Tập đoàn Nhà nước: Nơi gặp khó, chỗ “ngon xơi”

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Bản dự thảo lần thứ ba báo cáo tình hình sản xuất kinh doanh của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước vừa được Đảng ủy khối doanh nghiệp Trung ương đưa ra thảo luận chiều ngày 8/9.

Về tổng thể, báo cáo này nhìn nhận: “Hoạt động sản xuất kinh doanh của hầu hết doanh nghiệp trong khối gặp khó khăn do thiếu vốn đầu tư thực hiện dự án trọng điểm, dẫn đến chậm tiến độ; chi phí đầu vào tăng cao dẫn đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của một số doanh nghiệp thấp, thậm chí một số doanh nghiệp bị lỗ, nếu không có giải pháp tháo gỡ kịp thời, một số doanh nghiệp mất khả năng thanh toán, dễ rơi vào khủng hoảng”.

Theo ước tính của Đảng ủy khối doanh nghiệp Trung ương, trong năm nay Tập đoàn Công nghiệp Tàu thủy (Vinashin) có khả năng lỗ 3.092 tỷ đồng.

Lợi nhuận ngân hàng tăng cao

Con số doanh thu của khối doanh nghiệp Trung ương vẫn ghi nhận mức tăng trưởng khá, nhưng nhìn sâu vào các chỉ tiêu lợi nhuận, nộp ngân sách…, khối doanh nghiệp này chia thành hai nửa khác biệt.

Với khối doanh nghiệp liên quan đến sản xuất thì dường như khó khăn hơn, ngược lại, những ngành nghề nông nghiệp, gia công, hay sản xuất và xuất khẩu nguyên liệu thô vẫn đạt tốc độ tăng trưởng rất cao!

Theo báo cáo, trừ các ngân hàng, lợi nhuận của các doanh nghiệp đều thấp. Trong đó, một số doanh nghiệp lớn đối mặt khoản lỗ hàng nghìn tỷ đồng trong năm nay như Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) dự kiến lỗ 11.669 tỷ đồng; Tổng công ty Xăng dầu (Petrolimex) năm 2011 ước lỗ 1.200 tỷ đồng; Tập đoàn công nghiệp tàu thủy Việt Nam (Vinashin) lỗ 3.092 tỷ đồng; Tổng công ty Hàng hải (Vinalines) lỗ 613 tỷ đồng.

Các tập đoàn, tổng công ty khác như Tập đoàn Dầu khí, Tổng công ty Giấy, Tập đoàn Công nghiệp Cao su, Tổng công ty Cà phê, Tổng công ty Lương thực miền Bắc, Tổng công ty Xăng dầu và Tập đoàn Bưu chính Viễn thông vẫn có khả năng đạt mức tăng trưởng sản lượng hoặc doanh thu cao, từ 20-50% so với năm 2010.

Cũng theo báo cáo, 8 tháng đầu năm, tổng doanh thu các doanh nghiệp trong khối sản xuất kinh doanh đạt 1.021.208 tỷ đồng, tăng 26,8% so với cùng kỳ năm trước và bằng 69% kế hoạch năm. Lợi nhuận 8 tháng đạt 35.634 tỷ đồng, bằng 57% so với năm 2010, nhưng chưa tính đến Vinashin.

Về nộp ngân sách, ước tính các doanh nghiệp này (không kể Vinalines, Vinashin và Sông Đà) nộp khoảng 150.696 tỷ đồng, tăng 12% so với năm 2010 và bằng khoảng 70% so với kế hoạch.

Đánh giá cả năm 2011, Đảng ủy khối doanh nghiệp Trung ương cho rằng hầu hết các tập đoàn, tổng công ty đều duy trì được tốc độ tăng trưởng và đạt mục tiêu đề ra. Tuy nhiên xét về hiệu quả, tỷ lệ lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu của hầu hết các đơn vị thuộc khối sản xuất, thương mại dịch vụ, xây dựng đều giảm sút so với năm 2010.

Nơi gặp khó, chỗ “ngon xơi”

Trong khi các ngành sản xuất liên quan đến nông sản, nguyên nhiên liệu thô xuất khẩu, hàng gia công được hỗ trợ bởi yếu tố giá nên có mức tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận khá cao, những ngành liên quan đến sản xuất thực cho thấy những khó khăn nhất định.

Do khác nhau rất xa về kết quả kinh doanh, thu nhập bình quân mỗi lao động tại các doanh nghiệp cũng chênh lệch rất lớn. Trong khi lao động tại Tập đoàn Dầu khí có thu nhập bình quân 16,2 triệu đồng/tháng; Ngân hàng Công Thương và Ngoại thương từ 15-18 triệu đồng/ tháng… thì con số tương ứng ở Tổng công ty Cà phê là 2,3 triệu đồng. Vinashin là 3,5 triệu đồng, Dệt may 3,7 triệu đồng…

Nhìn vào kết quả này cũng có một điểm đáng quan tâm khác, những tập đoàn, tổng công ty lỗ lớn không nhất thiết là thu nhập bình quân của lao động ở mức thấp nhất. Tất nhiên, những đơn vị làm ăn hiệu quả thì thu nhập đều ở mức khá cao.

Đánh giá về thực trạng đầu tư ngoài ngành của các tập đoàn, tổng công ty, báo cao cho hay có 21/31 doanh nghiệp, ngân hàng đầu tư ra ngoài ngành nghề kinh doanh chính với tổng số vốn đầu tư ngoài ngành hơn 22.590 tỷ đồng.

Trong 6 doanh nghiệp đầu tư ngoài ngành trên một nghìn tỷ đồng, Tập đoàn Dầu khí chiếm vị trí đầu với 6.690 tỷ đồng, chiếm 3,76% vốn điều lệ. Tập đoàn Cao su xếp thứ hai với 3.700 tỷ đồng nhưng chiếm tới 19,8% vốn điều lệ. Tập đoàn Điện lực đầu tư ngoài ngành 2.100 tỷ đồng, chiếm 2,8% vốn điều lệ…

Lĩnh vực được các doanh nghiệp chuộng rót vốn nhất là tài chính, ngân hàng, bảo hiểm với 13 đơn vị, tổng vốn hơn 10.700 tỷ đồng, trong đó dẫn đầu là Tập đoàn Dầu khí với 5.636 tỷ đồng.

Ngoài ra, có 13 đơn vị đầu tư vào lĩnh vực chứng khoán với tổng vốn gần 1.300 tỷ đồng. Có 8 đơn vị đầu tư vào bất động sản, khu công nghiệp, xây lắp với tổng vốn hơn 3.754 tỷ đồng, trong đó nhiều nhất là Tập đoàn Công nghiệp Cao su hơn 1.500 tỷ đồng…

“Một số doanh nghiệp đang thiếu vốn cho đầu tư phát triển ngành nghề kinh doanh chính nhưng lại đầu tư vào lĩnh vực nhạy cảm, tiềm ẩn nhiều rủi ro, mất an toàn vốn…”, Đảng ủy khối doanh nghiệp Trung ương lưu ý.

Thuận Hải (tổng hợp TBKTVN, DVT.vn) // BeeNet