Tổng kim ngạch trao đổi mậu dịch giữa Trung Quốc và các nước Mỹ La tinh đã tăng 18 lần trong thập kỷ qua, thế nhưng về lâu về dài, cơ cấu thương mại song phương này không chắc sẽ có lợi cho các nước Nam Mỹ.
Cảng Santos, Sao Paulo, Brazil
Cho tới nay, Trung Quốc chỉ nhập khẩu nguyên liệu thô và từ chối mua các sản phẩm có giá trị gia tăng của Mỹ La tinh. Trong khi đó, Bắc Kinh lại bán sang thị trường này chủ yếu là sản phẩm đã chế biến. Do vậy, các nước châu Mỹ La tinh thu được một số mối lợi trước mắt, nhưng về lâu dài, lại có nguy cơ phụ thuộc vào thành phẩm của Trung Quốc. Như vậy, các nước châu Mỹ Latinh khó có thể vươn lên thành các quốc gia xuất khẩu sản phẩm chế biến có giá trị gia tăng như mong muốn.
Theo ông Mauricio Cardenas, giám đốc chương trình châu Mỹ La Tinh của Viện Brookings - một cơ quan tư vấn có trụ sở tại Washington, cách thức nhập khẩu của Trung Quốc “chủ yếu là mỗi nước một sản phẩm” và Bắc Kinh thực hiện rất tốt chiến lược này: mua đậu nành của Argentina, nhập khẩu đồng của Chile và thép của Brazil…
Trong một báo cáo gần đây, tập đoàn Nomura (chuyên phân tích, quản lý dịch vụ tài chính, ngân hàng và đầu tư) cảnh báo những rủi ro của việc phát triển kinh tế phụ thuộc quá mức vào việc xuất khẩu nguyên liệu sang Trung Quốc. Một số chuyên gia khác lại cho rằng châu Mỹ La tinh nên coi Trung Quốc là một đối thủ cạnh tranh vì Bắc Kinh xuất khẩu ồ ạt các sản phẩm có giá trị gia tăng sang thị trường này.
Hậu quả là, theo nhận định của nhà kinh tế Mauricio Mesquita của Ngân hàng Phát triển Liên châu Mỹ (IADB), khu vực Mỹ La tinh rất ít có cơ may để trở thành các nước xuất khẩu các sản phẩm chế biến, trừ một vài ngoại lệ hiếm hoi.
Các nhà kinh tế còn nêu ra một lo ngại khác. Do Trung Quốc rất cần nguồn nguyên nhiên liệu để phục vụ nhu cầu tăng trưởng cao, chỉ trong vài năm nữa, châu Mỹ La tinh có nguy cơ bị cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên. Trong những năm qua, Trung Quốc đã thay thế Mỹ, để trở thành đối tác thương mại hàng đầu của Brazil. Trong năm 2010, Trung Quốc đã đầu tư vào châu Mỹ La tinh khoảng 30 tỷ USD và trở thành nhà đầu tư lớn thứ ba trong khu vực.
Đối với Trung Quốc, đất nước Brazil rộng lớn là nguồn cung ứng nguyên liệu quan trọng: 80% nhập khẩu của Trung Quốc từ Brazil là sắt thép và đậu nành. Brazil tiếp nhận tới 90% tổng đầu tư của Trung Quốc ở châu Mỹ La tinh.
Trong nhiều thập niên, châu Mỹ La tinh vẫn được coi là “sân sau của Mỹ”. Do vậy, Washington đang lo ngại trước sự hiện diện ngày càng năng động và mở rộng của Trung Quốc tại đây. Bắc Kinh đã trở thành đối tác thương mại hàng đầu của nhiều quốc gia Nam Mỹ và là nhà đầu tư quan trọng trong khu vực.
Trong buổi điều trần trước Quốc hội Mỹ, chuyên gia về châu Á David Helvey của Bộ Quốc phòng Mỹ nhận định: “Các hoạt động của Trung Quốc tại châu Mỹ Latinh tăng từ từ cùng với thời gian. Các hoạt động này khởi động ở mức độ rất thấp nhưng đã tăng dần trong những năm qua”. Theo ông, mối quan tâm chính của Trung Quốc đối với châu Mỹ Latinh là lợi ích kinh tế và thương mại. Bắc Kinh tìm cách mở rộng nguồn cung ứng nguyên liệu và bảo đảm thị trường tiêu thụ thành phẩm.
Là một trong những trụ cột của các nền kinh tế đang trỗi dậy, Brazil vốn chủ trương xuất khẩu các sản phẩm đã chế biến. Thế nhưng, giờ đây, ngành công nghiệp chế biến tại các nước này đang gặp khó khăn và xuất khẩu bị đình trệ. Tại Brazil, tỷ trọng của lĩnh vực này trong tổng sản phẩm quốc nội bị giảm 3%, tại Colombia là 7%.
Nếu cứ theo xu hướng này, về dài hạn, số lượng lao động trong ngành công nghiệp chế biến sẽ bị giảm sút và tập trung vào lĩnh vực dịch vụ. Mỹ La tinh cần phải chuẩn bị tìm kiếm một giải pháp thay thế trong lĩnh vực quan hệ thương mại và tăng trưởng.
Giáo sư Robert Sutter của Đại học George Washington (Mỹ), một chuyên gia về quan hệ quốc tế, mới đây đã có bài viết phân tích sự ngang ngược của Trung Quốc cũng như những điểm yếu của Bắc Kinh mà Mỹ có thể tấn công vào.
Trên cơ sở chiến lược tiến công toàn cầu, Mỹ đã xây dựng 5 kịch bản sử dụng các phương tiện phi hạt nhân, trong đó có các loại khí tài vũ trụ hoàn toàn mới như máy bay vũ trụ không người lái X-37B.
Phát biểu tại Nam Phi cuối tuần qua, Tổng thống Mỹ Barack Obama khẳng định, việc Trung Quốc đầu tư ở châu Phi "có lợi cho tất cả các bên" và Washington không coi đây là mối đe dọa.
Trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ đang dần phục hồi, ngân hàng thương mại hàng đầu nước Mỹ US Trust đã đưa ra những lý do chứng minh nền kinh tế hàng đầu thế giới này sẽ tiếp tục dẫn đầu trong nhiều năm tới.
Các nhà làm luật của quốc gia Trung Mỹ Nicaragua ngày 13/6 đã trao một hợp đồng thời hạn 50 năm cho một doanh nghiệp đến từ Hồng Kông, Trung Quốc để thiết kế, xây dựng và quản lý một con kênh đào khổng lồ.
Cảnh sát Venezuela vừa thực hiện cuộc tấn công vào một “hang ổ” đầu cơ giấy toilet ở nước này. Venezuela đang ở trong một cuộc khủng hoảng thiếu giấy vệ sinh bất chấp những nỗ lực giải quyết vấn đề của Chính phủ.
Dường như tại Mỹ đang tồn tại hai thị trường bất động sản: một thị trường cho người giàu và khách hàng ngoại quốc, một thị trường dành cho những người dân thường.
Các nhà chức trách Cuba mới đây đã đóng cửa văn phòng của Tokmakjian, một trong những tập đoàn hàng đầu ở Canada đang hoạt động kinh doanh tại Cuba, để tiến hành điều tra về những cáo buộc tham nhũng ở công ty này, hãng tin Reuters cho hay.
Hôm 21/9, kết thúc cuộc họp chính sách kéo dài hai ngày, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) công bố sẽ tung ra một chương trình kích thích kinh tế mới mang tên "Operation Twist", hay còn gọi là QE 2.5, để giảm lãi suất dài hạn và kích thích kinh tế Mỹ tăng trưởng.
Tờ New York Times cho biết, hôm 19/9, Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ đề nghị nâng mức thuế đối với những người giàu ở Mỹ lên ngang bằng với mức đóng góp của những người thuộc tầng lớp trung lưu.
Tạp chí chuyên xếp hạng Forbes vừa công bố danh sách 400 người giàu nhất nước Mỹ năm 2011. Điều đáng quan tâm là, mặc dù kinh tế Mỹ tăng trưởng yếu kém, nhưng tài sản của các tỷ phú Mỹ vẫn tăng mạnh và mức tài sản tối thiểu để được lọt vào danh sách này cũng tăng lên mức 1,05 tỷ USD.
Các chuyến bay định mệnh American Airlines 11, United Airlines 175 đâm sập Trung tâm Thương mại Thế giới (WTC) ở New York, phá hủy một trong những biểu tượng kinh tế Mỹ, đã khắc ghi vào lịch sử siêu cường này như một vết thương khó lành.
10 năm sau vụ tấn công khủng bố vào Tòa tháp đôi 110 tầng của Trung tâm thương mại thế giới (WTC) ở New York, cả nước Mỹ đã chính thức làm lễ tưởng niệm những nạn nhân xấu số.
Giáo sư Robert Sutter của Đại học George Washington (Mỹ), một chuyên gia về quan hệ quốc tế, mới đây đã có bài viết phân tích sự ngang ngược của Trung Quốc cũng như những điểm yếu của Bắc Kinh mà Mỹ có thể tấn công vào.
Trong chuyến làm việc tại Trung Quốc cuối tuần trước, cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton đã chỉ trích cách hành xử của Trung Quốc với các nước láng giềng, đặc biệt trong các tranh chấp lãnh thổ ở khu vực biển Đông.
Vụ bê bối thực phẩm mới nhất ở Trung Quốc đang lan rộng nhanh chóng. “Nạn nhân” mới nhất trong vụ này có thêm chuỗi nhà hàng cà phê Starbucks và chuỗi cửa hiệu đồ ăn nhanh BurgerKing.
Trong khi nhiều nước châu Á khác đang khá chật vật để níu kéo các dòng vốn FDI thì Indonesia lại nổi lên như một điểm đến ưa thích của các nhà đầu tư nước ngoài.
Các tập đoàn và tỷ phú trong lĩnh vực năng lượng, tài chính, ngân hàng đều nằm trong danh sách đen khi Mỹ chuẩn bị kế hoạch trừng phạt mới với Nga, sau thảm kịch MH17 rơi ở Ukraine.
Ngày 24-7, các quan chức Nga đồng loạt lên tiếng trấn an dư luận sau khi một cố vấn thân cận của Tổng thống Nga Vladimir Putin cảnh báo đất nước đang đối mặt với nguy cơ cô lập về kinh tế.
Giới chuyên gia Trung Quốc nhận định dù Bắc Kinh đã rót hàng tỉ USD đầu tư vào châu Phi nhưng “con đường cái quan” sẽ không thông thoáng như Bắc Kinh kỳ vọng.