Trước cáo buộc gian lận bầu cử tại Áp-ga-ni-xtan: Hy vọng đổi thành lo ngại

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Ngày 17-9, một vụ đánh bom liều chết bằng xe hơi xảy ra tại thủ đô Ca-bun làm 65 người thương vong.

Theo kế hoạch, ngày 17-9, Áp-ga-ni-xtan đã phải công bố chính thức kết quả cuộc bầu cử tổng thống (ngày 20-8 vừa qua), tuy nhiên, những cáo buộc gian lận trong kiểm phiếu đã phủ bóng đen lên cuộc bầu cử từng được đặt nhiều kỳ vọng này.

Ủy ban bầu cử độc lập (IEC) của Áp-ga-ni-xtan đã không thể thực hiện được cuộc công bố mà chỉ đưa ra báo cáo kết quả sơ bộ cuộc bầu cử. Theo IEC, ngày 16-9, vị Tổng thống thân phương Tây H.Ca-dai đã nhận được 54,6% số phiếu ủng hộ, vượt xa đối thủ chính là cựu Ngoại trưởng A.Áp-đu-la với hơn 28% số phiếu ủng hộ. Nếu kết quả này được khẳng định và duy trì, ông H.Ca-dai sẽ chính thức tái đắc cử nhiệm kỳ 5 năm lần thứ hai vì đã giành số phiếu quá bán ngay trong vòng bỏ phiếu đầu tiên.

Tuy nhiên, mọi sự không diễn ra suôn sẻ như vậy và lo ngại về những tháng ngày đen tối đã dấy lên ở quốc gia Nam Á này. Gian lận trong bầu cử là điều đã được khẳng định. Ngày 16-9, các quan sát viên Liên minh châu Âu (EU) cho rằng, gần 1,5 triệu phiếu bầu có thể "bị gian lận", trong đó hơn 1,1 triệu phiếu ủng hộ ông H.Ca-dai và hơn 300.000 phiếu ủng hộ ông A.Áp-đu-la. Trước đó, ngày 15-9, Ủy ban giải quyết khiếu nại bầu cử Áp-ga-ni-xtan (ECC) thông báo, các phiếu bầu tại 10% trong số 25.000 điểm bỏ phiếu của nước này sẽ được kiểm tra và thống kê lại, sau khi ECC phát hiện nhiều bằng chứng "rõ ràng và thuyết phục" về tình trạng gian lận trong bầu cử. Hiện tại, IEC cũng đã cách ly 600 điểm bỏ phiếu để tiến hành điều tra.

Trong một diễn biến khác, động thái đầu tiên phản ứng về kết quả sơ bộ, ngày 16-9, cựu Ngoại trưởng A.Áp-đu-la đã tuyên bố không công nhận kết quả bầu cử. Hiện tại, IEC đang phải kiểm tra lại hàng trăm nghìn phiếu bầu và những nhân viên điều tra mới chỉ bắt đầu nhiệm vụ này. Nhiều khả năng việc này ít nhất phải mất từ 2 đến 3 tuần và nếu phức tạp có thể phải kéo dài đến 2 tháng. Kết quả cuối cùng về cuộc bầu cử tổng thống sẽ chỉ được công bố sau khi mọi khiếu nại gian lận đã được giải quyết.

Bởi vậy, có thể thấy, những kỳ vọng ban đầu của người dân Áp-ga-ni-xtan về đường hướng phát triển mới của quốc gia này trong tương lai như cương lĩnh ông H.Ca-dai vạch ra rằng, thúc đẩy hòa bình, thống nhất dân tộc để phát triển… đã tan theo mây khói. Hy vọng càng nhiều thì lo ngại của người dân giờ đây càng lớn. Trước mắt, trong khi đợi kết quả cuối cùng của cuộc bầu cử, quốc gia này đã lộ một khoảng trống quyền lực trong khi họ đang rất cần một chính phủ hoạt động hiệu quả để đương đầu những thách thức lớn cả về chính trị lẫn kinh tế đang đặt ra. Trong tình huống xấu, nếu kết quả điều tra hủy bỏ những gian lận và người chiến thắng trong cuộc bầu cử không giành đủ số phiếu quá bán.

Một cuộc bầu cử lại chắc chắn sẽ phải được tổ chức. Cuộc bỏ phiếu vòng 2 cũng không thể diễn ra trước mùa Xuân tới. Và khoảng trống đó sẽ là thời gian thuận lợi cho các thế lực Hồi giáo cực đoan, vốn đang tái hợp kể từ chiến dịch lật đổ Ta-li-ban của Mỹ (năm 2001) lớn mạnh. Minh chứng rõ nhất cho dự báo ấy là tuyên bố mới đây của Y.An-ma-đi, kẻ tự xưng là phát ngôn của Ta-li-ban rằng, phong trào này không chấp nhận đàm phán với cả 2 ứng cử viên H.Ca-dai và A.Áp-đu-la vì tình hình hiện nay là rất tốt đối với Ta-li-ban…

Trong một giả thuyết khác được các nhà quan sát đặt ra, kể cả khi vị Tổng thống thân phương Tây H.Ca-dai tái đắc cử, chắc chắn, đối thủ chính của ông H.Ca-dai sẽ không dễ dàng bỏ cuộc. Nhiều khả năng, những người ủng hộ cựu Ngoại trưởng A.Áp-đu-la sẽ lại xuống đường biểu tình. Mâu thuẫn sắc tộc sẽ lại chất chồng thêm khi mà cuộc khủng hoảng chính trị, chia rẽ sắc tộc vốn đã rất sâu sắc ở Áp-ga-ni-xtan kể từ cuộc nội chiến năm 1990. Nếu kịch bản này xảy ra, chắc chắn kinh tế Áp-ga-ni-xtan sẽ dậm chân tại chỗ. Nạn tham nhũng, an ninh tồi tệ… vì thế sẽ có cơ hội để phát triển.

Qua cuộc bầu cử, các cường quốc phương Tây, đứng đầu là Mỹ, đã thất bại khi hoạch định chính sách "dân chủ" cho quốc gia này. Số lượng cử tri đi bỏ phiếu thấp trong cuộc bầu cử vừa qua (khoảng 30-35%) do sự đe dọa tấn công khủng bố từ Ta-li-ban là minh chứng cho bài toán an ninh mà Oa-sinh-tơn đã tạo dựng.

Người ta cho rằng, hỏa lực mạnh, vũ khí nhiều và quân số đông nhưng thiếu đi niềm tin trong dân chúng nước sở tại thì các nước phương Tây và Mỹ sẽ thất bại là một sự thật hiển nhiên. Mới đây nhất, ngày 16-9, Tổng thống Mỹ Ba-rắc Ô-ba-ma đã phải tuyên bố rằng, sẽ chưa có quyết định "tức thời" nào về việc điều thêm quân Mỹ tới Áp-ga-ni-xtan, kể cả khi quan chức quân sự hàng đầu của ông cho rằng việc tăng quân là cần thiết. Rõ ràng, một điều ngầm hiểu là niềm tin về sự thành công tại chiến trường khốc liệt này chưa lộ diện trong suy nghĩ của vị Tổng thống nước Mỹ. Như vậy có thể thấy, viễn cảnh về một tương lai mờ mịt với Áp-ga-ni-xtan không phải không có cơ sở.

(Theo Thanh Hải // Hanoimoi Online)