Chuyện ăn ngủ của các nhà du hành vũ trụ

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Sửa chữa Kính thiên văn Hubble trên quỹ đạo cách Trái đất 560 km là nhiệm vụ cực kỳ khó khăn, nhưng không hề làm phi hành đoàn tàu con thoi Atlantis quan ngại bằng chuyện ăn uống, ngủ nghỉ. Những sinh hoạt vốn rất đỗi bình thường này lại khiến các phi hành gia mất rất nhiều tâm trí.

Từ ăn uống...

Khi phi hành đoàn 7 người của tàu Atlantis được cử đi làm nhiệm vụ trong không gian, cả nhóm và nhân viên phòng nghiên cứu thực phẩm thuộc Trung tâm Không gian Johnson (Mỹ) cùng ngồi lại chọn thực đơn cho mỗi người. Tuy có đến 300 món ăn và thức uống khác nhau nhưng việc liệt kê thực đơn cho chuyến công tác 12 ngày đối với họ thật không dễ dàng. Trưởng đoàn Scott Atman cho biết chọn món ăn là một trong những vấn đề nan giải nhất trong khâu chuẩn bị chuyến bay. “Tôi muốn ăn gì trong những ngày sắp tới ư? Tôi chỉ có thể đưa ra thực đơn cho 3 ngày và lặp lại 4 lần như vậy”, Atman thổ lộ. Và Atman đã chọn món trứng chiên Mexico và yến mạch cho bữa sáng, tôm sốt hoa quả và ức bò nướng cho bữa tối, còn cà phê, trái cây và rau củ được dùng hàng ngày.
 

Nhà du hành John Grunsfeld (trái) và một đồng nghiệp trên tàu Atlantis. Ảnh chụp ngày 16-5 trên vũ trụ. Ảnh: NASA

Cách đây 2 năm, ngay ngày đầu tiên huấn luyện cho phi hành đoàn kể trên, Atman ra “chỉ thị” cấm món cá xuất hiện trên chuyến bay do ông phụ trách, vì cá dễ bốc mùi hôi. Tuy nhiên, sau đó ông đã mủi lòng cho phép phi hành gia John Grunsfeld bổ sung món cá hồi khoái khẩu vào thực đơn của anh. Megan McArthur, người phụ trách điều khiển cánh tay robot để đưa kính Hubble vào khoang tàu Atlantis, cho biết cô không ăn cá nên không để ý đến lệnh cấm của Atman. Tuy nhiên, “nếu ông ta cấm sô-cô-la, có lẽ tôi sẽ chọn chuyến bay khác và tôi sẽ rất buồn nếu thiếu hũ bơ đậu phộng”. McArthur chọn thực đơn gồm sô-cô-la nóng cho bữa sáng, bánh bông lan sô-cô-la vào bữa tối, còn kẹo đậu phộng làm món ăn vặt. Cô cân bằng thực đơn của mình bằng súp rau củ, chả thịt gà ăn kèm với lê sấy.

Grunsfeld cho biết khi chọn món ăn cho chuyến bay, mọi người phải lưu ý tới yếu tố bảo vệ môi trường. Và món ăn không thể thiếu trong các chuyến bay là kẹo đậu phộng bọc đường. Tuy là món ăn chơi, nhưng loại kẹo này thường được gói bằng chất liệu dễ phân hủy, ít gây hại cho môi trường. Ngoài ra, thức ăn dùng trong không gian cũng phải có giá trị sức khỏe. Grunsfeld cho biết tôm sấy đông lạnh khô và cứng như bìa các-tông. Tuy nhiên, tác dụng chữa bệnh của nó nằm trong nước sốt làm từ cây chùm ngây (cải ngựa). Một trong những sự cố thường xảy ra đối với phi hành gia trên tàu vũ trụ là chất lỏng (từ thức uống) có thể tràn khắp các xoang mũi, và chùm ngây có khả năng hút sạch chúng.

Các nhà du hành cho biết họ không thể bay vào không gian mà không mang theo sô-cô-la, bánh pudding (bánh nướng làm bằng bột ngũ cốc), bánh mì nướng và cà phê. Có người còn dự đoán khi Mỹ trở lại thám hiểm Mặt trăng, bánh pizza có thể có tên trong thực đơn của phi hành đoàn. Mike Massimino, 1 trong 4 người thực hiện cuộc đi bộ ngoài không gian trong tuần này, cho rằng đó là nhiệm vụ bất khả thi. “Nếu ai có thể tìm được cách đưa bánh pizza vào không gian, người đó sẽ giành được giải Nobel Hòa bình”, Massimino bông đùa.

... đến chuyện ngủ

Trên tàu vũ trụ không có nhiều không gian riêng tư, do đó, chỗ ngả lưng của cả đoàn chỉ rộng cỡ phòng ngủ nhỏ. Và may mắn cho McArthur, người phụ nữ duy nhất trên tàu Atlantis, là tật ngáy ngủ vốn hay gặp ở nam giới không xảy ra trong môi trường không trọng lực. Theo Tiến sĩ - bác sĩ J. D. Polk, ở mặt đất, trọng lực kéo lưỡi và mô mềm của hàm ếch chùn xuống và chúng sẽ rung lên mỗi khi không khí chạy qua, gây nên tiếng ngáy. Nhưng trong môi trường trọng lực thấp, hai bộ phận trên không thòng xuống cổ họng nên không khí lưu thông ít bị cản trở. Do đó, giới phi hành gia hay đùa rằng nếu bạn muốn có giấc ngủ ngon trong khi bạn đời lại hay ngáy, bạn nên bay lên trời để... ngủ.

(Theo THỤY TRÚC // Báo Cần Thơ Online/ABC)