Khủng hoảng hạt nhân tại I-ran: Khúc quanh khó lường

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Báo chí phương Tây vừa tiết lộ một thông tin gây choáng váng dư luận khi cho biết, I-ran đã có công nghệ hoàn hảo để chế tạo và kích nổ một đầu đạn hạt nhân. Và rằng, Tê-hê-ran chỉ đợi lệnh Lãnh tụ tinh thần, Đại Giáo chủ A-li Kha-mê-ni để sản xuất quả bom đầu tiên.

Trước đó, một quan chức I-xra-en cũng thông báo, trong hơn 3 thập niên vừa qua, I-ran đã đổ hàng tỷ USD vào 2 kế hoạch lớn nhằm chế tạo bom hạt nhân. Theo quan chức này, I-ran đã làm giàu được 1.010kg u-ra-ni 3,9%, từ đó có thể tạo ra 30kg u-ra-ni được làm giàu ở mức cao tới 95% (để chế tạo một quả bom hạt nhân, cần khoảng 30kg u-ra-ni giàu ở mức cao)…

Đại giáo chủ A.Kha-mê-ni trao quyết định cho Tổng thống M.A-ma-đi-nê-giát, công nhận kết quả cuộc bầu cử tổng thống vừa qua.

Trong bối cảnh chính quyền Tê-hê-ran đã kiên quyết nói "không" với các giải pháp ngoại giao do Mỹ và các nước phương Tây đề xuất (với hạn chót là cuối tháng 9-2009) về hạt nhân của I-ran thì những thông tin trên khiến cuộc khủng hoảng hạt nhân của quốc gia Trung Cận Đông này trở nên khó đoán định. Tính phức tạp lộ rõ hơn khi ông Ma-mút A-ma-đi-nê-giát, người có quan điểm cứng rắn trong vấn đề hạt nhân vừa chính thức được Đại Giáo chủ A.Kha-mê-ni phê chuẩn nhiệm kỳ tổng thống thứ hai hồi đầu tháng 8 này. Như vậy, gạt bỏ những bất ổn quanh cuộc bầu cử vừa qua, việc quyết định công nhận kết quả bầu cử, ủng hộ phái bảo thủ, dư luận cho rằng, đó là câu trả lời rõ ràng nhất của nhà lãnh đạo tinh thần I-ran đối với những động thái gần đây của giới chức phương Tây xoay quanh cuộc khủng hoảng hạt nhân của nước này.

Hiện tại, mặc dù Mỹ và các nước phương Tây đã chìa bàn tay "hữu nghị" với I-ran khi đề nghị Tê-hê-ran "đóng băng" hoạt động hạt nhân để đổi lấy việc không bị áp đặt các biện pháp trừng phạt mới thì những hành động gần đây lại không phản ánh thực tế ấy. Nhiều nhà quan sát cho rằng, việc I-xra-en công khai các cuộc tập trận kéo dài quy mô lớn, cũng như thử thành công hệ thống đánh chặn và phá hủy tên lửa "Iron Dome" trong thời gian vừa qua cũng mang nhiều ẩn ý. Sự lo ngại của Ten A-víp trước khả năng bùng phát chiến tranh và quốc gia Do Thái này nằm trong tầm ngắm của tên lửa I-ran chỉ là một phần. Điều quan trọng để I-xra-en công khai thể hiện thực lực của mình, theo nhiều nhà quan sát, là phải có sự hậu thuẫn mạnh ở phía sau. Bởi vậy, một lần nữa, dấu hỏi nghi hoặc cho quan điểm của Tổng thống Mỹ Ba-rắc Ô-ba-ma đối với cuộc khủng hoảng hạt nhân tại I-ran lại được đặt ra. Còn nhớ, ngay từ khi bước chân vào Nhà Trắng, vị tổng thống da màu này đã thể hiện rõ ý định can dự song phương với Tê-hê-ran và giải quyết vấn đề hạt nhân của I-ran bằng giải pháp ngoại giao. Ông B.Ô-ba-ma cũng luôn khẳng định không "bật đèn xanh" cho I-xra-en tấn công I-ran. Tuy nhiên, đáp lại điều ấy, những người thân cận nhất của ông lại có những phát ngôn hoàn toàn khác. Hồi đầu tháng 6-2009, Ngoại trưởng Mỹ Hi-la-ri Clin-tơn, khi trả lời phỏng vấn kênh truyền hình ABC, đã từ chối loại bỏ khả năng I-xra-en tiến hành cuộc tấn công phủ đầu nhằm vào I-ran. Tháng 7 vừa qua, Phó Tổng thống Mỹ G.Bai-đơn cũng đã có những bình luận được cho là "hậu thuẫn" chính quyền Ten A-víp khi tuyên bố I-xra-en, một quốc gia có chủ quyền, có thể tự quyết định vì những lợi ích quốc gia của mình… Một lần nữa, chiến thuật "cây gậy và củ cà rốt" lại được Oa-sinh-tơn áp dụng càng làm cho cuộc khủng hoảng diễn tiến theo nhiều chiều phức tạp.

Trở lại với những động thái vừa được báo chí tiết lộ, theo đó, nếu được phê chuẩn, I-ran sẽ mất 6 tháng để làm giàu u-ra-ni và thêm 6 tháng nữa để lắp đặt đầu đạn. Ngày 3-8, Người phát ngôn Nhà Trắng Rô-bớt Ghíp khẳng định, Mỹ sẽ "làm những gì phải làm" để ngăn chặn I-ran sở hữu vũ khí hạt nhân. Trong khi đó, với I-ran, chính quyền nước này chưa có bình luận gì với những thông tin ấy. Tuy nhiên, với việc Đại Giáo chủ A.Kha-mê-ni phê chuẩn kết quả cuộc bầu cử, công nhận nhiệm kỳ hai của Tổng thống M.A-ma-đi-nê-giát, người kiên quyết theo đuổi chương trình hạt nhân vì mục đích hòa bình, thì những thông tin đưa đến ấy không phải là không có cơ sở. Xem ra, vấn đề hạt nhân của I-ran trong thời gian tới sẽ bước vào một khúc quanh khó lường.

Trung Hiếu

(Theo Hanoimoi Online)