Bước tiến mới trong hợp tác và phát triển của ALBA

Tại hội nghị này các nhà lãnh đạo các nước thuộc ALBA đã nhất trí xây dựng một đồng tiền chung khu vực SUCRE, nhằm giảm lệ thuộc vào đồng USD trong giao dịch và thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại. Ðồng tiền chung sẽ được phát hành đầu năm 2010. ALBA còn nhất trí thành lập Công ty Xuất nhập khẩu (ALBAEXIM) để  thiết lập cơ chế trao đổi thương mại bổ sung giữa các nước theo tinh thần đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau.

Phát biểu ý kiến tại hội nghị, Tổng thống Venezuela H.Chavez đã đề nghị ALBA đi theo con đường xã hội chủ nghĩa.  Theo ông Chavez, hiện tại Cuba đang theo con đường xã hội chủ nghĩa, Ecuador đang đẩy mạnh cuộc Cách mạng Công dân, Venezuela đang tiến hành cuộc Cách mạng Boliva và Nicaragua cũng theo đuổi con đường xã hội chủ nghĩa. ALBA chủ trương bảo vệ quyền của "Mẹ trái đất", bảo vệ quyền của nhân dân và đề xuất một mô hình phát triển nhân đạo, với công bằng xã hội, bình đẳng và tự do. Tổng thống H.Chavez khẳng định, đó là chủ nghĩa xã hội.

Tuyên bố chung của Hội nghị cấp cao ALBA lần thứ 7 khẳng định, tiếp tục tăng cường hợp tác, liên kết giữa  các nước Mỹ la-tinh; lên án chính quyền được dựng lên sau cuộc đảo chính tại Honduras và đề nghị các quốc gia trên thế giới tiếp tục gây sức ép nhằm phục chức cho Tổng thống Honduras bị lật đổ M. Zelaya; phản đối kế hoạch của Colombia cho phép Mỹ sử dụng bảy căn cứ quân sự ở nước này, cho rằng đây là một mối đe dọa an ninh khu vực. Quyết định thành lập đồng tiền chung khu vực, ALBAEXIM và Tuyên bố chung của ALBA đánh dấu bước tiến mới của ALBA theo hướng tăng cường liên kết, hợp tác toàn diện cùng phát triển, đồng thời  thể hiện rõ ý chí thống nhất, đoàn kết giữa các dân tộc Mỹ la-tinh  trong việc giải quyết các vấn đề của khu vực.

Sáng kiến ALBA do Tổng thống H.Chavez đề xuất được đặt theo tên người chiến sĩ giải phóng Nam Mỹ thế kỷ 19, Xi-môn Boliva và xây dựng trên tinh thần đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau, thúc đẩy sự phát triển chung vì sự tiến bộ công bằng xã hội nhằm đối trọng với Hiệp định tự do thương mại châu Mỹ (FTA) do Mỹ khởi xướng năm 1994. ALBA chính thức hoạt động từ tháng 4-2005 với sự tham gia của Cuba và Venezuela và thu được kết quả rất đáng khích lệ, góp phần tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển kinh tế, trao đổi thương mại giữa hai nước. Bolivia chính thức gia nhập ALBA tháng 4-2006 và ký nhiều hiệp định hợp tác kinh tế thương mại với Venezuela và Cuba. Sau khi lên nắm quyền điều hành Nicaragua (1-2007), Tổng thống D.Ortega tuyên bố chính thức gia nhập ALBA nhằm đẩy mạnh cuộc chiến chống đói nghèo ở nước này. Hội nghị cấp cao lần thứ sáu ALBA tổ chức hồi đầu năm 2008 tại Thủ đô Caracas, Venezuela đã thông qua một số văn kiện quan trọng khẳng định quyết tâm tăng cường hợp tác liên kết trên tinh thần giúp đỡ lẫn nhau giữa các nước thành viên, trong đó có tuyên bố chung; Hiệp ước an ninh và chủ quyền lương thực; kế hoạch chiến lược phát triển văn hóa ALBA; thành lập công ty năng lượng đầu tiên của khối này và phê chuẩn việc kết nạp Dominica là thành viên thứ năm của ALBA. Hội nghị quyết định thành lập Ngân hàng ALBA với số vốn ban đầu một tỷ USD nhằm hỗ trợ các nước thành viên phát triển kinh tế. Nhận thấy những hiệu quả phát triển tích cực của ALBA, tháng 7-2008, Honduras cũng chính thức gia nhập ALBA.

Tại Hội nghị cấp cao Tổ chức các nước châu Mỹ (OAS) lần thứ V tổ chức ở Trinidad và Tobago hồi tháng 4, các nước Mỹ la-tinh, đứng đầu là các nước thành viên ALBA, đã bày tỏ tình đoàn kết với nhân dân Cuba và kêu gọi Mỹ chấm dứt bao vây cấm vận chống Cuba; nhấn mạnh nhân tố thiết yếu để Mỹ có mối quan hệ tốt với các nước Mỹ la-tinh là phải thay đổi chính sách đối với Cuba; bãi bỏ nghị quyết đưa Cuba ra khỏi danh sách các nước thành viên OAS... Kết quả là tại cuộc họp Ðại hội đồng OAS (2-6), Mỹ phải nhượng bộ và chấp nhận bãi bỏ Nghị quyết đưa Cuba ra khỏi danh sách các nước thành viên OAS. Mặc dù Cuba không muốn gia nhập lại OAS, nhưng các động thái này cho thấy những chuyển biến tích cực và ảnh hưởng quan trọng của các nước thành viên  ALBA nói riêng, và Mỹ la-tinh nói chung  ở khu vực và trên trường quốc tế.

Hội nghị cấp cao bất thường của tổ chức "Sự lựa chọn Boliva cho châu Mỹ" (ALBA) tại TP Marakei (Venezuela) hồi tháng 6 vừa qua đã quyết định đổi tên tổ chức này thành "Liên minh Boliva cho châu Mỹ", nhưng vẫn giữ nguyên tên viết tắt ALBA và kết nạp thêm Ecuador, St Vincent và Grenadine, Antigua và Barbuda, nâng tổng số thành viên chính thức của ALBA lên chín nước. Việc thay đổi tên gọi và kết nạp thêm ba thành viên mới là sự kiện quan trọng đánh dấu bước phát triển mới của tổ chức này nhằm tiếp tục đẩy mạnh sự liên kết, hợp tác giữa các nước trong khu vực Mỹ la-tinh trên tinh thần đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau