Đề nghị mới của Nga làm tăng cạnh tranh giữa Ukraine và Belarus?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Mới đây, Nga đã gửi cho Ukraine yêu cầu tăng lượng khí đốt trung chuyển qua Ukraine lên 55 - 67 triệu mét khối khí/ngày.

Tuần trước, tập đoàn khí đốt khổng lồ Gazprom của Nga đã giảm lượng khí đốt quá cảnh qua Belarus. Các chuyên gia cho rằng, Nga đang cố tăng sự cạnh tranh giữa Ukraine và Belarus trong việc trung chuyển khí đốt, đồng thời đảm bảo ổn định nguồn khí đốt lớn của Nga sang châu Âu.

Lời đề nghị hấp dẫn

Nhà độc quyền khí đốt Gazprom của Nga đã gửi cho Ukraine yêu cầu tăng lượng khí đốt trung chuyển qua nước này lên 55-67 triệu m3/ngày, theo một nguồn tin từ Bộ Năng lượng và Nhiên liệu Ukraine.

Hành động này của Nga hoàn toàn có thể dự đoán được. Tuần trước, TTg Ukraine Mykola Azarov tuyên bố, Ukraine có thể bơm từ 15 – 30 tỷ m3 khí đốt của Nga sang châu Âu mỗi năm. Ukraine cho biết, hệ thống vận chuyển khí đốt của Ukraine có khả năng thực hiện các hợp đồng cung cấp khí đốt của Nga sang châu Âu, nếu Nga có nhu cầu.

Bộ trưởng Năng lượng và Nhiên liệu Ukraine Yuriy Boiko cho biết, Ukraine có đủ khả năng kỹ thuật để tăng dòng chảy khí đốt quá cảnh qua nước này lên khoảng 30 tỷ m3 khí đốt, tuy nhiên, cho đến nay, Ukaine vẫn chưa nhận được bất kỳ lời đề nghị chính thức nào từ đối tác Nga hay Belarus.

Công suất của hệ thống vận chuyển khí đốt của Ukraine đầu vào là 287,7 tỷ m3 khí đốt, còn đầu ra là 178,5 tỷ m3 khí đốt mỗi năm.

Xung đột khí đốt

Theo các chuyên gia, việc Nga tăng lượng khí quá cảnh qua Ukraine lên 55 - 67 triệu m3 khí/ngày không phải là ngẫu nhiên. Số lượng này bằng chính số lượng mà Nga đã cắt giảm quá cảnh qua Belarus kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột gần đây giữa Moscow và Minsk.

Các nhà phân tích cho rằng, đây là một bước đi an toàn cho Gazprom trong trường hợp không thỏa thuận được về giá trung chuyển quá cảnh với Belarus, mặc dù trên thực tế, cuộc chiến khí đốt giữa Nga và Belarus đang lắng xuống, trong khi căng thẳng giữa hai quốc gia vẫn còn.

Hôm 21/6, TT Nga Dmitry Medvedev đã lệnh cho Gazprom bắt đầu các thủ tục hạn chế cung cấp khí đốt cho Belarus và yêu cầu Belarus thanh toán khoản tiền nợ 192 triệu USD. Nợ của Belarus phát sinh là do, trên thực tế, Minsk đã đơn phương thanh toán cho Gazprom không theo giá hợp đồng, mà theo mức giá 150 USD/1000 m3 khí đốt.

Hôm 21/6, Gazprom đã giảm 15% lượng khí đốt cung cấp cho Belarus và tới hôm 23/6, lượng khí đốt cung cấp cho Belarus đã giảm tới 60%. Cùng ngày, Belarus đã thanh toán khoản tiền chênh lệch về giá cho Gazprom và hôm 24/6, sau đó, Gazprom đã rỡ bỏ hạn chế cung cấp khí đốt cho Belarus.

Trong khi đó, Belarus yêu cầu Gazprom thanh toán khoản nợ 260 triệu USD cho việc quá cảnh khí đốt qua nước này và dọa sẽ hạn chế quá cảnh khí đốt sang châu Âu. Về phía mình, Gazprom cho biết đã sẵn sàng trả tiền, song từ đầu năm nay, Belarus và Nga chưa hề ký bất kỳ biên bản nào về việc thực hiện quá cảnh khí đốt.

Hôm 24/6, Gazprom đã thanh toán 228 triệu USD tiền quá cảnh khí đốt cho Belarus theo mức giá 1,45 USD/1000 m3 cho 100 km ống dẫn khí. Belarus tuyên bố rằng, trong năm nay, nước này sẽ tăng giá quá cảnh khí đốt lên 1,88 USD/1000 m3 khí cho 100 km ống dẫn.

Quyết định an toàn?

Các chuyên gia không ngạc nhiên về việc Nga tăng lượng khí đốt quá cảnh qua Ukraine do xung đột gần đây giữa Moscow và Minsk. Hiện tại, vận chuyển khí đốt qua Ukraine được coi là đáng tin cậy hơn qua Belarus, bởi giữa Moscow và Minsk vẫn còn những vấn đề chưa được giải quyết về mức giá, cũng như vận chuyển quá cảnh khí đốt, nhà phân tích Viktor Markov thuộc IC Zerich Capital Management nhận định.

Tuy nhiên, ông cũng cho rằng, đây không phải là lựa chọn tốt nhất để giải quyết vấn đề, bởi lựa chọn này sẽ khiến Nga phụ thuộc quá mức vào Ukraine trong việc trung chuyển khí đốt.

(vitinfo)