Thăm nơi phát xuất bánh Pizza

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Du khách vào tham quan thành phố cổ Pompeji ở Naples. Ảnh: italien-reisefuehrer.info

Naples (hay còn gọi là Napoli theo tiếng Ý - có nghĩa là “thành phố mới”) nằm nép mình bên vịnh biển xanh, được che bởi bóng núi Vesuvius. Đây là thành phố lớn nhất vùng Nam Ý và là nơi khởi nguồn của loại bánh pizza nổi tiếng thế giới.

Naples là một trong những thành phố cổ nhất của phương Tây có lịch sử lâu đời từ thế kỷ thứ 6 trước Công nguyên. Nhiều nền văn minh đến rồi đi, để lại đô thị này những dấu ấn đậm nét. Naples đã được UNESCO liệt vào danh sách Di sản văn hóa thế giới.

Trước đây, Naples là thuộc địa của người Hy Lạp. Sau khi nước Ý thống nhất, Naples giữ vai trò quan trọng ở châu Âu và là một trung tâm chính trị, văn hóa trên lục địa này.

Đến đây, du khách sẽ thấy bánh pizza có mặt ở khắp hang cùng ngõ ngách của Naples với đủ mùi vị, đủ loại khác nhau. Muốn ăn pizza, du khách không cần phải băn khoăn tìm tiệm bánh ngon vì tất cả tiệm đều giữ danh tiếng cho món bánh truyền thống này. Tiệm bánh pizza nào ghi “Vera Pizza Napoletana” thì ở đó chuyên bán pizza nguyên gốc. Antica Pizzeria Port’Alba (số 18 đường Via Port’Alba) là tiệm pizza đầu tiên trên thế giới, nó được khai trương năm 1830 đến giờ vẫn hoạt động. Mỗi ngày tại tiệm hàng dài người xếp hàng để mua bánh. Da Michelle là tiệm bánh cũng nhộn nhịp không kém. Nơi đây chỉ phục vụ 2 loại pizza cổ điển “Margherita” (chủ yếu gồm phô-mai Ý và cà chua) - loại pizza yêu thích của hoàng hậu Margherita ngày xưa - và “Marinara” (phô-mai Ý và tỏi). Mặc dù có một số quy định trong việc chế biến pizza để bảo đảm tính “truyền thống”, nhưng tiệm Da Michelle này có thể phá cách làm những chiếc pizza với kích cỡ to đường kính hơn 35 cm. Thực đơn của tiệm Da Ettore trên đường Via Santa Lucia thì lại chỉ có loại pizza dựa theo khẩu vị của vua Napoleon ngày xưa. Hầu hết các tiệm đều giữ phong cách bài trí và bàn ghế của những năm 1850. Với người Naples, pizza là một phần của cuộc sống. Pizza ở Naples đã được Liên minh châu Âu (EU) ghi nhận là đặc sản địa phương, cùng hạng với champagne của Pháp và bia Đức. Điều đó cũng có nghĩa là công việc làm pizza của Naples sẽ được kiểm tra chặt chẽ, bảo đảm cho món ăn này giữ được hương vị và tên tuổi.

Tại Naples, du khách được giới thiệu một tour ngắn (40 phút, phí chỉ có 10 euro) vào lòng đất Naples. Mới nhìn thì có vẻ từa tựa như địa đạo Củ Chi (ở Việt Nam). Nhưng địa đạo này được xây dựng gần 2.000 năm nay bởi người La Mã cổ - dân tộc hùng mạnh và nổi tiếng về tài xây dựng hệ thống dẫn nước từ những năm tháng rất sơ khai. Tour chừng 15 người, tập trung tại quảng trường trung tâm của Naples. Mọi người đi vào một con đường nhỏ, dẫn tới một căn nhà nhỏ nằm trong một hẻm cụt, mở cửa ra thì mới biết đây là đường dẫn vào địa đạo trong lòng trung tâm thành phố Naples. Khu địa đạo sâu và rất to, có nhiều lối đi dẫn từ phòng này sang phòng kia, trước kia nơi đây là hệ thống nước, nó có nhiệm vụ chứa nước được đưa từ các vùng xa vào thành phố. Mỗi nhà có 1 cái giếng để câu nước. Sau này nước bị ô nhiễm không còn sạch như xưa, nên hệ thống này không được dùng nữa. Hệ thống chạy khắp thành phố và nằm ở độ sâu 30m so với mặt đất. Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, dân chúng tận dụng hệ thống này để trú ẩn bom đạn.

Một điểm nhấn khác trong hành trình khám phá Naples là thăm thành phố cổ Pompeji nằm bên cạnh vịnh Napoli, cách núi lửa Vesuvius khoảng 10km. Pompeji cổ đại đã là nạn nhân của trận động đất và phun trào núi lửa khủng khiếp năm 79 sau Công nguyên. Toàn bộ Pompeji đã bị vùi lấp dưới lớp tro dày đến 5,2m. Lang thang trên các phố, du khách thấy phế tích của thành phố cổ đại được xây dựng cách đây khoảng 2.000-2.600 năm nhưng vẫn cho thấy một đô thị qui củ và hoành tráng. Những con đường lát đá thẳng băng còn hằn rõ những vết xe lăn. Mỗi đầu phố có các vòi nước công cộng để dân chúng có nước sạch dùng. Các bếp nấu ăn tập thể, một kiểu quán ăn thời ấy để dân thường mua suất ăn hợp túi tiền. Những bể tắm công cộng đúng theo kiểu của người La Mã cổ đại (Pompeji là thuộc địa của đế quốc La Mã thời ấy). Thỉnh thoảng du khách lại gặp những cửa hàng làm bánh mì vẫn còn nguyên trạng lò nướng, cối xay lúa mì hay lu đựng bột mì, rồi cửa hàng thợ nhuộm, chợ búa...

Pompeji nhỏ nhưng khá giàu với Forum là trung tâm quyền lực về tôn giáo, chính trị và kinh tế. Xung quanh Forum là những tòa nhà chính của thành phố như Basilica, Macellum, đền thờ thần Jupiter, đền Eumachia - nơi thờ hoàng đế Augustus và vợ ông. Hội đường Basilica rộng 1.320 m2 là nơi gặp gỡ của các doanh nhân, lái buôn, là nơi đổi tiền và cũng là tòa án thời đế quốc La Mã. Mecellum là chợ mua bán lương thực, thực phẩm của người dân Pompeji thời bấy giờ được xây dựng rất hoành tráng với những hàng cột cao hướng về Forum. Ở đây còn có nhiều đền đài như đền Venus và đền Apollo - tượng thần Apollo, nhà hát và đấu trường La Mã qui mô khá lớn.

Du khách đặc biệt ấn tượng với những villa cực kỳ sang trọng ở phía Tây Bắc của khu bảo tồn. Casa dei Vettii, Casas degli Amorini Dorati, Casa del Fauno, Casa di Menandro và tất nhiên không thể thiếu Villa dei Misteri. Những ngôi nhà và villa này đều thuộc những gia đình dòng dõi và giàu có của Pompeji với những bức họa và tranh ghép mảnh tinh xảo. Điển hình là bức tranh ghép mảnh Alexander trên nền nhà của Casa del Fauno diễn tả trận đánh Issus (ở khu di tích chỉ là bản pho-to, bản chính được trưng bày tại Bảo tàng khảo cổ quốc gia Naples).

Những tủ xác người còng queo bằng thạch cao để du khách tham quan và hình dung sau khi Pompeji được khai quật, với trên 2.000 người bị thiêu cháy hay chết ngạt dưới các tầng tro bụi. Qua những pho tượng dễ dàng hình dung ra cảnh tượng hỗn loạn, kinh hoàng và thương tâm của người dân Pompeji khi thảm họa xảy ra.

Những gì ngày nay du khách được chiêm ngưỡng chỉ là một phần nhỏ mà Pompeji đã có một thời. Nhiều hiện vật quí hiện nay được giữ trong Bảo tàng khảo cổ học quốc gia ở Naples - đây thật sự là một bảo tàng quí hiếm, nhiều phần cũng bởi những di sản vô giá mà Pompeji đã để lại cho nhân loại.

Nếu còn thời gian du khách nên đến tham quan Castelnuovo (Maschio Angionino) - lâu đài Trung Cổ nằm bên bờ biển, cũng là bảo tàng chính của thành phố với vô số bộ sưu tập đồ sộ, nhưng quan trọng nhất là phòng tranh, đặc biệt tranh của Hội họa Ý vào thế kỷ 19. Museo Archeologico Nazionale - Bảo tàng Địa chất Naples, có nhiều bức tranh treo tường và các vật dụng khác lấy từ Pompeji, Herculaneum và một số điểm khác được khai quật ở trong khu vực này. Du khách nên mua sách hướng dẫn bằng tiếng Anh tại cửa hàng quà lưu niệm vì vật dụng trưng bày chỉ thuyết minh bằng tiếng Ý. Piazza del Gesù và Piazza S.Domenico Maggiore là hai nhà thờ theo kiểu Baroque nổi tiếng nhất nhì trên thế giới. Băng qua đường là tu viện Sanra Chiara rất đáng đến tham quan vì có hoa viên rất đẹp, trang trí bằng bích họa và cột đủ màu...

(Theo Duyên Khánh/CanTho)