Thừa Thiên Huế: Nô nức trẩy hội Điện Huệ Nam

Hàng năm cứ đếm ngày 8, 9 tháng 7 AL, du khách thập phương hành hương về làng Hải Cát, xã Hương Thọ, tỉnh Thừa Thiên Huế để tham dự lễ hội Điện Hòn Chén. Đây là lễ hội dân gian nhằm tưởng nhớ công đức Tam vị Vân Hương Thánh Mẫu.

Ngay từ lúc sáng sớm ngày 9.8.2008 đã có rất đông tàu thuyền và người dân tập trung ở khu vực điện để tham dự các hoạt động văn hoá dân gian như: lễ hội Thánh Mẫu tuần du làng Hải Cát, lễ cung nghinh Thánh Mẫu hồi loan về điện, lễ phóng sanh, phóng đăng...Từ xa xưa, đây là lễ tế làng Hải Cát của những cư dân người Việt đầu tiên đến sinh sống quanh vùng rừng núi Hương Uyên. Họ đã tôn thờ Thánh Mẫu Thiên Y A Na như bà Mẹ lớn cứu độ cho dân làng, tôn vinh Thánh Mẫu là Thành Hoàng của làng.
 

Theo truyền thuyết, Điện Hòn Chén là nơi thờ nữ thần Poh Nagar. Theo quan niệm của người Việt, Thiên Y A Na như là sự hóa thân của nữ thần Poh Nagar luôn bảo hộ, chở che dân làng. Tuy nhiên gốc tích Điện Hòn Chén được nhiều người dân Huế biết đến từ sau khi vua Gia Long lên ngôi (1802). Tương truyền, một lần Vua Gia Long và các quần thần du thuyền lên thượng nguồn sông Hương, tình cờ chiếc ly ngọc Vua đang uống nước trên tay bỗng nhiên bị biến mất ngay tại mỏ đá Ga Lôi. Vua sai tất cả tùy tùng tìm chiếc ly nhưng không thấy, sau đó nhà Vua cùng đội hộ giá quay ngược thuyền về kinh thành. Khi thuyền về đến Ngọc Trản Sơn ( một hòn đá giữa sông), trong giấc ngủ chập chờn, Vua nghe một tiên nữ báo mộng cho biết chiếc ly đã nổi lên ở đó. Thấy đó là một điều lành, khi trở về Vua Gia Long cho xây dựng một ngôi đền giữa dòng sông để tưởng nhớ vị tiên nữ và đặt tên là điện Hòn Chén.

Điện Hòn Chén tấp nập khách hành hương trong ngày đại lễ

Đến thời Vua Đồng Khánh (1885) tiếp tục tu bổ điện Hòn Chén và đổi tên là điện Huệ Nam nghĩa là: Dân An Nam được hưởng ân huệ của thiên đình đồng thời thờ Thánh mẫu Thiên Y A Na và Tam vị Vân Hương Thánh Mẩu. Từ đó cứ đến ngày 8-9 Âm lịch hàng năm du khách thập phương khắp nơi đều trở về dâng một nén nhang tâm linh, tưởng nhớ các Thánh Mẫu đã có công với đất nước.

Ông Lê Văn Ngộ, Trưởng ban Bảo trợ Di tích điện Huệ Nam cho biết: Năm nay lễ hội điện Huệ Nam (Hòn Chén) diễn ra vào đúng ngày nghỉ cuối tuần nên đã có rất nhiều du khách trong nước và quốc tế đến thăm viếng ngôi điện này. Trong hai ngày 8 và 9.8.2008 đã có hơn 3,5 vạn du khách đến tham quan và dâng hương. Đặc biệt cảnh tượng ăn xin, đeo bám du khách tại cửa điện cũng như chen lấn khi xuống thuyền đã được dẹp bỏ hoàn toàn.

Điện Huệ Nam có một vị trí quan trọng trong đời sống tín ngưỡng dân gian của người dân; lễ hội Điện Huệ Nam cũng là một lễ hội văn hoá tâm linh thu hút đông đảo sự tham gia của người dân ở Huế nói riêng và du khách nói chung.