Trên chuyến hành trình du lịch về Vũng Tàu vào những ngày nắng oi bức. Sau khi các bạn đã nô đùa thỏa thích với sóng biển tại bãi Thùy Vân. Các bạn tiếp tục đi chừng 2 km sẽ đến đình thần Thắng Tam. Ngôi đình tọa lạc tại đường Hoàng Hoa Thám, phường 2, thành phố Vũng Tàu. Một địa điểm tham quan vô cùng thú vị mà ít người bỏ qua
Theo lời kể của người quản lý đình thần Thắng Tam: Vào thời Gia Long, để kiểm soát và bảo vệ vịnh Ghềnh Rái, cửa biển Cần Giờ, triều đình đã cử ba thuyền đến vùng đất Vũng Tàu trấn giữ. Khoảng năm Minh Mạng thứ 3, tình trạng giặc cướp không còn nữa. Nhà vua cho giải ngũ số quân này với phần thưởng là vùng đất họ đã có công trấn giữ. Triều đình miễn mọi thứ thuế cho họ. Ba ông đội chỉ huy ba thuyền đã tổ chức khai phá và lập ra ba làng lấy tên Thắng Nhất, Thắng Nhì, Thắng Tam. Phạm Văn Đinh cai quản làng Thắng Nhất. Lê Văn Lộc cai quản làng Thắng Nhì. Ngô Văn Huyền cai quản làng Thắng Tam. Sau này, ba ông trở thành Tiền hiền được thờ tại ba ngôi đình của ba làng nói trên...
Đình thần Thắng Tam được xây dựng vào khoảng năm Minh Mạng thứ 21 (1840). Đình thần Thắng Tam, lúc đầu xây dựng chỉ là nhà tranh vách lá. Ngôi đình mà du khách thưởng ngoạn hiện tại đã qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo. Kiến trúc đình thần Thắng Tam theo lối nối kết, gồm có: cổng Tam Quan, nhà Tiền hiền, Hội trường, ngôi Đình Trung, sân khấu Võ Ca.
Qua cổng Tam Quan lợp ngói âm dương màu đỏ gạch, với các hoa văn trang nhã. Chúng ta bước tiếp vào ngôi Tiền hiền, phía trước là một đôi sư tử trắng rất uy nghiêm. Còn mái đình thì được lợp bằng ngói âm dương, trên mái có hình “Lưỡng Long Chầu Nguyệt” đắp nổi. Đầu các đòn tay, xà gồ, cột đều chạm khắc hình rồng. Nội thất nhà Tiền hiền bày bốn bàn thờ: Vị quốc vong thân, Tiền vãng hiền, Tiền hậu tôn hiền và Hậu vãng hiền (tức thờ thổ công, Tiền hiền và Hậu hiền, dân làng đến trước đến sau). Kế đến, Hội trường là nơi sinh hoạt của hội viên thuộc hội đình. Tiếp theo, ngôi đình Trung có 10 bàn thờ: Thần Nông, Thiên Y A Na, Ngũ Đức, Cao Các, Tiên Sư... Cuối cùng, sân khấu Võ Ca là nơi diễn tuồng, hát bội khi đình thần có lễ.
Hàng năm, đình thần Thắng Tam đều có tổ chức lễ hội cầu an trong 4 ngày, từ 17 đến 20 tháng 2 âm lịch. Đây là thời điểm kết thúc và mở đầu cho một mùa thu hoạch tôm cá. Trong đình còn bài trí nhiều đồ lễ, chạm trổ tinh xảo, sơn son thếp vàng lộng lẫy.
Sau khi du lãm đình Thắng Tam xong, chúng ta sang bên trái, đó là lăng Ông Nam Hải. Lăng Cá Ông có kiến trúc theo lối cổ xưa. Bên trong bày ba tủ kính lớn đựng xương tương xứng với nó là ba bàn thờ. Hai bên tả, hữu có thêm hai bàn thờ Thần Rùa và tổ nhạc. Hàng năm, từ ngày 16 đến 18 tháng 8 âm lịch, lăng Ông Nam Hải tổ chức lễ hội Nghinh Ông rất sôi động, thu hút nhiều du khách tham dự.
Tiếp tục, chúng ta sang miếu Ngũ Hành phía bên phải đình Thắng Tam. Tại chánh điện miếu Ngũ Hành thờ năm bà Ngũ Hành, Thiên Y A Na và Thủy Long Thần Nữ. Hai bên có bàn thờ năm cô và năm cậu: Quan Công, Quan Bình, Châu Xương, Ông Địa, Thổ Công... Hàng năm, từ ngày 16 đến 18 tháng 10 âm lịch, miếu bà tổ chức lễ cúng ngày vía. Nghi thức lễ hội có Nghinh Bà, cúng Tiền hiền, Hậu hiền, thu hút đông đảo du khách tham dự.
Nằm giữa đình Thắng Tam và lăng Cá Ông là một bia đá khá to chạm rồng phượng. Trên bia cho chúng ta biết được: đình thần Thắng Tam còn lưu giữ 12 sắc phong của vua Thiệu Trị và vua Tự Đức; trong đó 6 sắc phong cho Đại Càng Quốc Gia Nam Hải (tức Cá Ông), 3 sắc phong cho Thiên Y A Na Diễn Ngọc Phi và 3 sắc phong cho Thủy Long Thần Nữ. Khu di tích đình thần Thắng Tam, bao gồm cả Miếu Bà, và lăng Cá Ông mang đậm nét kiến trúc và văn hóa của cư dân xứ biển Vũng Tàu. Quần thể gồm ba di tích: đình thần Thắng Tam, miếu Ngũ Hành và lăng Ông Nam Hải đã được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận xếp hạng di tích lịch sử quốc gia vào ngày 25-3-1991. Có thể nói, đây là niềm tự hào của người dân Vũng Tàu nói riêng và dân xứ biển nói chung.
Hiện nay, khu đình thần Thắng Tam chào đón rất nhiều khách du lịch trong và ngoài nước đến thăm viếng.
(Theo Bài, ảnh: VĨNH SƠN/HauGiang)
Chuyển nhượng, cho thuê hoặc hợp tác phát triển nội dung trên các tên miền:
Quý vị quan tâm xin liên hệ: tieulong@6vnn.com