Đắc Lắc: Trồng điều cũng khổ, trồng keo cũng khốn

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Từ cuối năm 2010 đến nay, có khoảng 200 hộ đồng bào kinh tế mới ở 2 xã Ia Rvê và Ia Lốp, huyện Ea Súp đã ký đơn tập thể và nhiều lần cùng nhau gặp lãnh đạo một số đơn vị thuộc Binh đoàn 16, gặp lãnh đạo xã, huyện... để khiếu nại, đòi quyền lợi.

Ia Rvê và Ia Lốp là vùng biên giới, có số đông là đồng bào Bến Tre đi kinh tế mới từ năm 2002 - 2003. Những năm trước đây, đồng bào sinh sống chủ yếu bằng việc thực hiện dự án kinh tế - quốc phòng, do một số đơn vị thuộc Binh đoàn 16 quản lý. Nổi cộm nhất ở đây là dự án trồng 12.000ha điều, với tổng vốn đầu tư khoảng 140 tỉ đồng. Nhưng do việc khảo sát khí hậu, thổ nhưỡng không tốt, chọn giống điều không phù hợp... nên cây điều ở đây cho năng suất rất thấp, bình quân chỉ đạt 17kg/ha. Dự án không thành công và buộc phải chuyển đổi sang trồng cây khác.

Khi ký hợp đồng thực hiện dự án trồng điều với các đơn vị thuộc Binh đoàn 16, dẫu thu nhập từ cây điều không đáng là bao, nhưng đồng bào còn có thêm nguồn thu từ các cây trồng xen trong vườn điều...

Nhưng kể từ năm 2008, các đơn vị thuộc Binh đoàn 16 là “chủ đất” chuyển sang ký hợp đồng với Công ty giấy Tân Mai, Công ty Phước Lộc Thọ... để trồng cây nguyên liệu giấy (keo lá tràm) thì đời sống của đồng bào càng khó khăn hơn; vì cây keo phủ tán rất nhanh - chỉ sau 1 năm, không thể trồng xen cây khác, nên không có thêm thu nhập.

Hiện ở xã Ia Rvê có 66% số hộ nghèo, xã Ia Lốp có trên 80% số hộ nghèo. Thiếu đất sản xuất, một số quyền lợi kinh tế có liên quan với các đơn vị thuộc Binh đoàn 16 trước đây chưa được giải quyết dứt điểm, cách ăn chia sản phẩm khi cây keo đến kỳ khai thác bất hợp lý, đời sống khó khăn... là nguyên nhân chính khiến nhiều hộ dân ở đây rủ nhau khiếu kiện...

Ông Lê Thanh Hải - Chủ tịch UBND xã Ia Rvê - cho biết 4 nguyên nhân chính khiến dân khiếu kiện đông người: Một là hợp đồng trồng điều giữa các đơn vị “chủ đất” với các hộ dân xét dưới góc độ pháp lý vẫn còn hiệu lực; nhưng các đơn vị này chưa làm thủ tục thanh lý với dân đã cho cho chặt điều để trồng keo.

Hai là hợp đồng trồng keo của “chủ đất” với các doanh nghiệp trồng keo là 30 năm, nhưng hợp đồng với dân chỉ ký 5 năm, với mức hưởng lợi của người dân rất thấp (doanh nghiệp 60%, “chủ đất” 20%, người dân hưởng 20%).

Ba là tiền công chăm sóc vườn keo của dân bị “chủ đất” giữ lại 10% một cách vô lý. Bốn là sau khi chuyển đổi cây trồng, từ điều sang keo thì người dân không còn đất để trồng xen, thu nhập giảm hẳn, nhiều hộ lâm vào cảnh túng thiếu nợ nần; và vì vậy, họ đề nghị mỗi hộ cần được cấp đủ 2ha đất để sản xuất mới có thể có ổn định được cuộc sống.

(Báo Lao Động)