI,

Biển Chết thực ra là một hồ trong đất liền, nước chỉ có thể chảy vào mà không thể chảy ra được. Nguồn nước cung cấp chủ yếu chỉ dựa vào dòng sông Jordan chảy từ phía bắc. Mỗi năm, lưu lượng nước từ sông Jordan chảy vào hồ bình quân 5 tỷ m3, chiếm 2/3 tổng số lượng nước chảy vào "Hồ". Lượng mưa hằng năm ở khu vực này không ổn định, lượng nước bổ sung lại thất thường nên mực nước trong "Hồ" cũng không ổn định, dao động 60-70 cm. Những năm gần đây, do lượng nước của dòng sông Jordan được sử dụng nhiều vào việc tưới tiêu nên mực nước trong "Hồ" giảm dần, diện tích bị thu hẹp lại. Tuy Biển Chết chỉ là một cái hồ nhưng do diện tích rộng, nước xanh nên được gọi là biển.

Theo Kinh thánh, hồ này được gọi là Biển Chết vì những vùng đất và thành phố tội lỗi nhất trong lịch sử sẽ bị hủy diệt và nhấn chìm xuống nhưng nơi sâu nhất của biển này. Trong ngôn ngữ Hila, Biển Chết còn có tên là Biển Muối vì hàm lượng muối trong biển cao gấp 9 lần các biển khác. Bề mặt Biển Chết có hàm lượng muối 300%, dưới đáy có hàm lượng 332%.

Theo số liệu thăm dò, lượng muối có trong Biển Chết khoảng 110 tỷ tấn, đủ cho 40 tỷ người sử dụng trong 2.000 năm. Đây quả là kho muối thiên nhiên vô cùng lớn. Do lượng muối trong nước quá cao nên ngoài một số loại vi khuẩn ra, không có sinh vật nào tồn tại được trong Biển Chết. Tôm cá xuôi theo dòng sông chảy vào Biển Chết cũng bị "muối" chết ở đây. Cả một vùng đất rộng hàng trăm mét ven bờ cũng không có một bóng cây nào, chim muông cũng không bén mảng tới.

Do hàm lượng muối trong biển cao, sức đẩy của nước rất lớn. Lỡ có người sảy chân rớt xuống cũng không chết chìm. Nhờ đó mà một nhóm tù binh đã thoát chết. Vào thế kỷ I, một viên thống soái người La Mã dẫn một đám tù binh tới Biển Chết để hành quyết. Lính La Mã ném những tù binh mang xiềng xích xuống biển. Nhưng họ vẫn nổi bồng bềnh trên mặt nước. Có người bị sóng đánh dạt vào bờ. Quân lính La Mã khiếp sợ trước hiện tượng lạ đó và cho rằng đám tù binh được thượng đế phù hộ nên ra lệnh phóng thích tất cả. Đám tù binh nọ thoát chết mà chẳng hiểu vì nguyên do gì. Vài năm sau người ta mới phát hiện ra điều kỳ diệu này.

Tuy trong Biển Chết chẳng có sinh vật nào sinh tồn được nhưng nơi đây lại là địa điểm du lịch nổi tiếng. Du khách đến đây được bơi đùa thoải mái. Điều thú vị là dù có biết bơi hay không, khi đến nơi này, lúc nào bạn cũng như một con sóng bồng bềnh trên biển. Nhưng du khách không thể bơi đua ở đây được vì sức đẩy của nước lớn. Lúc quạt nước, chân tay khó đạp vào nước được nên khó bơi về phía trước. Phần lớn du khách để thân thể nổi lên mặt nước và nằm xem sách báo. Lúc trở lại bờ, dưới ánh sáng mặt trời, toàn thân lấp lánh ánh muối và muối kết lại bám vào da.

Do nước của Biển Chết chứa nhiều khoáng chất, có tác dụng tốt đối với các loại bệnh như phong thấp, co thắt cơ, bệnh về da… nên mỗi năm, vào mùa thu và mùa xuân, hàng nghìn người mắc bệnh kéo tới đây. Dưới sự hướng dẫn của bác sĩ, họ điều trị 3 tuần và khoảng 80% số họ có được kết quả như ý.

Bờ đông của Biển Chết có bán đảo Sali nhô ra, chia biển thành 2 phần: biển Bắc rộng và sâu, biển Nam rộng và hẹp. Dọc theo bờ biển là những tòa nhà cao tầng, lều bạt, dù lộng, bar rượu, vũ trường… Phần lớn những công trình này được trang trí bằng màu trắng, màu hòa trộn với màu xanh của biển và màu vàng của cát, tạo nên một vẻ đẹp rực rỡ. Ven bờ biển còn có những đụn muối trắng xóa trông như những chiếc lô cốt. Đó là do nước biển bốc hơi năm này qua năm khác, lâu dần mà tạo thành. Bầu trời ở đây lúc nào cũng ngập nắng. Không khí thoáng đãng, mát mẻ. Tất cả hòa quyện vào nhau, tiếng rao hàng và tiếng cười nói của du khách khiến nơi đây có một sức sống mãnh liệt. Biển Chết nhưng không chết.

Năm 1947, một người chăn cừu khi đi tìm một con cừu lạc ở bờ tây của Biển Chết đã phát hiện ra một cái động. Những nhà khảo cổ đã tìm thấy rất nhiều đồ gốm và các cuốn kinh thánh trong đó. Kinh thánh được viết trên giấy và cuộn lại thành cuộn. Do khí hậu ở đây khô ráo nên những cuốn kinh thánh đó không hề bị hư hỏng.

Sau đó không lâu, người ta tiếp tục phát hiện ra những hang động khác, trong đó cũng có những cuốn kinh thánh và những bản chép tay. Tất cả những thứ này được xếp vào hệ thống văn vật, có giá trị và ý nghĩa rất lớn trong lịch sử khảo cổ học.

Cổ kính chùa nóc tròn mái đá

Đó là ngôi đền thánh thiêng liêng nhất trong số những kiến trúc đạo Islam cổ xưa trên thế giới. Hình mặt trăng ở nóc là tiêu chí của Hồi giáo. Nóc tròn màu vàng kim tượng trưng cho tảng đá thiêng, dựa theo truyền thuyết cổ xưa rằng nơi đây là trung tâm của thế giới.Chùa nóc tròn mái đá là một tòa thần điện đạo Islam mang tính chất quan trọng. Năm 1000 trước Công nguyên, vua David chiếm Jerusalem. Gây ra cuộc chiến này, David đã chọc giận thượng đế, khiến thượng đế nổi giận giáng xuống trái đất cơn ôn dịch. Để tỏ ý biết lỗi, David xây dựng một đàn tế trên tảng đá nham thạch ở Jerusalem. Đó là tảng đá Abraham từng dùng để giết con mình - hoàng tử Isacc với lòng thành dâng hiến thượng đế. Hành động này được mọi người tôn kính, và coi nơi này là trung tâm thế giới.

Chính ở chỗ này, Salomon - con trai David - dựng lên thánh điện có khám vách, cho đến nay vẫn còn nhìn thấy tàn dư nền đất thần điện nằm trên. Thế kỷ 6 trước Công nguyên, thành bị Nebuchadnezzar I hủy hoại. Sau đó thánh điện được xây dựng lại vào thế kỷ I trước công nguyên. Trong quá trình xây dựng lại, vua Herode tiến hành mở rộng bệ và thánh điện.

Kiến trúc này xây trong khoảng năm 688 đến năm 692 trước Công nguyên. Nó là kiến trúc đạo Islam cổ xưa nhất hiện còn. Nóc tròn của chùa được chế bằng vàng đỏ, tượng trưng cho tảng đá thánh mà nó bảo hộ. Nóc khum đường kính 20 m, cao 34 m, xây trên nền đáy hình trống do cột đá chống đỡ. Hành lang cột phía ngoài hình bát giác, tương ứng với tường ngoài thánh điện. Hang đá lớn nằm ở vị trí trung tâm thánh điện, với hành lang cột chung quanh giúp cho đội ngũ hành hương có thể thảnh thơi đi lại nơi đây trong giờ nghỉ ngơi.

Bên trong thánh điện có rất nhiều tranh khảm đẹp, mang phong cách byzantine rõ rệt. Vùng trong của nóc khum nay vẫn còn một số chữ văn bia. Vùng ngoài nóc khum trước kia được che phủ bằng pha lê nạm khảm, đến thế kỷ 16, nóc khum này được thay thế bằng những mảnh ngói chuyên dùng.

Người xây dựng chùa nóc tròn mái đá Khalifa Abd Almalik vương triều Umaya cũng được ghi tên vào văn bia trong điện. Về sau một Khalifa sửa đổi văn bia, tuyên bố kiến trúc này do ông ta xây dựng nên. Ông ta sửa tên, nhưng lại quên sửa ngày tháng, vì thế công lao xây dựng chùa nóc tròn vẫn thuộc về Khalifa Abd Almalik. Núi Thánh điện - địa phận chùa nóc tròn mái đá cư ngụ - tồn tại ba thứ tôn giáo khác nhau.

Ngôi đền của vua Solomon
Vị hoàng đế vĩ đại cho xây dựng ngôi đền thiêng “Beit ha-Midkask” ở Jerusalem trong thời gian tại vị. Cha ông, vua David đã muốn xây dựng một công trình như vậy để đặt chiếc rương thánh chứa 10 điều răn của Chúa trời nhưng không thực hiện được.

Đức Chúa không cho phép David xây đền thờ. Người nói: “Con không được xây nhà để thờ ta vì con là người của những cuộc chinh chiến và gây đổ máu”.

Theo Kinh thánh, ngôi đền do Solomon xây dựng cao 17 m, trần dài 55 m, rộng 23 m. Đỉnh của ngôi đền cách mặt đất 63 m. Ngọn nến trước cửa ngôi đền dài hơn 9 m, cao 55 m. Solomon yêu cầu vua Hiram của Tyre mang tới rất nhiều cây tuyết tùng làm cột, khai thác khối lượng lớn đá ở mỏ và ra lệnh phải chôn nhiều đá dưới móng đền. Để hoàn thành công trình, ông cũng huy động rất nhiều lao động ở các ngành nghề, mỗi người phải làm trong một tháng. 3.300 quan lại được chỉ định giám sát công trình. Sau khi xây xong, Solomon nợ nhiều tới mức ông phải cắt 12 thị trấn ở Galilee cho vua Hiram.

Lễ khánh thành ngôi đền được tổ chức vô cùng trang trọng với lễ cầu nguyện và vật hiến tế. Solomon còn mời cả những người không theo đạo Do thái tới dự và cầu nguyện. Ông cầu xin Chúa ban phước lành cho chúng sinh: “Để tất cả mọi người trên trái đất đều biết đến tên và kính trọng Người. Họ sẽ thừa nhận tên tuổi của Người gắn liền với tên tuổi ngôi nhà con dành riêng cho Người”.

Cho tới 400 năm sau, trước khi bị người Babylon phá huỷ (586 TCN), ngôi đền vẫn thường xuyên là nơi hiến tế cho Chúa trời. 70 năm sau, ngôi đền thứ hai được xây dựng trên nền đất cũ và lễ hiến tế lại tiếp tục. Ngôi đền này bị quân đội La Mã phá huỷ năm 70.

Trong điện thờ, căn phòng quan trọng nhất lại hầu như không có vật trang trí nào. Được coi là “thánh địa của miền đất thánh” (Kodesh Kodashim), đây là nơi lưu giữ hai tấm khắc 10 lời răn của Chúa. Đáng tiếc là chúng đã biến mất khi quân Babylon phá huỷ ngôi đền. Đến thời kỳ của ngôi đền thứ hai, “thánh địa của miền đất thánh” chỉ là một căn phòng nhỏ hoàn toàn trống không. Mỗi năm một lần, vào ngày lễ Yom Kippur, một vị cao tăng sẽ vào phòng, cầu Chúa ban phước cho Israel. Ngày nay, người Do thái cầu nguyện ba lần một ngày trong ngôi đền mới được xây dựng lại.

(Theo congdongdulich)