Tác động từ sông Mekong đến ĐBSCL ngày càng lớn

Khởi tạo bởi : diembao |  Đăng bởi : tinkinhte  | Cập nhật: 26/11/2010 15:20

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

 Tại hội thảo tham vấn quốc gia về Chiến lược phát triển lưu vực sông Mekong ngày 22.10 tại Hà Nội, ông Lê Đức Trung, Chánh văn phòng Ủy ban quốc gia sông Mekong Việt Nam cho hay, Ủy ban đang tăng cường nghiên cứu và đánh giá rõ tác động tiêu cực về lũ lụt, hạn hán, phù sa… tại sông Mekong.

Việc Trung Quốc triển khai kế hoạch xây dựng các đập thủy điện trên phần thượng lưu sông Mêkông sẽ tác động đến dòng chảy của con sông quan trọng này cho các nước ở hạ nguồn như Việt Nam.Ảnh: internet

“Nhưng chúng ta gặp khó khăn vì thông tin từ thượng nguồn ít, mức độ chia sẻ thông tin ở thượng nguồn cũng rất hạn chế”, ông Trung nói với PV SGTT.

Thưa ông, hiện nay Việt Nam đã có những số liệu cụ thể về tác động tiêu cực của con người tới sông Mekong chưa?

Bằng chứng khoa học thì chưa có, vì mức độ chia sẻ thông tin từ thượng nguồn, và đặc biệt là Trung Quốc rất hạn chế. Thứ hai là, mạng giám sát về thủy văn và môi trường của lưu vực sông Mekong còn hết sức khiêm tốn.

Mặc dù các bằng chứng khoa học chưa được rõ ràng cho lắm, nhưng chúng tôi vẫn có cơ sở để lo ngại là, các công trình trên dòng nhánh có gây tác động lên dòng chính của sông Mekong. Trận hạn hán lịch sử đầu năm nay của Việt Nam là một ví dụ, vào mùa lũ mà không có lũ. Sông Mekong đang xuất hiện những nhiễu động về dòng chảy.

Trong tương lai, khi các công trình trên dòng chính xuất hiện, nếu việc điều hành các công trình không được điều phối một cách tốt đẹp thì tác động đó sẽ bị nhân rộng lên và ảnh hưởng đến đồng bằng sông Cửu Long ngày càng lớn. Lượng phù sa chắc chắn sẽ bị sụt giảm, kéo theo nguồn dinh dưỡng cho đất đai ở đồng bằng sông Cửu Long sẽ suy giảm, ảnh hưởng đến các ngành kinh tế phụ thuộc vào nguồn tài nguyên nước.

Vậy từ phía Ủy hội sông Mekong quốc tế (MRC) đã có nghiên cứu chính thức nào?

Ủy hội đã hoàn thành báo cáo nghiên cứu về môi trường chiến lược cho những công trình thủy điện ở hạ lưu sông Mekong, trong đó đề cập những tác động có thể xảy ra từ các công trình thủy điện. Tuy nhiên, đánh giá nói trên chỉ có tính chất sơ bộ mang tính chiến lược, chưa đủ chi tiết và toàn diện về tác động của việc xây dựng đập thủy điện.

Chúng tôi đang cố gắng phối hợp với Ban thư ký của Ủy hội làm thế nào để nghiên cứu được những tác động này.

Vậy chúng ta giải quyết vấn đề thiếu thông tin như thế nào?

Trung Quốc vẫn chưa là thành viên của Ủy hội sông Mekong quốc tế (MRC), nhưng hai bên vẫn có cơ chế đối thoại, thường xuyên họp hàng năm. Đây là một diễn đàn bước đầu có hiệu quả, để hai bên tăng cường chia sẻ thông tin số liệu, tăng cường thể hiện cam kết. Dần dần chúng ta sẽ nâng cấp và lôi kéo Trung Quốc tham gia vào quản lý và khai thác sông Mekong một cách bền vững.

Ủy hội đã đề nghị Trung Quốc tăng cường trao đổi thông tin. Từ đó chúng ta có thể đánh giá tác động sơ bộ về các công trình thủy điện ở Trung Quốc. Tất nhiên việc có thể đánh giá tác động thủy điện ở Trung Quốc là vấn đề khó khăn và lâu dài.

Ông có thấy sự tiến triển nào?

Tôi thấy tình hình đã tốt hơn khá nhiều. Trước đây chúng ta hầu như không có thông tin gì từ Trung Quốc, nhưng gần đây nước này đã có những chia sẻ về chế độ dòng chảy ở sông Mekong trong mùa lũ. Tại Hội nghị cấp cao của Ủy hội tại Hua Hin (Thái Lan) hồi tháng 4 năm nay, trưởng đoàn Trung Quốc đã có những cam kết mạnh mẽ về phát triển bền vững, các bên cùng có lợi và không gây hại cho hạ lưu.

Vấn đề thu hút sự quan tâm của dư luận tại sông Mekong là sự phát triển của đập thủy điện gây tác động rất lớn. Ông cho biết các nước trong Ủy hội (MRC) có hành động gì?

Hiện nay MRC có kế hoạch xây dựng 11 bậc thang thủy điện. Theo Hiệp định hợp tác phát triển bền vững sông Mekong thì những công trình trên dòng chính cần có sự đồng thuận của 4 quốc gia thành viên (Việt Nam, Thái Lan, Lào và Campuchia). Sắp tới đây, Ủy ban sông Mekong Việt Nam sẽ cùng với Ủy ban các nước khác xem xét những kiến nghị về xây dựng các công trình thủy điện này.

( Theo VIỆT ANH // Báo Sài gòn tiếp thị Online )