Nước Thái chưa yên sau “Ngày phán quyết”

Sau gần tám giờ đọc hàng nghìn trang cáo trạng, liên quan nhiều các nhân, công ty, ngân hàng, vụ việc vào các thời điểm khác nhau… chín thẩm phán của Tòa hình sự Tòa án Tối cao Thái-lan đã đưa ra phán quyết cuối cùng về vụ án tài sản hơn 76,6 tỷ baht (hơn 2,3 tỷ USD) của ông Thaksin. Trong tổng số tài sản đó: tịch thu xung công quỹ hơn 46,373 tỷ (khoảng 1,4 tỷ USD); hoàn trả cho ông Thaksin hơn 30,24 tỷ baht. Đây là phán quyết cuối cùng về số tài sản này, bản án sẽ có 30 ngày để kháng án, nếu các bên tham gia tố tụng không đưa ra các bằng chứng cơ bản có thể làm thay đổi kết luận của Tòa, án lệnh sẽ được thi hành 30 ngày sau khi tuyên án. Thời hiệu miễn tố kéo dài 10 năm.

Khoảng mười tội danh được tuyên đối với ông Thaksin, trong đó có các tội che dấu tài sản và lạm dụng quyền lực vun vén cho các nhân và gia đình sau khi ông lên làm Thủ tướng lần đầu năm 2001. Tài sản 76,6 tỷ baht được phân ra hai thời điểm: trước và sau năm 2001. Số tài sản bị tịch thu phần lớn là tài sản có được sau năm 2001, lượng tài sản trước đó được trả lại cho các đương sự.

Tòa đã án làm rõ và công nhận tính hợp pháp của các tài liệu do Ủy ban Kiểm soát tài sản (ASC) được thành lập theo lệnh số 30 của Hội đồng Cải cách Dân chủ (CDR) (hai cơ quan này đã giải tán) sau cuộc đảo chính năm  ngày 19-9-2006, lật đổ ông Thaksin là hợp pháp. ASC có thẩm quyền điều tra cựu Thủ tướng Thaksin và một số người bị nghi ngờ tham nhũng, trở nên giàu có bất thường là trong khuôn khổ pháp luật.

Việc bổ nhiệm các ông Klanarong Chanthik, Bancherd Singkhaneti và Kaewsan Atipho (bị ông Thaksin cho là những người bị “kẻ thù chính trị” của ông) vào ASC cũng là hợp pháp. Ủy Ban quốc gia chống tham nhũng (NACC), được thành lập theo sắc lệnh số 19 của CDR, cũng có hiệu lực pháp lý ràng buộc để đảm nhận trách nhiệm của ASC trong giải quyết các trường hợp chống lại ông Thaksin sau khi ASC giải tán.

NACC có thẩm quyền yêu cầu Tổng Chưởng lý truy tố để Tòa án Tối cao cho đưa ra xét xử vụ án giá trị 76,6 tỷ baht là hợp hiến.

Các quan tòa nhất trí rằng, ông Thaksin và vợ cũ của ông là bà Potjaman-na Pombejra là chủ sở hữu thực của 1,41 tỷ cổ phiếu (48 % số cổ phiếu của Shin Corp) trong thời gian ông làm Thủ tướng. Số cổ phần sau này được bán cho Temasek Holdings, hai ông bà đã có hành vi trốn thuế (theo luật pháp Thái-lan, những người nắm giữ trọng trách và người thân của họ không được phép có nhiều hơn 5 % cổ phần trong một công ty).

Tòa án cũng đã phán quyết rằng, ông Thaksin đã lạm dụng quyền hạn của mình trong khi đang nắm giữ chức vụ thủ tướng vì lợi ích của Shin Corp gồm: việc chuyển đổi phí, lệ phí giảm giá, khấu trừ chi phí làm thiệt hại cho nhà nước tới 60 tỷ baht. Việc tạo lợi thế cho các dịch vụ thẻ trả trước (AIS) giảm giá từ  20 đến 50 % là độc quyền, làm mất khả năng cạnh tranh của các đối thủ khác với  AIS của Shin Corp.

Việc thay đổi hợp đồng điện thoại di động liên quan đến các dịch vụ thẻ trả trước giữa AIS và TOT trên thị trường quốc tế không công bằng, có lợi ích AIS.

Việc ban hành một số biện pháp thúc đẩy ngành công nghiệp vệ tinh của Thái-lan làm lợi cho Shin Corp

Việc dành cho Myanma khoản tín dụng 4 tỷ baht làm lợi cho Shin Corp và công ty con của nó là Thaicom.

Sau phán quyết của Tòa, Phó thủ tướng Thái-lan Suthep Thaugsuban, người chịu trách nhiệm về an ninh nội địa đã tìm cách giảm nhẹ tầm quan trọng của phiên xử. Ông cho rằng, phiên tòa chỉ liên quan đến tài sản của ông Thaksin mà thôi. Rằng, Thaksin cần tôn trọng và chấp nhận nguyên tắc pháp trị và cuộc sống của người Thái. Không thể nào xảy ra tình trạng tất cả người dân tôn trọng luật pháp còn ông Thaksin thì không.

Ông Thaksin, qua truyền hình internet cho biết, việc thu giữ hơn 46,3 tỷ bạt trong vụ án cũng chỉ là “trò chơi chính trị”. Hệ thống tư pháp giống “trẻ con”,  chơi trò "phân biệt đối xử". Ông nói rằng, các thủ tục pháp lý chống lại ông được ráo riết tiến hành, còn các đương sự trong các vụ án khác của phe nhóm khác ở Thái-lan lại được tìm mọi cách để câu giờ. Vì thế làm cho các phán quyết của Tòa án chỉ là "một trò đùa cho thế giới". Ông kêu gọi những người áo đỏ ủng hộ ông tiếp tục chiến đấu "một cách hòa bình" để ông là "nạn nhân cuối cùng" của nước này. Ông khẳng định, nền dân chủ không nên để có nhiều nạn nhân như ông.

Ông Thaksin cũng khuyên những doanh nhân giàu có ở Thái-lan nên tránh xa chính trị. Còn nếu có ham muốn tham gia chính trị, hay bị chính trị cám dỗ như ông để giúp đỡ quốc gia, phải suy nghĩ cẩn thận trước khi bước vào chính trường.

Nhiều người ủng hộ viên ông Thaksin cho rằng họ không phải là những người kiếm chuyện gây rối. Họ muốn mọi người Thaí hiểu rằng, áo đỏ đang đấu tranh cho dân chủ, chống lại chính phủ được giới quân sự hậu thuẫn.

Nhà phân tích chính trị Thái-lan Thitinan Pongsudhirak nói rằng, bản án về tài sản của ông Thaksin sẽ không chấm dứt cuộc khủng hoảng tại Thái-lan vì những ủng hộ của ông ta, phong trào áo đỏ, tổ chức UDD, đã phát triển thành một lực lượng chính trị có sức mạnh riêng trong xã hội nước này.