Hoàn thiện các thiết chế quản lý tiền tệ, tín dụng

Phiên họp ngày 17/12 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội - Ảnh Chinhphu.vn

Tăng cường chức năng quản lý ngân hàng

Báo cáo về dự thảo Luật Ngân hàng Nhà nước cũng như các ý kiến trong phiên họp đều thống nhất, việc sửa đổi cơ chế, chức năng, vị trí pháp lý của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cần tiếp tục làm nổi bật vai trò quản lý Nhà nước của thiết chế đặc biệt này.

Mục tiêu xây dựng NHNN trở thành Ngân hàng Trung ương hiện đại, có tính tự chủ, tính độc lập cao sẽ là một định hướng lớn cần một quá trình phấn đấu lâu dài và bước đi thích hợp trong nhiều năm tới.

 Vì lẽ đó, hầu hết trong số 10 nhiệm vụ, quyền hạn bổ sung vào 18 nhiệm vụ, quyền hạn của Luật NHNN hiện hành liên quan đến chức năng quản lý Nhà nước của NHNN. Trong đó, chức năng quản lý hoạch định và tổ chức thực thi chính sách tiền tệ cần được đặc biệt coi trọng đối với NHNN.

Vấn đề lãi suất được điều chỉnh theo hướng NHNN công bố lãi suất để điều hành chính sách tiền tệ và điều hành thị trường, được quyền can thiệp cơ chế lãi suất của các tổ chức tín dụng trong trường hợp cần thiết để ổn định thị trường tiền tệ và ổn định kinh tế vĩ mô.

Liên quan đến định hướng vị trí pháp lý NHNN, các đại biểu cũng đề nghị việc thành lập các doanh nghiệp “con” cần lưu ý đến tính đặc thù riêng của thiết chế này, dự Luật sẽ không quy định việc NHNN được quyền góp vốn, thành lập các doanh nghiệp trực thuộc, trừ trường hợp đặc biệt do Thủ tướng Chính phủ quyết định.

Độ mở phù hợp cho hoạt động tín dụng

Dự thảo luật Tổ chức tín dụng (TCTD) với hàng loạt những quy định sửa đổi quan trọng, được đánh giá sẽ là cơ sở pháp lý hiệu quả khắc phục những bất cập, hạn chế trong hoạt động tín dụng thực tế hiện nay như khả năng tiếp cận vốn ngân hàng của doanh nghiệp, khả năng tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong kinh doanh của các ngân hàng thương mại (NHTM), vấn đề phòng chống tham nhũng trong hệ thống ngân hàng,…

Các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục  góp ý những nội dung cụ thể, hoàn thiện hơn nữa cơ chế hoạt động của các NHTM với định hướng “tạo sự thông thoáng phù hợp hơn cho hoạt động tín dụng”.

Như vấn đề giới hạn tỷ lệ sở hữu cổ phần trong TCTD, nhiều ý kiến đề nghị cần quy định tỷ lệ này cao hơn mức Dự thảo đề cập (không quá 5% đối với cá nhân, không quá 10% đối với tổ chức) nhằm tạo điều kiện cho các TCTD thu hút cổ đông chiến lược, nhưng vẫn đảm bảo tính chặt chẽ, hạn chế việc chi phối, lạm dụng quyền lực do sở hữu tỷ lệ cổ phần lớn trong TCTD.

Nhiều ý kiến đề nghị cho phép các NHTM được góp vốn, mua cổ phần của các TCTD khác, nhằm tạo điều kiện để một số ngân hàng nhỏ thu hút kinh nghiệm quản lý, điều hành và công nghệ của các ngân hàng lớn, đồng thời phù hợp với xu thế mua bán, sáp nhập, lành mạnh hóa hệ thống TCTD đang trong giai đoạn đầu phát triển của nước ta hiện nay.

Quy định ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không được cho vay để đầu tư cổ phiếu được sự thống nhất cao của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tuy nhiên, cũng có ý kiến đề nghị vẫn cần cho phép cho vay kinh doanh cổ phiếu bởi đây là hình thức cho vay ngắn hạn, mang tính thương mại đơn thuần. Để chống rủi ro, đảm bảo an toàn cho TCTD, NHNN định ra các điều kiện, các giới hạn mà NHTM, chi nhánh NH nước ngoài được phép cho vay đối với hoạt động này.