“Quái vật” biển Cát-xpi

Khởi tạo bởi : diembao |  Đăng bởi : tinkinhte  | Cập nhật: 12/08/2009 11:10

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Con “quái vật” biển Cát-xpi của Liên Xô.

Tháng 9-1966, vệ tinh do thám Mỹ đã chụp ảnh một căn cứ hải quân Liên Xô bên bờ biển Cát-xpi. Đây là thời kỳ đỉnh cao của Chiến tranh Lạnh và giới tình báo Mỹ giật mình trước những gì mà họ nhìn thấy. Đó là một vật thể dài hơn 100m, với những cánh vuông, ngắn không giống bất cứ cái gì được nhìn thấy trước đó.

Dự án tuyệt mật đầy tham vọng

Theo những dự đoán đầu tiên của các chuyên gia Mỹ, đây là một chiếc máy bay, có lẽ là thủy phi cơ nhưng chưa hoàn thành và to hơn bất cứ loại nào mà Mỹ đã từng có. Tuy nhiên, khi đánh giá kỹ bức ảnh, các chuyên gia Mỹ cho rằng nếu đó là một chiếc máy bay thì khi hoàn thành, nó sẽ bay rất tệ. Từng cụm hai động cơ được đặt trên đôi cánh phía trước làm chiếc máy bay trông hoàn toàn khác lạ. Do đó, cơ quan tình báo Mỹ kết luận, đây là một dự án quân sự tuyệt mật của quân đội Liên Xô và họ gọi là "Quái vật biển Cát-xpi".

Vật mà vệ tinh do thám Mỹ phát hiện là dự án tuyệt mật của quân đội Liên Xô, được biết dưới tên gọi Ekranoplan (máy bay bề mặt). Ekranoplan do công trình sư R.Ê-gê-ni-vích A-lếch-e thuộc Cục Thiết kế cánh ngầm trung ương thiết kế, dựa trên hiệu ứng "cánh trên mặt đất" - viết tắt là WIG. Chiếc Ekranoplan đầu tiên (thường được biết dưới tên KM - thiết bị bay có hình dạng tàu thủy) của quân đội Liên Xô được trang bị 8 động cơ phản lực ở cánh phía trước và 2 ở đuôi. Chiếc máy bay này cất cánh lần đầu ngày 18-10-1966 và sau đó, liên tục được sửa đổi các thông số về độ dài và sải cánh.

Chiếc KM có phi hành đoàn gồm 6 người, trọng lượng tối đa khi cất cánh 540 tấn, tầm hoạt động khoảng 1.860km, với tốc độ trung bình khoảng 550km/giờ, ở độ cao 2 đến 10m so với mặt biển. Mục đích chính của dự án là chế tạo một phương tiện vận tải quân sự ưu việt, có khả năng triển khai hoạt động nhanh, tránh được sự phát hiện của ra-đa đối phương. Phương tiện này đặc biệt có hiệu quả nếu cần triển khai nhanh các đơn vị bộ binh, thiết bị cơ giới tới khu vực chiến sự.

Đến năm 1980, chiếc KM đã gặp tai nạn do lỗi bất cẩn của phi công khi cất cánh. Nỗ lực nhằm trục vớt "con quái vật" không đạt kết quả do chính trọng lượng của nó. Tuy nhiên, ngay khi chương trình chế tạo KM được thực hiện, công trình sư A-lếch-e đã bắt tay chế tạo những chiếc Ekranoplan tầm trung sử dụng làm phương tiện vận tải quân sự, được biết dưới tên A-90 Orlyonok.

Thủy phi cơ A-90 có phi hành đoàn 6 người, có thể chở 150 hành khách hoặc 28 tấn hàng, được trang bị 2 động cơ phản lực ở phía trước, 1 động cơ cánh quạt ở đuôi, những chiếc máy bay mới đạt tốc độ 400km/giờ, với độ cao từ 2 đến 10m, tầm hoạt động 1.500km. 4 chiếc như vậy đã được chế tạo và sử dụng trong quân đội Liên Xô từ năm 1979. Đến năm 1993, vẫn còn 3 chiếc A-90 được dùng cho các nhiệm vụ quân sự.

Sự chấm dứt của một dự án

Sau nhiều năm nghiên cứu, cuối cùng các nhà chế tạo vũ khí Xô - viết đã phải từ bỏ ý định tạo ra "một con quái vật thực sự" (tức là chiếc KM đầu tiên) do sự thiếu hiệu quả trong sử dụng và chi phí tốn kém. Cuối cùng, các thế hệ Ekranoplan nhỏ hơn đã được chế tạo như những chiếc A-90 nhằm phục vụ nhu cầu triển khai quân nhanh chóng.

Năm 1988, một báo cáo của CIA đã nhắc đến khả năng hải quân Liên Xô sẽ triển khai hoạt động rộng khắp những chiếc Ekranoplan cỡ trung bình tại biển Ban-tích và biển Đen. Tuy nhiên, với sự sụp đổ của Liên Xô, mọi thứ dường như chấm dứt. Dự án chế tạo khoảng 120 chiếc Ekranoplan của quân đội Liên Xô đã không bao giờ được thực hiện. Những chiếc Ekranoplan đã được chế tạo trở lại căn cứ ban đầu của chúng bên bờ biển Cát-xpi, nơi vệ tinh Mỹ chụp được những bức ảnh đầu tiên về sự tồn tại của loại thủy phi cơ khổng lồ này.

Tuy nhiên, những chiếc Ekranoplan vẫn thu hút sự chú ý của các chuyên gia quân sự phương Tây. Năm 1993, Mỹ đã cử một đội nghiên cứu tới tìm hiểu các công nghệ tiên tiến của Liên Xô khi chế tạo những "quái vật biển Cát-xpi" nhằm tính toán khả năng chế tạo thế hệ máy bay vận tải hạng nặng mới.

Ngày nay, một số hãng chế tạo máy bay đã sử dụng ý tưởng từ "quái vật biển Cát-xpi" để chế tạo phương tiện vận tải dân dụng. Một công ty tư nhân của Nga đã chế tạo một loại máy bay có hình dáng tương tự những chiếc Ekranoplan ban đầu nhưng nhỏ hơn nhiều lần và được sử dụng làm phương tiện di chuyển cá nhân.

(Theo Minh Huy - tổng hợp/HNM)