Ngành du lịch: Qua rồi, thời “đại chúng”

Du lịch ơi, đừng tuyệt vọng!
 

Theo Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Hiệp hội Lữ hành châu Á - Thái Bình Dương (PATA), ông Gregory A Duffell, ngành du lịch ASEAN những năm gần đây chịu tác động to lớn của rất nhiều sự kiện, từ dịch SARS (2003), trận sóng thần ở Indonesia (2004), dịch cúm gia cầm trong các năm từ 2006 đến nay, vụ phong tỏa sân bay Bangkok (Thái Lan), cuộc khủng bố ở Mumbai (Ấn Độ)… Chuyên gia này bình luận, năm 2009 tuy không tránh khỏi khó khăn, song vẫn có những yếu tố tích cực thuận lợi cho sự phát triển du lịch của toàn khối. Đó là số lượng dân cư lớn và đang tiếp tục phát triển, là khoản ngân sách dành cho xúc tiến du lịch được các chính phủ chú trọng thích đáng, là hoạt động thương mại rất mạnh mẽ giữa các quốc gia, là sự thuận lợi trong chuyển đổi ngoại hối, sự phát triển đáng kể của hàng không với chính sách “bầu trời mở”. Bên cạnh đó, dự án đường cao tốc xuyên Á rồi đây cũng sẽ phát huy tác dụng.
 

Trong số các thị trường du lịch được coi là có tính cạnh tranh cao của ASEAN, theo dự báo của PATA, từ nay cho đến năm 2011, Việt Nam nằm trong top 4 nước tăng trưởng cao hơn mức bình quân của khối, sau Lào, Campuchia và ngang bằng với Malaysia. Tuy nhiên, như đã nêu ở đầu bài viết, mức tăng trưởng của du lịch Việt Nam quá chênh lệnh so với nước được đánh giá là “đồng hạng”… Chia sẻ với Việt Nam kinh nghiệm làm du lịch, đại diện Bộ Du lịch Malaysia “tiết lộ” phương châm “hướng đến những phân khúc thị trường rõ rệt” chứ không làm du lịch kiểu đại chúng. Ngoài việc tham gia phát triển du lịch thanh niên trong chương trình hợp tác toàn khối, Malaysia không giấu giếm tham vọng “bắt” khách đến từ các quốc gia như Việt Nam, Lào, Myanmar phải chi tiêu nhiều hơn cho các dịch vụ du lịch y tế; còn khách Nhật hoặc Hàn Quốc sẽ được thỏa nguyện với loại hình du lịch home stay mà họ đang rất chuộng.
 

Phải học cách nhường nhịn
 

Trong số các yếu tố quan trọng nhất để thu hút khách du lịch - theo ông Baron Ah Moo, Tổng giám đốc Indochina Hotels and Resort (Indochina Land) như văn hóa, thiên nhiên, lịch sử, địa chỉ mua sắm…, Việt Nam hiện thiếu một yếu tố rất quan trọng: chưa phải là địa chỉ mua sắm được ưa thích. Tuy có nhiều yếu tố quyết định việc trở thành địa chỉ mua sắm hấp dẫn, nhưng chí ít, trong hoàn cảnh này, việc các doanh nghiệp Việt có thể làm ngay là chấp nhận giảm lợi nhuận để giảm giá bán hàng hóa. Được biết, để công bố được chương trình khuyến mãi lớn “Impressive Vietnam” (Ấn tượng Việt Nam), Tổng cục Du lịch Việt Nam đã mất khá nhiều thời gian và công sức để “hiệp thương” với các doanh nghiệp mới có được 14 cửa hàng trên toàn quốc cam kết giảm giá bán hàng.
 

Ông Vũ Thế Bình, Vụ trưởng Vụ Lữ hành (Tổng cục Du lịch Việt Nam) phân tích, với tiềm lực kinh tế còn hạn chế, Việt Nam chưa thể bỏ ra những khoản tiền lớn từ ngân sách để hỗ trợ trực tiếp các doanh nghiệp làm du lịch; muốn giảm giá, các doanh nghiệp không có cách nào khác là chấp nhận chiếc bánh lợi nhuận nhỏ hơn. “Có lẽ trong những đợt phát động tiếp theo của chiến dịch này sẽ có thêm nhiều doanh nghiệp đăng ký giảm giá”- ông Bình bày tỏ hy vọng.
 

Còn ông Baron Ah Moo thì nói thêm, nếu biết cách “nhường nhịn” một chút, những lợi ích thu được cho nền kinh tế là không nhỏ. Với việc phát động hàng loạt chiến dịch khuyến mãi mạnh mẽ, tổng giá trị thanh toán của khách du lịch tại Thái Lan liên tục tăng. Chiến dịch “Amazing Thailand (phát động từ năm 1998) đã góp phần làm cho tổng giá trị thanh toán của khách du lịch tại quốc gia này tăng từ 7,1 tỷ đô-la Mỹ trong năm 1998 lên tới 9,6 tỷ đô-la Mỹ năm 2004.
 

Sự liên kết để bổ sung cho nhau giữa các “địa chỉ đỏ” du lịch trong nước là khuyến nghị quan trọng khác của các chuyên gia lão luyện trong nghề. Đô thị biển Hội An có khả năng thu hút khách du lịch từ nhiều châu lục, nhiều thành phần, trong đó có cả tầng lớp khách du lịch “quý tộc”, với lợi thế như dải bờ biển đẹp, giá trị văn hóa - lịch sử tiềm tàng, giao thông thuận tiện và tình hình an ninh tốt nhưng lại không thể tổ chức lặn biển. Quỹ đất khá hạn hẹp của Hội An hiện nay cũng hạn chế cơ hội đến tìm kiếm cơ hội kinh doanh của những khách du lịch - doanh nhân… Trong khi đó, một thành phố du lịch biển khác của miền Trung - Nha Trang - có những thế mạnh bổ khuyết cho Hội An. Nếu khôn ngoan trong tổ chức, nhà tour có thể kéo khách đến cả hai nơi mà không làm họ chán. Đó là cách làm du lịch kiểu mới thay vì “cạnh tranh loại trừ” hiện nay.