Giết người như trò chơi điện tử

Giáo sư Philip Alston, chuyên viên của Liên Hiệp Quốc, giáo sư Trường Đại học New York, đã kêu gọi ngừng các vụ không kích bằng máy bay không người lái do CIA trực tiếp điều hành nhắm vào những người bị tình nghi là quân nổi dậy Hồi giáo. Ông đã gửimột bản báo cáo dày 29 trang về vấn đề này lên Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc.
 

 

Kể từ tháng 8-2008 đến nay, đã có hơn 900 người tử vong trong khoảng 100 cuộc không kích bằng máy bay không người lái ở Pakistan. Đặc biệt, theo các giới chức Pakistan, ít nhất 21 cuộc tấn công bằng máy bay không người lái đã sát hại khoảng 120 công dân nước này trong tháng 9 vừa qua. Đó là con số tử vong cao nhất trong vòng một tháng.

Giáo sư Alston cảnh báo rằng các vụ bắn giết như trên được ra lệnh từ một nơi cách xa chiến trường có thể dẫn đến trạng thái tâm lý của người chơi trò chơi điện tử. Ông nhấn mạnh: “Những người điều khiển máy bay ở cách xa chiến trường hàng ngàn cây số và thực hiện các cuộc tấn công hoàn toàn qua màn hình máy tính. Do đó, ở đây có nguy cơ phát triển trạng thái tâm lý giết người như trong trò chơi điện tử”.
 

Theo hãng tin Reuters, ông Alston cho biết theo luật pháp quốc tế, trong các cuộc xung đột vũ trang, người ta được phép bắn giết khi chống lại các chiến binh hoặc thường dân liên quan trực tiếp đến các hành vi giống như chiến đấu. Tuy nhiên, ông khẳng định rằng những vụ bắn giết xảy ra cách xa những khu vực chiến sự đang ngày càng tăng lên.

Ông kêu gọi hạn chế các lực lượng vũ trang sử dụng máy bay không người lái và hỏa lực của chúng. Giáo sư Alston nhận định các điệp viên CIA không hề bị cấm điều khiển máy bay từ xa nhưng thực tế đó đáng chê trách bởi vì CIA không tuân theo bất kỳ đòi hỏi nào như tính minh bạch và trách nhiệm giải trình vốn là trọng tâm trong luật nhân đạo quốc tế.

Bên cạnh đó, giáo sư David Glazier, Trường Luật Loyola ở Los Angeles, cho rằng các cuộc không kích bằng máy bay không người lái không phải là tội ác chiến tranh. Tuy nhiên, ông nói các phi công của CIA điều khiển máy bay không người lái có thể được xem là tội phạm. Theo ông, họ không có quyền bắn giết bất cứ ai. Chiếu theo luật Pakistan thì họ phạm tội giết người.

Hơn nữa, giáo sư Glazier nêu vấn đề binh sĩ trong quân đội có tổ chức là những người tham chiến có đặc quyền đặc lợi, họ không thể bị truy tố phạm tội ác chiến tranh nếu họ bắn giết đối phương nơi chiến trận. Trường hợp bị truy tố tội giết người là người không mặc quân phục hoặc không thuộc về một quân đội - chẳng hạn như thành viên của một tổ chức khủng bố hoặc phi công dân sự của CIA.
 

 

Nước Mỹ chưa bao giờ chính thức công nhận rằng CIA có chương trình sử dụng máy bay không người lái Predator và loại máy bay được điều khiển từ xa khác để tấn công các phần tử nổi dậy Taliban và Al-Qaeda. Thế nhưng, chương trình này được báo chí Mỹ thông tin rộng rãi.

Theo hãng thông tấn IPS, một số nhân viên CIA liên quan đến chương trình tấn công bằng máy bay không người lái của cơ quan này ở Pakistan và ở cả nơi khác đã lên tiếng phản đối. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn của IPS, ông Jeffrey Addicott - cựu cố vấn pháp lý của lực lượng đặc biệt Mỹ, Giám đốc Trung tâm Luật Khủng bố tại Trường Đại học St Mary’s ở San Antonio, Texas - nhấn mạnh: “Một số nhân viên điều hành CIA quả quyết rằng cơ quan này đang làm nhiều điều có hại hơn điều tốt đẹp”.

 

Ông Addicott nói rằng các nhân viên CIA ông quen biết nhận định các thủ lĩnh Taliban và Al-Qaeda lợi dụng các cuộc không kích từ máy bay không người lái để tuyển mộ thêm nhiều phần tử mới. Các cuộc không kích này giết hại nhiều thường dân vô tội nên đã làm nam giới theo đạo Hồi phẫn nộ và càng khiến họ mong muốn tham gia phong trào thánh chiến chống Mỹ hơn nữa.

Theo báo The New York Times, người đàn ông có ý định kích nổ chiếc xe tải chở đầy thuốc nổ tại quảng trường Thời đại ở New York hồi tháng 5-2010 khẳng định rằng chiến dịch máy bay không người lái là một trong các yếu tố khiến y tấn công nước Mỹ.

Theo ông, các nhân viên CIA hiện rất không đồng tình với chương trình không kích không người lái. Ông Addicott khẳng định: “Họ làm những gì cấp trên ra lệnh nhưng họ coi đó là hành động gây hại”.

Những lời than phiền của các nhân viên CIA về tác hại từ các cuộc không kích không người lái kể trên giống với những lời cảnh báo của các giới chức quân sự và tình báo Mỹ năm 2009. Thêm vào đó, một giới chức tình báo nói Al-Qaeda và Taliban đã lợi dụng các cuộc không kích đó để tuyên truyền rằng người Mỹ là những người nhát gan, sợ phải đối mặt với kẻ thù và nguy cơ tử vong.