Tăng cường nguồn lực KH-CN vùng đồng bằng sông Cửu Long

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Khu vực chào bán các máy móc thiết bị của các "Nhà sáng tạo quần chúng" tại Techmart Cần Thơ 2008

 
Ðóng góp của KH - CN trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế
 

 Thời gian qua, cơ cấu kinh tế của toàn vùng có sự chuyển dịch đáng kể. Nhiều địa phương trở thành điểm sáng về sản xuất nông nghiệp, cơ cấu cây trồng, vật nuôi được chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa, nâng cao giá trị kinh tế trên cùng một đơn vị diện tích.
  

Việc nghiên cứu ứng dụng, chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản được các địa phương quan tâm. Nghiên cứu, chuyển giao công nghệ về thủy sản tập trung vào việc sản xuất và ương nuôi con giống tôm sú, tôm càng xanh, cá tra, cá bống tượng. Các giải pháp thâm canh, bán thâm canh, luân canh, mô hình lúa - cá, cá - lúa, rừng - cá, đem lại hiệu quả khá cao.
  

Theo Bộ Kế hoạch và Ðầu tư, năm 2007, tổng doanh thu của các doanh nghiệp trong khu công nghiệp vùng ÐBSCL đạt hơn 1,5 tỷ USD; trong đó xuất khẩu được gần 590 triệu USD; giải quyết việc làm cho khoảng 60 nghìn lao động. Một tín hiệu vui là số lượng các đối tượng đăng ký bảo hộ của các tỉnh, thành phố trong vùng tăng nhanh. Chẳng hạn, Cần Thơ (tính đến tháng 2-2008) có 851 văn bằng được bảo hộ, trong đó có 727 nhãn hiệu hàng hóa, 121 kiểu dáng công nghiệp và ba sáng chế; Tiền Giang có 294 văn bằng được bảo hộ; Ðồng Tháp có 52 kiểu dáng công nghiệp, 314 nhãn hiệu hàng hóa, 22 nhóm dịch vụ thương mại và tám sáng chế, giải pháp hữu ích. Ðiều này chứng tỏ sự quan tâm của các doanh nghiệp về bảo hộ sở hữu trí tuệ đã tăng lên rõ rệt, công tác quản lý sở hữu trí tuệ từng bước phát huy được hiệu quả.
 

Phong trào lao động sáng tạo, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật tại các tỉnh, thành phố trong vùng ngày càng phát triển. Chúng tôi có dịp đến Chợ Công nghệ và thiết bị Cần Thơ 2008 (Techmart Can Tho 2008) và được chứng kiến không khí ngày hội sáng tạo, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật vùng ÐBSLC. Khu trưng bày, giới thiệu máy móc phục vụ sản xuất nông nghiệp mà tác giả là những "nhà sáng tạo quần chúng" luôn thu hút nhiều người đến tìm hiểu và mua thiết bị. Ðó là máy gặt đập liên hợp của các anh Nguyễn Văn Chính (Cần Thơ), Hai Văn (An Giang); máy phát điện chạy bằng khí  bi-ô-ga của các anh Bùi Hoàng Long (Tiền Giang), Lê Văn Chưởng (Trà Vinh), Nguyễn Văn Hùng (Kiên Giang)...

 
KH - CN chưa được đầu tư đúng mức
  

So với tám vùng, ÐBSCL là vùng có bình quân số ngành đạt trình độ cao đẳng, đại học (CÐ, ÐH) trên một vạn dân thấp nhất cả nước. Vùng Ðông Nam Bộ có 698 người/một vạn dân, đồng bằng sông Hồng có 573 người/một vạn dân, Tây Bắc Bộ 216 người/một vạn dân. Trong khi đó, vùng ÐBSCL chỉ có 213 người đạt trình độ CÐ, ÐH/một vạn dân, thậm chí, có những tỉnh như Sóc Trăng chỉ có 34 người đạt trình độ CÐ, ÐH/một vạn dân. Lực lượng cán bộ KH và CN trong vùng "mỏng", làm cho việc tiếp nhận, triển khai đề tài của các trường đại học, viện nghiên cứu gặp nhiều khó khăn. Ðiều đó dẫn đến kết quả của các đề tài, dự án chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, công nghệ không cao. Giám đốc Sở KH và CN nhiều tỉnh trong vùng cho chúng tôi biết, những khó khăn trong việc triển khai các dự án sản xuất thử nghiệm: Giai đoạn đánh giá, nghiệm thu và công bố các kết quả của một đề tài nghiên cứu khoa học là kết thúc một chu kỳ của việc thực hiện đề tài KH và CN (theo Ðiều 31 Nghị định số 81/2002/NÐ-CP). Như vậy, giai đoạn tiếp theo là đưa các kết quả nghiên cứu vào sản xuất và đời sống không còn là nhiệm vụ của công tác quản lý KH và CN. Thông tư liên tịch số 05/2008 ngày 18-6-2008 của Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Nội vụ  cũng không quy định chức năng quản lý, tổ chức chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật (kết quả đề tài, dự án) cho Sở Khoa học và Công nghệ. Ðiều đó làm giảm trách nhiệm của cơ quan quản lý và người thực hiện đề tài trong việc triển khai ứng dụng. Tình trạng này không chỉ diễn ra ở tỉnh Ðồng Tháp mà còn là tình trạng chung đang diễn ra trong hệ thống quản lý KH và CN của nhiều địa phương trên toàn quốc.
  

( Theo báo điện tử Nhân dân)