Chiến lược và quy hoạch phát triển Hà Nội: Cần xác định điểm nhấn, động lực

Dự thảo Chiến lược phát triển KTXH Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn 2050 đặt mục tiêu đến năm 2030, Hà Nội thành thủ đô hiện đại, văn minh, thực hiện tốt các chức năng quan trọng đã được Bộ Chính trị, Chính phủ giao; đồng thời xây dựng được cơ sở hạ tầng kỹ thuật đô thị hiện đại, môi trường bền vững; trung tâm sáng tạo quốc gia với hệ thống cơ sở văn hóa, GD- ĐT, khoa học - công nghệ, y tế, TDTT hàng đầu cả nước. Người Hà Nội văn minh, thanh lịch và hiếu khách, tiêu biểu cho trí tuệ và truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc…

Một số chỉ tiêu đặt ra trong đề án là, tăng trưởng bình quân hàng năm đạt từ 9% - 10% (2011- 2020), tương ứng thu nhập GDP bình quân đầu người tăng 2,6 đến 2,8 lần so với hiện nay, đạt từ 5300 USD đến 5.500 USD; tăng trưởng 8% - 9% (2030) thì thu nhập người dân tăng 2,3 đến 2,5 lần, đạt từ 11.000 đến 12.000 USD/người/năm; đóng góp từ 18% đến 18,5% vào GDP cả nước; tỉ lệ hộ nghèo dưới 1%; 80% dân số được tham gia bảo hiểm xã hội, 100% BHYT; mỗi năm giải quyết khoảng 13 vạn lao động, trong đó 85% - 90% lao động qua đào tạo; đời sống người dân bảo đảm, 80% sử dụng internet. Thành phố hình thành chuỗi đô thị trung tâm và đô thị vệ tinh, tỉ lệ đô thị hóa đạt 65- 70%, diện tích cây xanh đạt 14 - 15m2/người; môi trường được kiểm soát, 100% nước thải (công nghiệp, sinh hoạt) được xử lý….

Để thực hiện mục tiêu trên, đề án nhấn mạnh, cần có bước đột phá chiến lược, như xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng, giao thông đô thị, khai thác tiềm năng thế mạnh về đất đai; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực: quy hoạch, tư vấn thiết kế, quản lý, khoa học công nghệ, doanh nhân, công nhân trình độ cao…

Dự thảo đề án Quy hoạch tổng thể phát triển KTXH TP Hà Nội đến năm 2020, tầm nhìn 2030 đặt tầm nhìn xây dựng và phát triển Thủ đô Hà Nội trở thành Thành phố Xanh – Văn hiến – Văn Minh – Hiện đại, trên nền tảng phát triển bền vững. Hà Nội trong tương lai sẽ phát triển năng động và hiệu quả, là biểu tượng cho cả nước, đóng vai trò trung tâm hành chính- chính trị Quốc gia, trung tâm lớn của Quốc gia về văn hoá – khoa học – giáo dục – kinh tế, một trung tâm du lịch và giao dịch Quốc tế có tầm khu vực Châu Á – Thái Bình Dương. Thủ đô Hà Nội sẽ là nơi có môi trường sống tốt nhất, sinh hoạt giải trí với chất lượng cao và có cơ hội đầu tư thuận lợi.

Mục tiêu chính của quy hoạch là nâng cao vai trò vị thế, tính cạnh tranh của Hà Nội, xứng đáng là Thủ đô của một nước có trên 100 triệu dân, phát triển bền vững và hội nhập với nền kinh tế thế giới; Xây dựng hình ảnh của Hà Nội, một đô thị lịch sử, văn hoá truyền thống, cảnh quan, kiến trúc đặc trưng, phát triển và bảo tồn được đặc thù riêng của Hà Nội; Định hướng, thực hiện triển khai các chủ trương chính sách, chiến lược phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, an ninh quốc phòng của Quốc gia & Thủ đô; Xây dựng mô hình chính quyền đô thị, tự chủ và phân quyền hợp lý cho các đô thị trực thuộc nhằm tạo năng động trong công tác quản lý đô thị và thu hút đầu tư.

Đề án Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội sẽ được triển khai thực hiện theo các mốc thời gian như sau: Giai đoạn từ năm 2010-2020: Xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật khung, trong đó ưu tiên xây dựng mạng lưới giao thông công cộng, hạ tầng các KCN, các khu thương mại đầu mối, hạ tầng các cơ sở trường đại học, các đô thị mới dọc đường vành đai IV và phía Bắc sông Hồng. Xây dựng HTKT và HTXH đô thị Hòa Lạc; Giai đoạn 2020-2030: Tiếp tục xây dựng các hạng mục công trình đã triển khai trong giai đoạn 2010-2020. Xây dựng các cơ sở hạ tầng xã hội trong các đô thị mới mở rộng của đô thị hạt nhân và HTKT các đô thị vệ tinh khác. Cải tạo đô thị lõi lịch sử. Xây dựng hạ tầng khu dân cư nông thôn; Giai đoạn 2030-2050: Phát triển hài hòa và tiếp tục hoàn thiện các hạng mục công trình đã xây dựng trong giai đoạn 2010-2030.

Cần có điểm nhấn, động lực

Đó là ý kiến chung của nhiều đại biểu khi góp ý cho chiến lược và quy hoạch phát triển Hà Nội từ nay đến năm 2050.

Ông Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường đánh, bản dự thảo về hai đề án lớn đã được chuẩn bị công phu, tâm huyết. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng, ban soạn thảo hai đề án chưa làm bật lên được những điểm nhấn trong quy hoạch, trong chiến lược và những động lực để Hà Nội đạt được mục tiêu đề ra.

Theo ông Đặng Hùng Võ, Hà Nội cần tìm điểm nhấn về mục tiêu, động lực, bước đi, xác định điểm nào cần nhìn dài hạn, điểm nào cho ngắn hạn... Ông đồng ý với quan điểm phải phát trển Hà Nội toàn diện, nhưng nếu Hà Nội không tìm ra được điểm đột phá thì sẽ rất khó để có những bước phát triển nhanh, mạnh, xứng tầm với vị trí thủ đô của đất nước.

Về việc xác định động lực để phát triển, theo ông, Hà Nội có thể xem xét tới nguồn vốn từ đất đai, có chính sách  để tạo động lực vốn từ nguồn tài nguyên này, nhất là khi Hà Nội đã được mở rộng diện tích gấp hơn 3 lần trước đây; đồng thời, đưa nguồn lao động vào tầm nhìn chiến lược, làm sao để Hà Nội sử dụng được nguồn lao động chất xám cao; cơ cấu lại doanh nghiệp và thị trường theo chuẩn mực quốc tế; tiếp tục có những đổi mới về cơ chế.

Đồng quan điểm xây dựng quy hoạch, chiến lược phát triển của Hà Nội phải có nét riêng, điểm nhấn, PGS.TS Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, chiến lược, quy hoạch nếu có định hướng chuẩn, thể hiện được tầm văn hóa của phát triển thì Hà Nội mới có được bản sắc riêng. Ông cũng nhấn mạnh, quy hoạch của Hà Nội nên có những điểm nhấn "đủ hoành tráng", tương xứng với vị thế của thủ đô và phải đặt sự phát triển của Hà Nội trong chuỗi phát triển chung của đất nước và khu vực châu Á.

"Hà Nội phải dẫn dắt cả nước, không thể là một khối riêng", ông nói.

 PGS.TS Trần Đình Thiên cũng đề nghị, ban soạn thảo đồ án cần bàn luận sâu và toàn diện hơn về các giải pháp để đạt được mục tiêu mà các đồ án đã đề ra.

Về những điểm hạn chế của các đề án, GS.TSKH Lê Du Phong, nguyên quyền Hiệu trưởng ĐH Kinh tế Quốc dân đánh giá, quy hoạch về đất đai rất quan trọng nhưng chỉ được đồ án Quy hoạch đề cập sơ sài. GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, Phó Chủ tịch Viện Khoa học Xã hội Việt Nam đề nghị, chiến lược cần làm rõ hơn phần định hướng. PGS.TS Phạm Sỹ Liêm, Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cho rằng, phần giải pháp nên được soạn thảo lại, bám sát và phân tích kỹ hơn bối cảnh Hà Nội và cả nước, khu vực...

Kết luận hội nghị, Chủ tịch HĐND TP Ngô Thị Doãn Thanh đã cảm ơn và tiếp thu ý kiến đóng góp quý báu của các nhà khoa học. Chủ tịch HĐND Thành phố khẳng định, những ý kiến, đề xuất của các nhà khoa học đã gợi mở nhiều vấn dề, phản ánh khá toàn diện, sâu sắc những vấn đề của Hà Nội cả về lý luận lẫn thực tiẽn. Đây sẽ là căn cứ cần thiết, giúp HĐND Thành phố phản biện, xem xét, thông qua khi các đề án này được trình lên HĐND Thành phố.

(Theo Vân An - HNMO)