Xoa dịu nỗi lo

Theo nhận xét của mạng tin Stratfor và IPS, dư luận Mỹ và thế giới đặc biệt quan tâm tới chuyến thăm của Thủ tướng Ấn Độ vì nó xảy ra ngay sau chuyến thăm Bắc Kinh, Nhật Bản và Hàn Quốc của TT Mỹ Obama. Cấp độ và thời điểm chuyến thăm của Thủ tướng Singh cho thấy chính quyền Obama muốn xoa dịu lo ngại của Ấn Độ rằng Washington tập trung nỗ lực nhiều hơn vào quan hệ với Trung Quốc mà bỏ qua quan hệ với Ấn Độ.

Trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Singh tại Nhà Trắng, TT Obama hãnh diện nói: “Quan hệ Mỹ - Ấn Độ là một trong những quan hệ đối tác định hình của thế kỷ 21. Chuyến thăm vào thời điểm thích hợp của Thủ tướng Singh phản ánh sự liên kết thân hữu và thận trọng lẫn nhau giữa hai nước. Ấn Độ là đối tác không thể thiếu của Mỹ. Mỹ hoan nghênh và khuyến khích vai trò lãnh đạo của Ấn Độ giúp định hình sự vươn lên của một châu Á ổn định và thịnh vượng”.

Để xua tan dư luận và sự nghi kỵ của không ít thế lực ở Ấn Độ về “sự thiên vị” của Mỹ coi trọng Trung Quốc hơn Ấn Độ, Thủ tướng Singh khẳng định: “Quan hệ giữa Ấn Độ và Mỹ đã chín muồi để trở thành quan hệ đối tác chiến lược mạnh có tầm vóc toàn cầu, đủ sức đáp ứng những thách thức của thế kỷ 21”. Trả lời phỏng vấn của CNN, Thủ tướng Singh nói thẳng: “Tôi không hề lo sợ quan hệ Ấn Độ – Mỹ sa sút vì sự thay đổi chính quyền ở Mỹ. Ấn Độ và Trung Quốc không cạnh tranh ảnh hưởng với nhau”.

Báo Anh Thời báo Tài chính viết: “Có thể nói chuyến thăm Mỹ chính thức của Thủ tướng Singh là một cơ hội truyền thêm sức sống cho mối quan hệ Mỹ - Ấn Độ. Trên thực tế, sự hợp tác giữa hai bên đang ở mức tốt nhất từ trước đến nay”. Thật vậy, thực tế này đã được dư luận Ấn Độ công nhận.

Trong thời gian Thủ tướng Singh thăm Washington, TT Obama lần đầu tiên thừa nhận Ấn Độ là một cường quốc hạt nhân mà Mỹ cần hợp tác vì lợi ích hòa bình và an ninh toàn cầu. Nhân dịp này, Mỹ và Ấn Độ đã cam kết sớm có biện pháp thực hiện hiệp định hạt nhân dân sự ký năm 2005 giữa hai nước. Thủ tướng Singh khẳng định việc thực hiện hiệp định này đánh dấu bước ngoặt trong quan hệ hai nước.

Các quan chức Mỹ và Ấn Độ đều nhấn mạnh đến các giá trị chính trị và văn hóa chung giữa hai nước. Trợ lý ngoại trưởng Mỹ Robert Blake khẳng định các mối quan hệ Mỹ – Ấn sau “Sự kiện 11-9” đã được thúc đẩy mạnh mẽ bởi những lợi ích chung và các giá trị chung.

Sau vụ khủng bố tạiMumbai (Ấn Độ) năm ngoái, Mỹ và Ấn Độ đã tăng cường hợp tác tình báo và an ninh chặt chẽ hơn bao giờ hết. Các công ty Mỹ đang xúc tiến thực hiện hợp đồng 10 tỉ USD cung cấp 126 máy bay chiến đấu cho quân đội Ấn Độ.

Quan hệ thương mại giữa hai nước cũng phát triển mạnh trong những năm qua. Ấn Độ là bạn hàng lớn của Mỹ: Kim ngạch buôn bán song phương từ 5,6 tỉ USD năm 1990 tăng vọt lên 50 tỉ USD năm 2008. Năm hiệp định hợp tác ký trong dịp Thủ tướng Singh thăm Mỹ lần này thuộc các lĩnh vực an ninh, giáo dục, y tế, thương mại, nông nghiệp chắc chắn sẽ nângquan hệ hợp tác kinh tế Mỹ - Ấn Độ lên tầm mức mới như TT Obama và Thủ tướng Singh mong muốn.

Mạng tin RIA Novosti (Nga) nhận xét: “Bất chấp những quan ngại về diễn biến gần đây trong quan hệ hai nước, đa số người dân Ấn Độ vẫn tin tưởng vào quan hệ lâu năm với Mỹ. Hiện có hơn 3 triệu người gốc Ấn Độ sinh sống tại Mỹ trong khi du học sinh Ấn Độ chiếm đông nhất tại các trường đại học Mỹ.

Có thể hiện tại Ấn Độ chưa phải là ưu tiên hàng đầu đối với Mỹ, song không có lý do gì mà New Delhi không chiếm vị trí đó trong tương lai”. Người dân Ấn Độ rất cảm kích trước thiện chí của TT Mỹ Obama trong lời chào mừng Thủ tướng Singh tại bữa quốc yến ở Nhà Trắng khi ông trích dẫn câu nói nổi tiếng của cố Thủ tướng Ấn Độ Jawaharlal Nehru: “Thành tựu chúng ta chúc mừng hôm nay chỉ là một bước mở ra cơ hội cho những chiến thắng và thành tựu lo lớn hơn đang chờ đợi chúng ta. Quá khứ đã qua và tương lai đang vẫy gọi chúng ta”.