EuroCham khuyến nghị Việt Nam giảm sự độc quyền của EVN

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

EuroCham đánh giá, với mức tăng trưởng GDP hàng năm đạt khoảng 6-7% thì lượng tiêu thụ điện năng của Việt Nam sẽ nhanh chóng tăng từ 12-15% mỗi năm.

Trong buổi họp báo ra mắt Sách Trắng 2011 - Các vấn đề thương mại/đầu tư và kiến nghị tổ chức hôm qua (25/11), EuroCham cho rằng Việt Nam không thể mong đợi các lợi thế cạnh tranh hiện tại kéo dài mãi do mức tăng tiền lương, sự hạn chế của nguồn tài nguyên thiên nhiên và nguồn vốn ODA cho Việt Nam cuối cùng sẽ giảm hoặc không liên tục.
 
Theo EuroCham, chìa khóa để đạt được sự phát triển kinh tế bền vững lâu dài là dịch chuyển từ xuất khẩu các sản phẩm có giá trị gia tăng thấp sang xuất khẩu các sản phẩm có giá trị gia tăng cao và phức tạp hơn, đặc biệt là ngành công nghệ cao có tính sáng tạo.
 
Về nguồn cung cấp năng lượng, công suất hiện có của Việt Nam chỉ đạt trên khoảng 18.500 MW và sản lượng điện hàng năm xấp xỉ khoảng 95.000 GWh. Với mức trung bình trên 1.000 KWh/người, Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ tiêu thụ điện thấp nhất châu Á.
 
Tuy nhiên, theo đánh giá của EuroCham, với mức tăng trưởng GDP hàng năm đạt khoảng 6-7% thì lượng tiêu thụ điện năng sẽ nhanh chóng tăng từ 12-15% mỗi năm. Việc xây dựng các nhà máy điện mới tại Việt Nam chưa bắt kịp với nhu cầu và dẫn đến sự thiếu hụt về nguồn cung, đặc biệt khi nhu cầu đạt đỉnh điểm. Tình trạng này càng trầm trọng hơn trong mùa khô, khi các nhà máy thủy điện chỉ hoạt động 40% công suất thiết kế.
 
EuroCham đề nghị Chính phủ cần hoàn thiện khuôn khổ pháp lý để thu hút các nhà đầu tư tư nhân, giảm sự độc quyền của EVN bằng cách cho phép các công ty khác hoạt động trên thị trường để đảm bảo việc sớm hình thành một thị trường cạnh tranh hoàn hảo trong sản xuất điện, bán buôn, bán lẻ theo kế hoạch (đến 2024).
 
Cả nước cần xây dựng 11-12 cảng biển lớn
 
Theo EuroCham, Việt Nam được dự kiến cần khoảng 70-80 tỷ USD đầu tư riêng vào cơ sở hạ tầng cho đường bộ, đường sắt và cảng biển trong vòng 5-10 năm tới, và hơn 120 tỷ USD nếu bao gồm cả cơ sở hạ tầng cho năng  lượng.
 
Việt Nam có thể cần 4-5 cảng biển tốt ở phía Nam, 2-3 cảng biển lớn ở miền Bắc và 1-2 cảng ở miền Trung. Với  11-12 cảng biển tốt, Việt Nam sẽ hoạt động hiệu quả hơn là 50-60 cảng biển nhỏ nằm rải rác tại các tỉnh khác nhau.
 
Bên cạnh một số lưu ý trên, EuroCham cũng nhấn mạnh tới cải cách hành chính; lĩnh vực ngân hàng với đề xuất không quy định tăng vốn điều lệ lên 5.000 tỷ đồng và 10.000 tỷ đồng vào các giai đoạn 2012 và 2015; đề nghị nới lỏng các quy định về chi phí quảng cáo khuyến mại; quảng cáo rượu; cấp giấy phép nhập khẩu tự động...
 
Hơn một nửa lao động Việt Nam không có kỹ năng chuyên môn
 
Dẫn đánh giá của các chuyên gia, EuroCham cho biết, hơn 65% lực lượng lao động của Việt Nam không có kỹ năng chuyên môn, 78% lao động tự 20 đến 24 tuổi không có hoặc thiếu kỹ năng chuyên môn. Trong ASEAN, Việt Nam được xếp trong số các quốc gia yếu về phát triển nhân lực.
 
EuroCham cũng lưu ý đến tình trạng, mặc dù đã có nỗ lực cải cách liên tục về nền giáo dục trong nước, nhưng nhiều người Việt Nam có đủ điều kiện vẫn đang tìm cách đi du học ở nước ngoài.
 
EuroCham cũng thể hiện lo ngại về các chi phí bảo hiểm xã hội và các chi phí cho người lao động đang gia tăng tại Việt Nam. Chỉ tính riêng về bảo hiểm xã hội (không bao gồm bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp), các chi phí sẽ tăng từ 22-26% vào 2014. Tổng chi phí cho bảo hiểm xã hội (bao gồm bảo hiểm xã hội, y tế và thất nghiệp) sẽ tăng đến 32,5% vào năm 2014. Điều đó làm giảm lợi thế cạnh tranh về chi phí lao động của Việt Nam so với các nước khác trong khu vực.
 
EuroCham kiến nghị không nên áp dụng việc gia tăng các chi phí về bảo hiểm xã hội, y tế và thất nghiệp đến 2014 với người lao động Việt Nam và nước ngoài.
 
Việt Nam cũng cần khuyến khích một “văn hóa cải tiến” đánh giá tính sáng tạo, các suy nghĩ đổi mới, các ý tưởng mới, công nghệ và giải pháp đem lại giá trị gia tăng. Nếu không có điều này, EuroCham lo ngại Việt Nam sẽ có rủi ro rơi vào cái bẫy của thu nhập trung bình.

(Báo điện tử Doanh Nhân Việt Nam toàn cầu)