Thủ tục là rào cản lớn nhất

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Quyết định 497/2009/QĐ-TTg (QĐ 497) về hỗ trợ lãi suất mua máy móc thiết bị, vật tư phục vụ sản xuất nông nghiệp và vật liệu xây dựng nhà ở khu vực nông thôn đã thực hiện được 3 tháng, thế nhưng nhiều nông dân vẫn chả mấy mặn mà. Vì sao như vậy? Mới đây, Ban Chấp hành Hội Nông dân Việt Nam đã đưa vấn đề bức xúc này lên bàn nghị sự.

 Nông dân chưa tiếp cận được nguồn vốn

 Là chủ một doanh nghiệp nhỏ sản xuất thủ công mỹ nghệ mây, tre đan xuất khẩu ở xã Tam Đồng, huyện Mê Linh (Hà Nội), anh Tạ Xuân Hinh rất cần một "bệ đỡ" từ nguồn vốn hỗ trợ lãi suất để hồi phục sản xuất. Tuy nhiên, để được vay vốn kích cầu, doanh nghiệp phải xuất trình được hóa đơn đỏ khi mua nguyên liệu đầu vào. Trong khi đó, "đối tác" bán nguyên liệu cho doanh nghiệp của anh chủ yếu là các hộ nông dân nên không thể có hóa đơn đỏ. Khi nghe thông tin về gói kích cầu, chị Nguyễn Thị Liên, xã Đa Tốn (Gia Lâm) đã tới ngay Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, nhưng cũng phải ngậm ngùi bởi muốn vay vốn thì phải có sổ đỏ để thế chấp. Ngặt nỗi trong quá trình mở rộng trang trại trước đó, sổ đỏ của gia đình chị đã được thế chấp ở quỹ tín dụng nhân dân xã. Trên đây chỉ là 2 ví dụ cho thấy nhu cầu vay vốn ưu đãi phát triển sản xuất của nông dân rất lớn nhưng không phải ai cũng đến được với gói kích cầu bởi rất nhiều rào cản. Theo ghi nhận của phóng viên, do đất canh tác bình quân đầu người thấp, nên các hộ nông dân miền Bắc chủ yếu cần vốn hỗ trợ lãi suất để mua cây giống, phân bón, thuốc trừ sâu. Tuy nhiên, những loại hàng hóa này ít có hóa đơn, chứng từ nên không thể vượt qua rào cản ngân hàng.

 Còn tại Đồng bằng sông Cửu Long, nông dân vay vốn chủ yếu mua máy móc phục vụ sản xuất nông nghiệp. Tại vựa lúa lớn nhất nước này đang có khoảng 3.000 máy gặt đập liên hợp (GĐLH), trong khi để đáp ứng đủ nhu cầu, cần khoảng 13.000-15.000 máy. Thế nhưng, số cơ sở sản xuất máy GĐLH ở trong nước chỉ "đếm trên đầu ngón tay", năng lực sản xuất không vượt quá con số 50 - 60 máy/năm/cơ sở. Với nhu cầu về máy GĐLH như hiện nay, các cơ sở sản xuất trong nước phải mất hàng chục năm mới đáp ứng được. Trong khi đó, để được hỗ trợ lãi suất, người dân phải mua hàng hóa có nguồn gốc xuất xứ trong nước nên sau mấy tháng triển khai gói vốn kích cầu, rất ít hộ nông dân tiếp cận được nguồn vốn hỗ trợ lãi suất.

 Theo GS Nguyễn Lân Hùng, UV Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, quyết định hỗ trợ lãi suất của Chính phủ là một chủ trương hết sức đúng, thông tin này ban đầu đã làm "bừng tỉnh" cả làng quê. Đáng buồn là đã 3 tháng trôi qua không bao nhiêu hộ nông dân tiếp cận được nguồn vốn. Một số địa phương như Đồng Nai, đến thời điểm hiện nay mới có 2 hộ dân vay vốn mua nguyên vật liệu làm nhà với số tiền 50 triệu đồng/hộ. Còn tại Kiên Giang, sau 3 tháng triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất, toàn tỉnh có hơn 20 hộ nông dân làm thủ tục vay. Còn theo thống kê của Hội Nông dân thành phố Hà Nội hiện mới có một số hộ nông dân huyện Đông Anh được vay vốn với số lượng không đáng kể.

 Cần điều chỉnh linh hoạt

 Tại Hội nghị Ban Chấp hành Hội Nông dân Việt Nam mới đây, nhiều ý kiến đề xuất cần linh hoạt để nông dân có thể tiếp cận nguồn vốn. Đặc biệt cần mở rộng cho vay tín chấp gói kích cầu. Những hộ đã có nợ cũ, các ngân hàng có thể chỉ cần sự xác nhận của chính quyền địa phương hoặc thông qua đoàn thể để cho nông dân vay bổ sung, khắc phục một số hạn chế của quá trình thẩm định phương án sản xuất. Mặt khác, có thể cho các hộ nông dân liên kết với nhau vay một số tiền lớn đủ mua máy móc dùng chung. Có ý kiến cho rằng yêu cầu người dân phải trả dứt nợ cũ mới được vay trong khi chưa đến mùa thu hoạch không khác gì đẩy nông dân vào các nguồn vốn tín dụng "đen". 

 Trưởng ban Kinh tế Hội Nông dân TP Hồ Chí Minh Trần Trường Sơn nhận định: Nông dân là những "doanh nghiệp siêu nhỏ", do vậy cần kéo dài thời gian cho vay vì vay vốn ưu đãi ngắn hạn như vậy không những không mang lại hiệu quả như mong muốn mà còn có thể kéo theo nhiều hệ lụy. Còn theo Phó Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Nguyễn Duy Lượng, do trình độ hạn chế, thiếu thông tin, nông dân có thể gặp khó khăn, không tự hoàn thiện được hồ sơ vay vốn theo yêu cầu của ngân hàng nên các đơn vị gần dân nhất là các chi hội đoàn thể, chính quyền cấp cơ sở cần đứng ra hỗ trợ, làm giúp thủ tục cho nông dân để họ sớm tiếp cận nguồn vốn kích cầu.

 Nhiều chuyên gia về nông nghiệp, nông thôn và nông dân cho rằng, để gói kích cầu hỗ trợ nông dân phát huy hiệu quả, Nhà nước cần phải có chiến lược cụ thể đi kèm nhằm giải quyết những tồn tại, vướng mắc ở khu vực nông thôn. Những cơ chế cho vay cần phải được điều chỉnh một cách khẩn trương bởi thời gian hỗ trợ lãi suất không dài.

(Theo Nguyễn Mai // Hanoimoi Online)