Nước Mỹ tự điều chỉnh theo giá nhiên liệu cao

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Mỹ là nước tiêu thụ gần 1/4 sản lượng dầu của thế giới. Từ khởi đầu của kỷ nguyên dầu lửa, người Mỹ đã quen dùng nhiệu liệu xả láng.

Cuộc khủng hoảng dầu lửa sau chiến tranh vùng Vịnh năm 1973 đã buộc nước Mỹ phải suy tính lại, nhưng rồi cơn khát dầu vẫn tiếp tục. Với giá dầu lên tới trên 114 USD/thùng như hiện nay, thậm chí xấp xỉ 150 USD/thùng, nền kinh tế Mỹ đang phải xem xét lại thói quen tiêu dùng nhiên liệu.

Thực tế giờ đây, người Mỹ đang giảm nhu cầu mua các xe thể thao và sử dụng nhiều hơn máy giặt tiết kiệm nhiên liệu. Một số công ty xe tải đã điều chỉnh lại máy để giảm bớt tốc độ tối đa. Tình trạng kẹt xe đang giảm bớt ở bang California. Theo Bộ giao thông vận tải Mỹ, tháng 5 vừa qua, người Mỹ đã giảm 996 triệu dặm lái xe, giảm 3,7% so với cùng kỳ năm trước.

Do giá cước vận tải tăng, các công ty Mỹ đang xem xét lại chiến lược sản xuất hàng hoá ở nước ngoài, thu hẹp khâu đóng gói và sắp xếp lại mạng lưới phân phối. Công ty Stonyfield Farm chuyên sản xuất sữa chua giờ chỉ cho xuất xưởng những chuyến xe tải chở đầy sản phẩm, trong khi hãng bột giặt Procter & Gamble Co. tung ra thị trường những hộp nước giặt nhỏ hơn nhưng có sức tẩy mạnh hơn. Những chế phẩm sản xuất trong nước, từ thịt củ cải đường đến bia lon đang ngày càng được người tiêu dùng lựa chọn.

Thời buổi xăng tăng giá, người Mỹ đang hạn chế dùng xe riêng đi lại. Tại thành phố Indiana số người đi xe buýt đã tăng 16% trong nửa đầu năm nay so với cùng kỳ năm trước. Tính trên toàn nước Mỹ, tỉ lệ người sử dụng phương tiện giao thông công cộng tăng 3,4% trong quý I năm nay.

Giá dầu tăng đang làm thay đổi hành vi và lối sống của người Mỹ. Tuần trước Bộ Năng lượng Mỹ cho biết nhu cầu xăng trong bốn tuần lễ kết thúc hôm 1/8 giảm 2,3% so với cùng kỳ năm 2007. Tuy nhiên, liệu thói quen hạn chế tiêu xài nhiên liệu có đi vào máu thịt người Mỹ hay không? Điều này phần nào phụ thuộc vào việc giá dầu về lâu về dài sẽ diễn biến như thế nào. Đợt tăng giá trước đây, bắt đầu năm 1979, cũng tạo ra một cú hích cho phong trào tiết kiệm nhiên liệu trong người Mỹ. Nhưng đến năm 1993, khi giá dầu được điều chỉnh theo lạm phát giảm hơn 75%, nước Mỹ trở lại dùng dầu nhiều như trước. Đến năm 2007, khi giá dầu bắt đầu leo cao trở lại, nước Mỹ vẫn dùng dầu nhiều hơn trước 24%. Trong khi đó, nhu cầu dầu từ những nền kinh tế đang tăng trưởng nhanh chóng như Trung Quốc và Ấn Độ dễ khiến khó có khả năng giá dầu sẽ giảm lâu dài.

Giá dầu tăng cao đang tác động mạnh đến nền kinh tế đang bị chao đảo do cuộc khủng hoảng địa ốc và thị trường tín dụng. Doanh số xe hơi bán ra giảm sút, các hãng hàng không cắt giảm số chuyến bay, các công ty vận tải nhỏ phải ngừng hoạt động, trong khi chi phí vận tải đang gặm nhấm vào phần lợi nhuận của các công ty.

Phần lớn nền tảng lối sống của người Mỹ và phương thức hoạt động kinh doanh của họ từ trước đến nay vẫn dựa vào yếu tố giá dầu thấp. Sau cuộc khủng hoảng giá dầu mới nhất hồi giữa những năm 1980, người Mỹ một lần nữa lại không mấy quan tâm đến khoản chi phí năng lượng. Họ vẫn tiếp tục đổi xe hơi nhỏ để mua xe to, chuyển nhà nghỉ ở nông thôn sang nhà biệt thự. Các công ty Mỹ di chuyển các cơ sở chế biến ra nước ngoài, chẳng cần quan tâm đến việc phải chuyển sản phẩm hàng ngàn dặm trở lại cho khách hàng của họ. Giá nhiên liệu thấp tạo điều kiện dễ dàng cho sự vận hành của hệ thống phân phối tức thời- hàng hoá được gửi đi theo đúng yêu cầu, thường là bằng máy bay hơn là bằng xe tải. Khoản chi phí nhiên liệu tăng thêm được coi là nhỏ để duy trì tình trạng hàng hoá liên tục được luân chuyển và khách hàng luôn được cung cấp những sản phẩm mới nhất.

Thời kỳ giá nhiên liệu rẻ đã bắt đầu chấm dứt từ cách đây ba năm, và giờ đây, nhiều doanh nghiệp đang phải nghiêm chỉnh xem xét vấn đề chi phí nhiên liệu. Một cuộc thăm dò cho thấy trong năm 2007, có tới 41% các nhà quản lí các công ty xây dựng đã tiến hành thay thế các hệ thống sưởi ấm và quạt mát bằng những thiết bị tiết kiệm nhiên liệu hơn ngay cả trước khi các thiết bị này đến thời hạn thay thế. 78% những người được hỏi cho biết họ đã nâng cấp hệ thống chiếu sáng trước khi đến hạn, so với mức 67% năm trước đó. Trường Đại học State University of New York's Ulster County có kế hoạch chi 150.000 USD để lắp đặt các tấm pin mặt trời trên nóc toà nhà hai tầng để cung cấp phần lớn năng lượng cho các thiết bị sưởi và điều hoà nhiệt độ trong toà nhà, giúp trường tiết kiệm 20.000 USD/năm và sẽ hoàn vốn trong 7 năm. Trong khi đó, việc sử dụng nhiên liệu tại các gia đình cũng đang có chuyển biến. David Pastor, chủ một cửa hàng gia dụng ở bang New Hamsphire cho biết, hiện 3/4 số máy giặt ông bán ra là loại máy tiết kiệm năng lượng. Trong 6 tháng đầu năm nay, 55% số máy giặt, máy rửa bát và tủ lạnh xuất xưởng ở Mỹ mang ký hiệu Ngôi sao Năng lượng do đạt hiệu quả năng lượng cao, tăng 50% so với năm trước. Cách đây hai năm, chi nhánh công ty điện lực Edison ở Nam California bắt đầu có chính sách giảm giá một phần đối với những khách hàng chấp nhận điều chỉnh máy điều hoà nhiệt độ. Năm nay, đã có 37.000 khách hàng đăng kí tham gia chương trình này tính đến tháng 7, so với con số 6.000 hồi năm ngoái.

Người Mỹ đang tìm cách thay đổi thói quen hoang phí và tập làm quen với lối sống tiết kiệm nhiên liệu. Đây là một quá trình không dễ dàng, nhưng không có cách nào khác để tồn tại khi giá nhiên liệu leo thang.

(Theo Thông tấn xã Việt Nam)