Kinh tế nâng cao vị thế của Ấn Độ trong năm 2010

Các nhà lãnh đạo Ấn Độ đang đóng vai trò tích cực trong các vấn đề kinh tế toàn cầu, cải cách hệ thống tiền tệ quốc tế và đối phó với vấn đề biến đổi khí hậu. 

Kinh tế Ấn Độ đã phát triển nhanh: từ 6,7% trong năm tài chính 2008-2009 lên 7,4% trong tài khóa 2009-2010, nhờ tăng tiêu dùng trong nước và chính sách kích thích kinh tế. Báo cáo kinh tế giữa kỳ của Bộ Tài chính ở New Delhi dự báo kinh tế Ấn Độ có thể tăng trưởng 9% trong tài khóa 2010-2011 (bắt đầu từ 1/4/2010). Thủ tướng Manmohan Singh hy vọng kinh tế Ấn Độ tăng trưởng 9-10% trong vòng 25 năm tới. Trong báo cáo tháng 11/2010, ngân hàng Standard Chartered cho rằng Ấn Độ có thể đạt mức tăng trưởng kinh tế nhanh hơn Trung Quốc ngay từ năm 2012 và trở thành nền kinh tế lớn thứ ba thế giới, với GDP 30.000 tỷ USD vào năm 2030. 

Chính phủ Ấn Độ có kế hoạch chi tới 1.000 tỷ USD cho các dự án cơ sở hạ tầng trong “Kế hoạch 5 năm lần thứ 12”, bắt đầu từ tháng 4/2012, nhằm khắc phục tình trạng phân bổ dân số không đồng đều và nâng cao năng suất lao động. 

Những thành tựu kinh tế đầy ấn tượng của Ấn Độ đã góp phần thu hút mức đầu tư kỷ lục 38,27 tỷ USD của các nhà đầu tư và tổ chức tài chính nước ngoài vào trái phiếu và thị trường nợ, tính đến ngày 14/12 năm nay. 

Phát biểu trước Hội nghị thượng đỉnh G-20 ở Toronto (Canađa) tháng 6/2010, Cố vấn kinh tế trưởng Kaushik Basu của Bộ Tài chính cho biết, Ấn Độ muốn liên kết với những thể chế mạnh hơn Câu lạc bộ BRIC (gồm Brazil, Nga, Ấn Độ và Trung Quốc). Sau đó, tại Hội nghị thượng đỉnh G-20 ở Seoul (Hàn Quốc) tháng 11 vừa qua, Ấn Độ lại tìm cách làm dịu căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc quanh vấn đề tỷ giá của đồng nhân dân tệ, bằng cách kêu gọi đối thoại và chống chủ nghĩa bảo hộ. Ấn Độ đã bày tỏ lập trường mềm dẻo nhưng rõ ràng tại hội nghị này, đồng thời cố gắng thúc đẩy Vòng đàm phán thương mại Doha, bất chấp sự thờ ơ của các nền kinh tế đã phát triển. 

Ông Raghuram Rajan, cố vấn kinh tế của thủ tướng, kêu gọi Ấn Độ đóng vai trò tích cực hơn trong G-20 và khôi phục vai trò lãnh đạo Phong trào Không liên kết. Ấn Độ đã thành công trong việc sử dụng BRIC để cải cách các tổ chức tài chính quốc tế và nâng cổ phần của mình trong Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) từ 2,44% (đứng thứ 11) lên 2,75% (thứ 8). 

Trong các chuyến thăm Ấn Độ cuối năm 2010 của Tổng thống Mỹ Barack Obama và Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy, Ấn Độ đã tranh thủ được sự ủng hộ của hai nước này trong nỗ lực tìm kiếm chiếc ghế thường trực trong HĐBA LHQ mở rộng. Trong chuyến thăm Ấn Độ mới đây, Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo cũng nhấn mạnh Trung Quốc và Ấn Độ có chung quan điểm và lợi ích trong vấn đề cải tổ HĐBA. Thủ tướng Ôn Gia Bảo tuyên bố: “Hai bên nhất trí rằng cần tăng thêm quyền đại diện của các nước đang phát triển tại HĐBA và sự hợp tác chặt chẽ giữa hai nước chúng ta trong vấn đề cải tổ HĐBA sẽ góp phần nâng cao lợi ích của các nước đang phát triển và thúc đẩy dân chủ trong quan hệ quốc tế”. Ông nói Trung Quốc thấu hiểu và ủng hộ nhu cầu của Ấn Độ trong việc đóng vai trò to lớn hơn trong LHQ, kể cả tại HĐBA. Ông cho rằng là một nước lớn đang phát triển nhanh, Ấn Độ có thể và cần đóng vai trò to lớn hơn trong các vấn đề quốc tế. 

Tuy kinh tế phát triển nhanh trong những năm gần đây, lạm phát cao đang đe dọa triển vọng tăng trưởng gần hai con số của Ấn Độ và có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân, trong bối cảnh kinh tế phụ thuộc nhiều vào hàng nhập khẩu, khu vực nông nghiệp còn mong manh và nhiều vấn đề cơ cấu vẫn tồn tại. Chính phủ Ấn Độ hiện đang bị kẹt giữa các chính sách xã hội vì người nghèo và những nguyên tắc của kinh tế thị trường, khi vừa phải đối phó với lạm phát vừa tìm cách tranh thủ lá phiếu của cử tri, vừa cắt giảm đói nghèo vừa duy trì ổn định chính trị trong những năm tới. 

Lạm phát là một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất của kinh tế Ấn Độ, do tác động của nhiều nhân tố ngầm. Trong khi chỉ số bán buôn đã giảm xuống 7,48% trong tháng 11 vừa qua (mức thấp nhất trong năm nay), tỷ lệ lạm phát vẫn xấp xỉ tỷ lệ tăng trưởng kinh tế. Lạm phát cao đã dẫn tới các cuộc biểu tình trên cả nước hồi tháng 7 vừa qua và làm giảm lòng tin  của người dân vào khả năng điều hành kinh tế của chính phủ. Nhà kinh tế Chetan Ahya cho rằng lạm phát trong trung hạn của Ấn Độ sẽ ở mức 5-5,5%. Tuy nhiên nhà kinh tế Naveen Mathur tin rằng lạm phát sẽ ở mức cao trong 2-3 năm tới, một phần do nguồn tiền “nóng” từ các nước phát triển tuồn vào. Ông Ahya nói lạm phát ở Ấn Độ sẽ vào khoảng 6-7% trong năm tới, mặc dù các điều kiện cơ bản của nền kinh tế vẫn khá tốt. 

 Tố Khanh (theo THX) //Tầm Nhìn