Phát triển cây ca cao theo hướng bền vững

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Theo đánh giá của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cây ca cao của Bà Rịa-Vũng Tàu có tiềm năng phát triển lớn, bởi chất lượng không thua kém so với ca cao của các nước khác. Tuy nhiên, nếu không có chính sách đầu tư phù hợp, chỉ chú trọng tăng diện tích mà không gắn với nâng cao chất lượng, chế biến... thì sẽ rất dễ đánh mất tiềm năng.

KHÔNG MỞ RỘNG DIỆN TÍCH Ồ ẠT

Từ năm 2002, khi một số loại nông sản như: tiêu, cà phê…xuống giá, nhiều hộ nông dân bắt đầu chuyển sang trồng ca cao. Lúc này, cây ca cao chủ yếu trồng xen canh, nên sản lượng không cao. Người trồng ca cao cũng chưa có kinh nghiệm chăm sóc và chưa nắm bắt được kỹ thuật lên men hạt ca cao sau thu hoạch, nên chất lượng sản phẩm không bảo đảm, giá trị xuất khẩu thấp. Vì vậy, giá bán ca cao không ổn định, người trồng ca cao vẫn không có lãi. Năm 2004, diện tích ca cao tăng nhanh, nhờ có dự án “Phát triển ca cao bền vững cho các nông hộ nhỏ”, đến nay, Bà Rịa-Vũng Tàu là một trong 7 địa phương có diện tích trồng ca cao lớn trong cả nước. Toàn tỉnh có khoảng 1.200ha trồng ca cao, trong đó diện tích đang cho thu hoạch là 250 ha, sản lượng đạt hơn 40 tấn, tập trung chủ yếu tại huyện Châu Đức, Xuyên Mộc.

Trong cơ cấu cây trồng đã được tỉnh quy hoạch, ca cao là loại cây trồng xen canh, vùng có điều kiện thổ nhưỡng phù hợp để trồng ca cao là hơn 1.500ha. Do diện tích nhỏ, nên ngành nông nghiệp chú trọng nâng cao chất lượng, tạo điều kiện cho cây ca cao phát triển bền vững. Theo ông Võ Công Hậu, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nhằm xây dựng thương hiệu cho cây ca cao của Bà Rịa-Vũng Tàu, ngành nông nghiệp đã yêu cầu bà con nông dân nên áp dụng các quy trình khoa học kỹ thuật từ khâu trồng trọt, thu hoạch và bảo quản sau thu hoạch, bảo đảm các tiêu chuẩn mà các nhà sản xuất ca cao trên thế giới yêu cầu.

Hiện giá thu mua hạt ca cao khá ổn định, nếu năm 2006 giá 18.000-22.000 đồng/kg hạt khô thì đến nay đã tăng lên từ 38.000-40.000 đồng/kg, nguyên nhân là do thị trường thiếu hụt nguồn cung. Với giá này, trung bình người nông dân có lãi 50 triệu đồng/ha.

Tuy nhiên, lượng ca cao xuất khẩu hiện rất thấp. Ông Trịnh Văn Thành, Giám đốc Công ty TNHH Thành Đạt (xã Xà Bang, huyện Châu Đức) cho biết: “Hiện nay đầu ra cho cây ca cao rất lớn, bởi thị trường thế giới hiện đang thiếu nguồn nguyên liệu từ hạt ca cao. Trong khi đó, chất lượng ca cao của Việt Nam nói chung và BR-VT được đánh giá cao. Một số khách hàng ở Nhật Bản, Pháp đã đặt vấn đề bao tiêu hết sản phẩm cho bà con nông dân. Tuy nhiên, họ yêu cầu phải bảo đảm công nghệ sau thu hoạch”. Ông Thành cũng cho biết, nhu cầu chế biến và tiêu thụ các sản phẩm từ ca cao trên thế giới tăng 4%/năm, nhưng nguồn cung đang giảm mạnh. Các vùng trồng ca cao nổi tiếng ở Tây Phi như: Ghana, Bờ Biển Ngà…chiếm 60% sản lượng ca cao thế giới, nhưng hiện nay nguồn cung từ các quốc gia này không ổn định. Trong khi đó, các nhà máy chế biến ca cao ở Đông Nam Á mới chỉ hoạt động khoảng hơn 60% công suất. Vì vậy, đây chính là cơ hội “vàng” để Bà Rịa – Vũng Tàu mở rộng diện tích và nâng cao sản lượng, kim ngạch xuất khẩu ca cao.

HƯỚNG ĐẾN CHẤT lƯỢNG SẢN PHẨM

Tiềm năng phát triển cây ca cao BR-VT đã được khẳng định, song để xây dựng thương hiệu cho sản phẩm ca cao vẫn còn nhiều khó khăn. Một trong những hạn chế lớn nhất của ngành ca cao nước ta là nông dân hiểu biết quá ít về loại cây này, kinh nghiệm sản xuất non yếu, chưa biết thu hoạch, hái cả trái chín lẫn trái xanh, thiếu thông tin thị trường. Ca cao được thu mua dưới dạng khô lên men, trong khi khâu lên men vẫn đang là bài toán khó đối với nông dân và các cơ sở sản xuất kinh doanh. Ông Đào Duy Tân, xã Xà Bang, huyện Châu Đức cho biết, với gần 1 ha đất trồng tiêu và điều, ông xen canh 450 gốc ca cao. Vụ vừa qua, ông thu hoạch được 6 tạ, với giá bán 38.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí ông lãi hơn 20 triệu đồng, thấp hơn so với những nhà vườn khác. Nguyên nhân là do ông chưa biết thu hoạch ca cao đúng thời gian quy định và quy trình ủ men chưa đạt yêu cầu.

Trước thực trạng đó, nhằm giải quyết khó khăn cho bà con, Ông Trịnh Văn Thành, Giám đốc Công ty TNHH Thành Đạt, đã vận động bà con nông dân bán trái ca cao tươi để Công ty tự ủ lấy. Nhờ có kinh nghiệm và kỹ thuật ủ nên hạt ca cao của Công ty TNHH Thành Đạt đạt tỷ lệ lên men 95-97%, được các công ty đánh giá cao. Tuy nhiên, theo ông Bùi Bá Bổng, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, để cây ca cao phát triển bền vững, tránh được “vết xe đổ” của nhiều mặt hàng nông sản khác, ngành nông nghiệp BR-VT cần có quy hoạch cụ thể về từng vùng trồng, tránh phát triển ồ ạt tự phát. Bên cạnh đó, địa phương cần có chính sách khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư công nghệ sơ chế hạt ca cao đạt tiêu chuẩn xuất khẩu. Về lâu dài, khi nguồn nguyên liệu đã ổn định, cần có những nhà máy chế biến các sản phẩm từ nguyên liệu ca cao nhằm hạn chế tình trạng xuất thô, nâng giá trị gia tăng cho sản phẩm, đồng thời thực hiện chương trình xây dựng và quảng bá sản phẩm ca cao của Bà Rịa – Vũng Tàu.

Ông Võ Công Hậu, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Theo quy hoạch phát triển cây ca cao, trong tương lai BR-VT sẽ trồng hơn 1.500ha xen canh với các loại cây công nghiệp khác. Để thực hiện quy hoạch này, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo Trung tâm Khuyến nông-Khuyến ngư bằng nguồn vốn kinh phí quốc gia xây dựng các mô hình chuyển giao công nghệ chế biến sau thu hoạch cho các nông hộ trồng ca cao trong tỉnh; Các cơ quan chức năng tăng cường quản lý giống ca cao bằng cách vận dộng nông dân sử dụng cây đầu dòng và kiểm tra chặt chẽ chất lượng giống cây trước khi xuất bán; Khuyến cáo bà con nông dân áp dụng các quy trình kỹ thuật tiến bộ từ khâu trồng trọt cho đến khâu thu hoạch và sau thu hoạch để bảo đảm chất lượng ca cao đủ tiêu chuẩn xuất khẩu.

(Theo // Báo Bà Rịa – Vũng Tàu)