Thắng lợi của Nga

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Ngay sau khi nhậm chức, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã cam kết sẽ xem xét lại hệ thống phòng thủ tên lửa (Missile Defense System - MDS) mà chính phủ tiền nhiệm dự định triển khai ở Ba Lan và Cộng hòa Czech.

Trong những tháng vừa qua, liên tục có các phiên điều trần tại lưỡng viện Quốc hội Mỹ về khả năng triển khai kế hoạch này và các cuộc tranh luận cho thấy viễn cảnh về một MDS ở châu Âu là phi thực tế. Đã có nhiều vụ thử nghiệm thất bại của các tên lửa đánh chặn trong hệ thống này.

Ngoài ra nó cũng quá tốn kém trong lúc ngân sách của Mỹ đang gồng mình chống chọi với khủng hoảng kinh tế. Vì vậy vào cái ngày cuối cùng, ngày 17-9 trong thời hạn 60 ngày mà Tổng thống Obama xem xét MDS ở châu Âu, quyết định thay đổi nó thật không phải là điều quá bất ngờ. Hơn thế nữa, từ khi vào Nhà Trắng tới nay, ông Obama đã khẳng định mong muốn cải thiện quan hệ với Mátxcơva, coi đây là một trong những ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của Washington. 

Thay vì triển khai hệ thống 10 tên lửa đánh chặn tại Ba Lan và hệ thống radar tại Cộng hòa Czech vào năm 2013, Mỹ sẽ chuyển sang trang bị hệ thống MDS Aegis trên các tàu chiến vào năm 2011 sau đó mở rộng sang một hệ thống phòng thủ trên đất liền tại một căn cứ ở khu vực Kavkaz.

Để lý giải cho sự thay đổi này, Nhà Trắng dẫn nguồn tin từ tình báo Mỹ cho rằng mối đe dọa từ tên lửa liên lục địa của Iran không đáng ngại như dự tính trước đây, do đó trọng tâm của MDS trước mắt sẽ tập trung vào tên lửa tầm ngắn và tầm trung của Tehran hoặc CHDCND Triều Tiên. 

Đảng Dân chủ theo truyền thống có một chính sách đối ngoại thực tiễn, và trong điều kiện hiện nay, Tổng thống Obama ở một mức độ nào đó có thể hy sinh một phần quan hệ đồng minh với Ba Lan và Czech để cải thiện quan hệ với Nga.

Mặt khác, Mỹ sẽ không phải chi nhiều tiền vào một MDS bị ngay cả các chính phủ đồng minh Tây Âu và bản thân người dân Ba Lan và Czech không hài lòng. Sau khi Mỹ thay đổi kế hoạch MDS, Thủ tướng Đức Angela Merkel nói rằng quyết định này của Mỹ là một “dấu hiệu của hy vọng”, có thể góp phần “khắc phục những trở ngại trong quan hệ với Nga”. Thủ tướng Anh Gordon Brown cũng tuyên bố ông ủng hộ quyết định trên của Tổng thống Obama. 

Trên hết, sự thay đổi chiến lược về MDS của Mỹ đã nhận được sự tán đồng từ Nga, nước luôn phản đối mạnh mẽ kế hoạch MDS của Mỹ tại Đông Âu và đe dọa sẽ triển khai hệ thống tương tự giáp Ba Lan. Tổng thống Nga Dmitry Medvedev xem đây là “những điều kiện tốt” để Nga hợp tác với Mỹ về quốc phòng và ông khen “thái độ có trách nhiệm” của Tổng thống Obama.

Tổng thống Nga khẳng định sẽ cùng làm việc với Mỹ để xác lập các biện pháp hiệu quả chống lại nguy cơ phổ biến tên lửa ở nhiều nước. Tuy nhiên, các quan chức Nga vẫn tỏ ra băn khoăn về việc mở rộng MDS từ tàu chiến sang mặt đất tại Kavkaz, khu vực được xem là sân sau của Nga. Nhưng đó là chuyện tương lai xa hơn. 

Có thể xem sự thay đổi về MDS của Mỹ là một mũi tên trúng hai đích, một mặt giúp Mỹ tranh thủ được sự đồng thuận của Nga trên nhiều vấn đề quốc tế khác, một mặt giảm áp lực lên gánh nặng chi tiêu ngân sách của Nhà Trắng. Trước mắt, sự thay đổi về MDS của Mỹ là thắng lợi của Nga 

(Theo VŨ MINH // SGGP online)