Sông Thị Vải có nguy cơ tái ô nhiễm

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Cảnh báo trên được đưa ra từ ông Nguyễn Văn Phước, Viện trưởng Viện Tài nguyên và Môi trường (Đại học Quốc gia TPHCM). Hiện kết quả quan trắc chất lượng nước sông Thị Vải cho thấy đã có dấu hiệu phục hồi. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là dọc lưu vực sông vẫn còn nhiều nguồn thải khác nhau mà chất lượng nguồn thải này như thế nào, hiện các cơ quan chức năng vẫn chưa khảo sát, thống kê được.

Phát triển công nghiệp dọc bờ sông đã làm ô nhiễm sông Thị Vải. Ảnh: T.L.

Không thể chủ quan

Tại cuộc họp báo về việc xử lý vi phạm môi trường của Công ty Vedan, Bộ TN- MT khẳng định, chất lượng nước sông Thị Vải đã được cải thiện nên bộ không tiếp tục triển khai dự án đầu tư hệ thống xử lý nước sông này. Bộ TN- MT cho rằng, với dấu hiệu phục hồi tự nhiên hiện nay nên để sông Thị Vải tự phục hồi. Tuy nhiên, GS Lâm Minh Triết cho rằng, quá trình tự làm sạch của sông cũng có giới hạn nhất định. Giới hạn đó phụ thuộc vào nguồn thải của các doanh nghiệp (DN), KCN đang hoạt động dọc lưu vực sông Thị Vải. Việc Công ty Vedan gây ô nhiễm và bị xử lý nghiêm là điều đáng hoan nghênh. Tuy nhiên, nếu chỉ căn cứ vào đây để khẳng định sông Thị Vải có khả năng phục hồi tự nhiên là chưa chính xác.

Viện trưởng Nguyễn Văn Phước cho biết thêm, kết quả phân tích chất lượng nước sông Thị Vải gần nhất (tháng 7-2010) cho thấy, tình trạng ô nhiễm của nước sông Thị Vải đã được cải thiện rõ rệt. Nồng độ các chất như COD, BOD, Photpho, Nitrat, chì… đều thấp hơn quy định cho phép (mức tiêu chuẩn loại B). Riêng một số chỉ tiêu như Coliform, Manggan, Clorua, độ đục… tuy vượt chỉ tiêu cho phép nhưng không đáng kể. Điều này cho thấy, việc xử lý vi phạm của Vedan đã tạo nên hiệu ứng rất tích cực trong công tác bảo vệ môi trường tại các DN đang sản xuất dọc sông Thị Vải nói riêng và cả nước nói chung. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc sông Thị Vải thoát khỏi nguy cơ ô nhiễm. Trên thực tế, dọc sông Thị Vải có rất nhiều KCN, nhà máy sản xuất. Phần lớn những DN này đều có khối lượng nước thải rất cao. Việc 10km sông Thị Vải bị chết hoàn toàn trước năm 2009 có phần “đóng góp” của các DN này.

Kiểm soát nguồn thải chặt chẽ hơn

GS Lâm Minh Triết nhấn mạnh thêm, đặc thù của sông Thị Vải là giống ao tù. Do đó, chất thải sau khi thải ra theo sông đọng lại vùng hạ lưu. Vì vậy cần phải có biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn nguồn thải ngay từ đầu. Muốn như vậy, các cơ quan chức năng cần có những thống kê, khảo sát chi tiết hơn về nguồn thải. Từ đó xây dựng kế hoạch di dời, thậm chí buộc tạm ngưng hoạt động những DN chưa khắc phục xong biện pháp xử lý môi trường. Ngoài ra, hiện chất thải ô nhiễm đã và đang thấm sâu vào bờ. Nhiều đầm nghêu của nông dân huyện Cần Giờ vẫn chưa phục hồi để nuôi trồng được. Cơn mưa vào tháng 6 vừa qua đã rửa trôi đáng kể chất thải ô nhiễm trên sông. Tuy nhiên, trận mưa trên đã làm khuyếch tán đáng kể chất thải ô nhiễm sâu hơn vào trong bờ. Do vậy, các cơ quan chức năng cần có giải pháp cấp bách nhằm rửa ô nhiễm, phục hồi đất nuôi trồng thủy sản cho nông dân. Đó mới là cách bồi thường thiệt hại và duy trì cuộc sống bền vững cho nông dân.

Viện trưởng Nguyễn Văn Phước cho biết, để tránh tình trạng sông Thị Vải tái ô nhiễm, Bộ TN- MT nên xây dựng chương trình quản lý tổng hợp sông Thị Vải. Trong khi đó, TPHCM, Đồng Nai và Bà Rịa- Vũng Tàu có chính sách quản lý riêng, phù hợp với địa phương mình, quan trọng nhất là phải cắt đứt triệt để nguồn thải ô nhiễm ra sông.

Phó giám đốc Sở TN- MT TPHCM Nguyễn Văn Phước khẳng định, để bảo vệ chất lượng nước sông nói chung và sông Thị Vải nói riêng trong thời gian tới, TP sẽ tăng cường triển khai xử lý những DN cố tình gây ô nhiễm môi trường. Trong đó, mạnh tay áp dụng các biện pháp cứng rắn như buộc tạm ngưng hoạt động hoặc đóng cửa vĩnh viễn hoạt động sản xuất của DN. Thành phố cũng đang gấp rút đầu tư xây dựng nhiều nhà máy xử lý nước thải đô thị, góp phần làm sạch chất lượng nước hệ thống kênh rạch nội thành, góp phần giảm thiểu chất thải ô nhiễm đổ ra các sông.

Mặt khác, hiện nhiều chủ đầu tư KCN đã tuyên bố không nhận các doanh nghiệp gây ô nhiễm vào hoạt động sản xuất. Đơn cử như Công ty TNHH một thành viên Tín Nghĩa sẽ không tiếp nhận DN có công nghệ lạc hậu, gây ô nhiễm đầu tư vào KCN Nhơn Trạch 3, Đồng Nai. Hiện KCN Nhơn Trạch 3 (giai đoạn 2) đã đưa vào vận hành trạm xử lý nước thải tập trung 14.000 m3/ngày đêm, với tổng vốn đầu tư 1 triệu USD. Nước thải sau xử lý đạt loại B trước khi thải ra sông Thị Vải. Nếu những biện pháp này được áp dụng rộng rãi tại nhiều tỉnh thành dọc lưu vực sông Đồng Nai nói chung và sông Thị Vải nói riêng, tình trạng ô nhiễm chất lượng nước sông hiện nay sẽ sớm được cải thiện.

(Theo Ái Vân // SGGP Online)