Tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật Nuôi con nuôi

Phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội - Ảnh Chinhphu.vn

Có ngoại lệ về độ tuổi?

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Thu Ba cho rằng, việc quy định độ tuổi được nhận làm con nuôi là trẻ em dưới 16 tuổi là hợp lý, không nên có những ngoại lệ dễ phát sinh khó khăn, bất cập khi xử lý trong thực tiễn cuộc sống.

Mặt khác, quy định như vậy để tương thích với các luật khác như Luật Chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em và Công ước La Hay về hợp tác quốc tế trong bảo vệ con nuôi mà Việt Nam đang xem xét phê chuẩn.

Tuy nhiên, Báo cáo của Ủy ban Pháp luật lại cho rằng, nên có ngoại lệ là người từ 16-18 tuổi có thể được nhận làm con nuôi theo diện đoàn tụ gia đình mà không có sự phân biệt giữa đoàn tụ ở nước ngoài hay trong nước.

Đồng tình với quan điểm trên, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Văn Thuận cho rằng, chỉ nên có ngoại lệ duy nhất là được phép “du di” độ tuổi từ 16-18 được nhận làm con nuôi theo diện đoàn tụ gia đình, những trường hợp khác không nên giải quyết.

Về hệ quả pháp lý của việc nuôi con nuôi, dự thảo Luật quy định “kể từ thời điểm việc nuôi con nuôi được đăng ký tại cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, giữa cha mẹ nuôi và con nuôi có đầy đủ các quyền, nghĩa vụ pháp lý của cha mẹ và con; giữa con nuôi và các thành viên khác trong gia đình của cha mẹ nuôi cũng có các quyền, nghĩa vụ đối với nhau theo quy định của pháp luật”.

Đây là một trong những vấn đề quan trọng và phức tạp của dự Luật vì liên quan đến quyền và nghĩa vụ vủa người nhận con nuôi, người được nhận làm con nuôi và những người liên quan khác.

Ủy ban Pháp luật kiến nghị tiếp tục nghiên cứu vấn đề này trong quá trình hoàn thiện dự thảo Luật.

Hạn  chế thấp nhất tiêu cực xảy ra

Giải trình một số vấn đề có liên quan, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường nhất trí với những vấn đề lớn mà Ủy ban Pháp luật đặt ra.

Tán thành với quy định về độ tuổi trẻ em được nhận làm con nuôi là dưới 16 tuổi và những quy định liên quan đến quan hệ giữa các thành viên trong gia đình, Bộ trưởng Hà Hùng Cường phân tích: Mục đích lớn nhất của nuôi con nuôi là tạo cho trẻ em sự hòa nhập trong gia đình và xã hội. Vì thế, việc tạo lập quyền và nghĩa vụ công bằng cũng là điều nên làm.

Nhằm hạn chế những tiêu cực phát sinh trong quá trình làm thủ tục cho nhận con nuôi, đặc biệt đối với người nước ngoài nhận con nuôi, Bộ trưởng Hà Hùng Cường kiến nghị nên quy định thành lập các trung tâm nhân đạo, từ thiện, hoạt động phi lợi nhuận trong lĩnh vực này, cả ở trong nước và ngoài nước.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu lưu ý, cần cân nhắc có nên yêu cầu tất cả các thành viên trong gia đình phải đồng ý khi nhận con nuôi hay không. Bởi nếu có một thành viên không đồng ý thì ý chí của cha mẹ vấp phải khó khăn, vấn đề trở nên phức tạp hơn.

Việc quyết định cho trẻ em được làm con nuôi nước ngoài nên giao cho Hội đồng  tư vấn cấp tỉnh quyết định và chịu trách nhiệm mà không “đẩy” việc ký quyết định cuối cùng cho lãnh đạo tỉnh, thành đó.