Điều gì đang đón đợi trong năm Tân Mão?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Canh Dần đã qua với nhiều niềm vui đi đôi với không ít nỗi gian truân. Tân Mão hé mở nhiều hy vọng song cũng báo hiệu nhiều nỗi lo toan.

Trong thời khắc giao thoa giữa hai năm cũ và mới, ta hãy thử phỏng đoán xem điều gì đang đón đợi chúng ta: những gì là thuận lợi, những gì sẽ đặt ra thách thức để liệu bề làm ăn.

Trải qua một năm bươn chải vất vả, điều đáng mừng là nền kinh tế nước nhà đã đạt được tốc độ tăng trưởng về nhiều mặt, mức độ thâm hụt cán cân vãng lai và thanh toán quốc tế, kể cả tỷ lệ nhập siêu có phần giảm bớt. Vị thế quốc tế được tạo dựng sau gần ba mươi năm đổi mới đã được nâng cao thêm một bước với việc thực hiện thành công vai trò Chủ tịch ASEAN. Điều này sẽ củng cố thêm môi trường quốc tế của đất nước trong năm tới.

Mặt khác, những thách thức nảy sinh trong năm Canh Dần và nhiều năm trước đó sẽ cùng chúng ta đồng hành vào năm Tân Mão. Lạm phát cao chưa thể giảm ngay, nhất là vào dịp Tết Nguyên đán; việc tăng lương và điều chỉnh giá điện, than… sát với giá thị trường sẽ tạo thêm lực đẩy đối với việc gia tăng giá cả; niềm tin vào đồng tiền Việt Nam không thể hồi phục trong một sớm một chiều, giá vàng và đồng đô la chưa thể ổn định vững chắc; lãi suất tín dụng cao ngất ngưởng trong năm qua hạn chế khả năng của các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa đầu tư gối đầu cho năm sau; những bất ổn vĩ mô lưu cữu nhiều năm như thâm hụt ngân sách, nhập siêu, các cán cân thanh toán thâm thủng, hiệu quả đầu tư, nhất là đầu tư công thấp khó có thể cải thiện được trong một sớm một chiều; mức tín nhiệm tài chính - tiền tệ giảm sút sẽ tác động không thuận tới việc thu hút nguồn lực bên ngoài…

Bên cạnh đó chưa ai có thể dự báo được khí hậu, thời tiết sẽ ra sao; trước mắt nguy cơ nhãn tiền về tình trạng thiếu nước ảnh hưởng tới cả mùa màng lẫn nguồn thủy điện. Ngoài ra, sự sắp xếp tổ chức, nhân sự sau Đại hội Đảng và bầu Quốc hội cùng Hội đồng Nhân dân các cấp theo lệ thường có thể sẽ cuốn hút nhiều tâm lực và thời gian.

Trong khu vực và trên thế giới chắc rằng thuận lợi và thách thức sẽ tiếp tục đan xen. Theo nhiều dự báo, kinh tế thế giới sẽ tiếp tục phục hồi nhưng không nhanh, mạnh và đều khắp. Khủng hoảng nợ ở châu Âu chưa có hồi kết, sau Hy Lạp và Ireland, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha đang ngấp nghé bên miệng hố; ở Mỹ nạn thất nghiệp vẫn sẽ cao, kinh tế Nhật chưa có triển vọng sáng sủa.

Trong bối cảnh ấy xu hướng phổ biến là thắt lưng buộc bụng, nội nhu không thể tăng nhiều, các nước đều có thiên hướng bảo hộ thị trường nội địa đi đôi với việc đẩy mạnh xuất khẩu, kể cả bằng biện pháp hạ thấp giá trị đồng tiền, làm nảy sinh nhiều tranh chấp thương mại và sự căng thẳng trong cuộc chiến tiền tệ. Riêng các nền kinh tế mới nổi, kể cả ở châu Á, có phần sáng sủa hơn.

Về chính trị - an ninh, hy vọng rằng sẽ không bùng phát khủng hoảng lớn, nhiều khúc mắc đang được đưa vào các kênh đối thoại. Việc phê chuẩn Hiệp ước START-II giữa Nga và Mỹ và việc Mỹ cùng Tây Âu bật đèn xanh cho Nga gia nhập WTO, sự cải thiện quan hệ Nga-NATO, Nga-EU mở ra triển vọng yên bình hơn ở châu Âu.

Cuộc gặp cấp cao Trung-Mỹ nhân Chủ tịch Hồ Cẩm Đào sang thăm Mỹ ngay đầu năm sẽ tạo thuận lợi cho quan hệ giữa hai nước lớn này. Xem ra quan hệ Nga-Nhật, Trung-Nhật cũng có những dấu hiệu lắng dịu sau những sự căng thẳng xung quanh quần đảo Cu-rin và đảo Điếu Ngư (Senkaku). Sự căng thẳng tột độ trên bán đảo Triều Tiên không dẫn tới chiến tranh mà có nhiều dấu hiệu tháo ngòi nổ. Những phức tạp ở biển Đông đang được bàn thảo giữa ASEAN và Trung Quốc nhằm hình thành bộ Quy tắc ứng xử (COC) thay cho Tuyên bố về cách ứng xử (DOC). Thái Lan đã gỡ bỏ tình trạng khẩn cấp, Myanmar đã tiến hành bầu cử…

Tất cả những diễn biến trên vừa tạo ra nhiều thuận lợi, vừa đặt ra những thách thức mới đối với sự phát triển của nước ta trong năm tới. Những thành tựu đạt được trong năm Canh Dần sẽ tạo đà cho sự phát triển trong năm Tân Mão. Vị thế được củng cố trong năm qua sẽ gia tăng sức hấp dẫn của nước ta. Kinh tế thế giới tiếp tục quá trình phục hồi, phần nào gia tăng nhu cầu tiêu dùng và giá cả một số mặt hàng xuất khẩu của nước ta, nhất là nông sản.

Vai trò của các nền kinh tế mới nổi và khu vực châu Á - Thái Bình Dương mà nước ta là một bộ phận ngày càng cao tạo thêm thuận lợi cho việc mở rộng thị trường, gia tăng giá trị xuất khẩu và thu hút các nguồn lực từ bên ngoài cả về đầu tư lẫn các dịch vụ, du lịch, kiều hối…Môi trường khu vực và quốc tế được cải thiện sẽ tạo thêm thuận lợi cho sự nghiệp phát triển và giữ vững hòa bình.

Bên cạnh đó, hàng loạt vấn đề sẽ trở thành thách thức mà ta cần nhận chân để có phương sách ứng xử. Kinh tế thế giới tuy phục hồi song còn ẩn chứa nhiều bất trắc, nổi lên là: giá cả gia tăng trong khi ta còn phải nhập siêu đáng kể; xu hướng tiết chế tiêu dùng, bảo hộ mậu dịch ở các nước là bạn hàng chủ yếu của ta có thể ảnh hưởng tiêu cực tới xuất khẩu; những tranh chấp, xáo động về tiền tệ sẽ tác động không thuận tới nền tài chính - tiền tệ của Việt Nam; việc một số tổ chức hạ mức đánh giá đối với năng lực tài chính của Việt Nam, nhất là một số khoản nợ đến hạn của doanh nghiệp ta không thanh toán đúng hạn được sẽ gây khó khăn cho điều kiện vay tín dụng và phát hành trái phiếu quốc tế.

Ở trong nước nền kinh tế nước ta sẽ phải giải quyết hàng loạt nhiệm vụ kép: vừa tiếp tục phải phấn đấu lấy lại phong độ phát triển trước khủng hoảng, vừa phải căn chỉnh lại những sự xộc xệch về kinh tế vĩ mô trong năm qua, trong đó có nhiều mặt lưu cữu từ lâu không dễ gì xử lý được trong ngắn hạn, đồng thời ta lại phải bắt tay ngay vào quá trình cơ cấu lại mô hình phát triển đi đôi với việc thích nghi với những biến đổi sâu sắc trên thế giới ở thời hậu khủng hoảng.

Những nhiệm vụ ấy đều cấp bách, tác động qua lại lẫn nhau song lại khá phức tạp, thậm chí có những mặt mâu thuẫn nhau, ví như giữa yêu cầu tăng trưởng cao hơn nhưng lại phải ổn định vĩ mô, thắt chặt những mặt mất cân đối về ngân sách, tiền - hàng, xuất - nhập khẩu. Tình hình ấy đòi hỏi những nỗ lực vượt bậc, sự điều hành sáng tạo, sự chọn lựa ưu tiên khó khăn và các bước đi không dễ dàng. Hy vọng rằng những bài học của năm Canh Dần được đúc rút nghiêm túc sẽ dẫn dắt nền kinh tế vượt qua mọi trở ngại, đem lại những thành công mới trong năm Tân Mão.

(Theo Thời báo kinh tế Sài Gòn)