5. Chức năng thương mại của Chính phủ (2)

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

 
Bộ Thương mại Hoa kỳ

a/ Chức năng, nhiệm vụ: Bộ Thương mại là cơ quan chính trong việc quản lý nhà nước về thương mại của Hoa kỳ. Tạo công ăn việc làm, tăng trưởng kinh tế, phát triển hài hoà và nâng cao mức sống cho tất cả người Mỹ, thông qua hợp tác với các doanh nghiệp  (DN) , các trường đại học, cộng đồng và nhân viên để:

-          Xây dựng tương lai và thúc đẩy khả năng cạnh tranh của Mỹ trên thị trường thế giới, củng cố và bảo vệ thể chế kinh tế quốc gia;

-           Duy trì cho Hoa kỳ (HK) luôn có tính cạnh tranh cao trong công nghệ và khoa học mũi nhọn và có sở dữ liệu thông tin vô địch; và,

-          Đảm bảo quản lý hiệu quả và lãnh đạo các nguồn lực quốc gia và đảm bảo hài hoà các khả năng phát triển kinh tế.

+ Kế hoạch chiến lược của Bộ Thương mại HK cho giai đoạn 1997-2002:

Bộ TM HK liên quan đến cuộc sống của mỗi người dân HK thông qua làm việc với các doanh nghiệp, cộng đồng và các gia đình HK.
Chủ đề 1 : Cơ sở hạ tầng kinh tế

Bộ TM đóng vai trò chủ chốt trong sự nghiệp tạo công ăn việc làm ở trang trại, nhà máy, doanh nghiệp, và các trường đại học-những đơn vị tạo thành nền kinh tế HK. Tạo công ăn việc làm trong các ngành nghề nộ địa cũng như trong thương mại quốc tế đặc biệt có vai trò quan trọng vì nó củng cố sức cạnh tranh của HK trên thị trường thế giới.

Những nhiệm vụ khác của Bộ TM là phát triển cộng đồng, trợ giúp kinh doanh và kinh tế cho các doanh nghiệp của các dân tộc ít người, khoa học & công nghệ, hạ tầng thông tin, cung cấp các dự báo về môi trường quan trọng để bảo vệ cuộc sống và tài sản trong trường hợp thiên tai.

Chủ đề 2: Công nghệ

Bao gồm các vấn đề liên quan đến khoa học, công nghệ, thông tin-những ngành kinh tế chính và phát triển mạnh mẽ của HK. Bộ TM hoạch định các chính sách quốc gia và thẩm định các vấn đề đổi mới và phát triển công nghệ, thúc đẩy áp dụng các ngành công nghệ mũi nhọn  của các doanh nghiệp HK, thực hiện các chương trình hỗ trợ cho nghiên cứu & phát triển khoa học cơ bản giữa chính phủ và doanh nghiệp, phổ biến các dữ liệu thông tin kinh tế và môi trường.

Chủ đề 3: Tai nguyên

Bao gồm các trách nhiệm của Bộ TM về quản lý tài sản và tài nguyên. Tài sản và tải nguyên quốc gia thuộc Bộ TM quản lý bao gồm: quyền sở hữu trí tuệ, các dải tần phát sóng radio, tài nguyên ven biển và đại dương. Bộ TM có trách nhiệm quản lý trực tiếp với một số nguồn tài nguyên quốc gia cụ thể. Bộ TM có trách nhiệm chuyển đổi các cở sở quân sự đóng cửa chuyển sang phục vụ tốt nhất cho cộng đồng.

b- Cơ cấu tổ chức các cục vụ chức năng:

Như trên đã trình bày, Bộ Thương mại là cơ quan chính trong việc quản lý nhà nước về thương mại của Hoa kỳ và trong nền kinh tế thị trường phát triển, hầu như mọi lĩnh vực, mọi ngành nghề, nhiều khía cạnh của nền kinh tế HK và của xã hội HK đều liên quan đến thương mại, có thể nói sự sống còn của xã hội HK là sự sống còn của nền thương mại nên bộ máy tổ chức của Bộ này bao trùm lên nhiều lĩnh vực quản lý các ngành nghề sản xuất, dịch vụ quan trọng liên quan đến hoặc đóng vai trò thúc đẩy thương mại phát triển (theo sơ đồ kèm theo) và sau đây xin nêu thêm một số Cục, vụ, ban  chính của Bộ TM HK:

1- Cục quản lý xuất khẩu:

-          Tăng cường an ninh quốc gia và thịnh vượng của nền kinh tế thông qua quản lý xuât khẩu vì an ninh quốc gia, phục vụ chính sách đối ngoại, và nguồn cung cấp;

-          Đưa ra các chính sách quản lý xuât khẩu, cấp giấy phép xuất khẩu và xử phạt những người vi phạm;

-          Ban Quản lý xuất khẩu thông báo danh sách các cá nhân, công ty của cả HK và các nước – những người đa vi phạm chính sách quản lý xuất khẩu của HK cùng với các hình phạt cụ thể để không ai có thể giúp uỷ thác xuất khẩu cho các doanh nghiệp này. Hình phạt có thể cấm xuất một số mặt hàng, cấm hoàn toàn không cho xuất khẩu , cấm có thời hạn ( 3 năm, 5 năm hoặc cấm vĩnh viễn).

-          Giúp các doanh nghiệp quân sự bị ảnh hưởng bởi chính sách cắt giảm chi phí quân sự;

-          Giúp các xí nghiệp quốc phòng của các nước thuộc Liên xô cũ chuyển đổi sang sản xuất dân sự.

2- Cục Thương mại Quốc tế (ITA):

-          Khuyến khích, hỗ trợ và đôn đốc xuât khẩu của HK thông qua Chiến lược Xuất khẩu quốc gia, tập trung vào những thị trường chủ yếu, cung cấp các Phân tích Tổng quan ngành & đất nước cho cac doanh nghiệp HK, và giúp đỡ các Doanh nghiệp Mới-Xuất khẩu và Doanh nghiệp Vào-Thị trường mới thông qua các Trung tâm Hỗ trợ Xuất khẩu, 99 Văn phòng Dịch vụ Thương mại tại các địa phương HK và 138 văn phòng thương vụ, trung tâm thương mại HK tại hơn 70 nước;

-          Đảm bảo cho các DN HK có khả năng bình đẳng xâm nhập thị trường nước ngoài bằng cách đôn đốc trên danh nghĩa các nhà XK HK đang cạnh tranh giành các hợp đồng lớn ở nước ngoài, thực hiện các hiệp định thương mại chủ chốt như Hiệp định chung về Thuế quan và Thương mại (GATT), Hiệp định Tự do Thương mại Bắc Mỹ (NAFTA) và "Hiệp định khung" với Nhật;

-          Đảm bảo cho các DN HK cạnh tranh chống lại nhập khẩu không bình đẳng, và đảm bảo công ăn việc làm và sức cạnh tranh của công nghiệp HK bằng cách áp dụng các Luật & Hiệp định chống bán phá giá và thuế đối kháng.

Các đơn vị trực thuộc Cục Quản lý Thương mại Quốc tế (ITA):

- Vụ dịch vụ Thương mại (The Commercial Service): cung cấp dịch vụ thương mại cho các nhà XK HK  ở 83 văn phòng trong nước và 134 văn phòng ở 69 nước;

Đặc điểm của Vụ Xúc tiến Thương mại là vấn đề Tài chính hoạt động: Các Văn phòng Thương mại ở trong cũng như ngoài nước vừa nhận được tiền ngân sách hàng năm cho hoạt động và thu phí cung cấp dịch vụ cho các DN. Tiền phí thu được do Vụ cùng với các Văn phòng TM quản lý chi tiêu.

 + Vụ hỗ trợ pháp lý cho các doanh nghiệp HK thông qua đại diện chính phủ-chính phủ trên danh nghĩa các công ty HK tìm kiếm các hợp đồng ở nước ngoài.

+ Hỗ trợ trọng tâm của Chiến lược Xuất khẩu Quốc gia về các thị trường tiềm năng lớn bằng việc xúc tiến xuất khẩu và các dịch vụ hỗ trợ bao gồm nghiên cứu thị trường, nghiên cứu từng ngành công nghiệp cụ thể, xu hướng thị trường hiện hành, địa chỉ của các đại diện/đại lý phân phối tiềm tàng. Những thị trường chính bao gồm: 10 nước & khu vực: Mexico, Argentina, Brazil, khu kinh tế Trung quốc, India, các nước ASEAN, Hàn quốc, Balan, Thổ nhĩ kỳ và Nam phi – dự kiến chiếm khoảng hơn  40 % tổng nhập khẩu của toàn thế giới trong khoảng 20 năm tới .

+ Cung cấp, hỗ trợ xuất khẩu trong các ngành công  nghiệp chủ đạo, bao gồm xuất khẩu công nghệ môi trường, chuyển đổi công nghiệp quốc phòng.

Các dịch vụ hỗ trợ cụ thể của Vụ như:

-          Hỗ trợ thương mại thông qua mạng toàn cầu;

-          Tông tin tài trợ thương mại/hỗ trợ và liên hệ với các ngân hàng phát triển đa phương;

-          Tổ chức các đoàn và các sự kiện thương mại;

-          Chủ trì và dẫn đầu các đoàn doanh nghiệp và chính phủ Hk ra nước ngoài;

-          Làm các bản nghiên cứu thị trường cụ thể và xu hướng hiện tại của thị trường;

-          Kiểm tra uy tín của các doanh nghiệp bạn hàng nước ngoài;

-          Xác định các đầu ngành;

-          Cấp các loai chứng chỉ về các sự kiện thương mại được tổ chức;

Đặc điểm chính là trợ giúp chủ yếu  cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ của HK xâm nhập thị trường nước ngoài, các chuyên gia của Vụ sẽ cung cấp các dịch vụ, tư vấn cho những doanh nghiệp mới làm thủ tục xuất khẩu..

Thành lập các Trung tâm hỗ trợ xuất khẩu “một cửa” ở mọi vùng của HK. Tại các trung tâm này, các doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể nhận được các thông tin về các chương trình tài trợ xuất khẩu của Liên bang.

Mở các Trung tâm thương mại HK mới ở nước ngoài “ nhà ở xa nhà “ của doanh nghiêp HK ở nước ngoài. Nhiều trung tâm đã và đang được mở ở các thị trường /khu vực tiềm tàng trên thế giới.

- Vụ Phát triển Thương mại (Trade Development):

Có các chuyên gia từng lĩnh vực cung cấp thông tin và phân tích, cố vấn, tư vấn cho Tổng thống HK, USTR, Bộ tài chính, Bộ trưởng thương mại trong đàm phán quốc tế,  cho các nhà XK HK, các nhà lập chính sách và tất cả các nhà đàm phán; các chuyên gia phân tích & đánh giá thị trường của hàng trăm ngành công nghiệp cơ bản cho tới những ngành công nghệ cao mới phát triển. USTR dựa vào Vụ để tiến hành đàm phán trong GATT/WTO, NAFTA, trong đàm phán song phương, phá bỏ các hàng rào bảo hộ của các nước, bảo hộ cho doanh nghiệp HK . Thiếu những thông tin và đánh giá này thì các cơ quan chính phủ HK sẽ kém thành công hơn trong các nỗ lực của mình để phá vỡ hàng rào bảo hộ của nước ngoài, bảo vệ bản quyền, sở hữu trí tuệ và bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp HK trên thị trường quốc tế.

Trái tim của Chương trình Chiến lược Xuất khẩu Quốc gia là chương trình cố vấn. Chương trình cố vấn này huy động toàn bộ nguồn lực của chính phủ HK hỗ trợ cho các công ty HK tham gia đấu thầu ở nước ngoài; chiến đấu giành những dự án từ nhiều tỷ đôla cho đến những dự án nhỏ có tính chiến lược để khỏi lọt vào tay nước khác do họ lobby mạnh hơn; đặc biệt ở các thị trường đang mới đang nổi lên.

Cố vấn cho các công ty HK tham gia các chương trình mua sắm chính phủ của các nước khác.

- Vụ Xâm nhập & Đáp ứng Thị trường (Market access and Compliance-MAC):

Có các chuyên gia từng nước cung cấp những phân tích thị trường quý báu cho DN HK; và thông báo cho doanh nghiệp HK những quyền lợi của họ được hưởng trong các hiệp định thương mại và các thông tin cập nhật thường xuyên về các hàng rào mậu dịch của các nước.

Nhiệm vụ chính là:

- đưa ra khuyến nghị về chiến lược của  các doanh nghiệp dùng khả năng của mình hay cùng với chính phủ HK tăng xuất khẩu;

- tham gia đàm phán đa phương và song phương loai bỏ hàng rào thương mại và đầu tư để mở cửa thị trường;

- điều tiết việc thực thi của nước ngoài đối với các hiệp định đã ký với HK;

- Vụ Quản lý Nhập khẩu:

Bảo vệ kinh tế HK khỏi các nhập khẩu phá giá. áp dụng các luật chống bán phá giá và luật thuế đối kháng để bảo vệ doanh nghiệp HK giảm thiệt hại do nhập khẩu phá giá;

Hỗ trợ công nghiệp nội địa, đặc biệt doanh nghiệp nhỏ, quyết định việc đã đày đủ bằng chứng để đệ đơn yêu cầu điều tra bán phá giá và thuế đối kháng;

Tham gia cùng với USTR đàm phán các nguyên tắc quốc tế công bằng và minh bạch về điều tra chống phá giá và thuế đối kháng. Việc này để bảo vệ các doanh nghiệp Hk khỏi  hàng nhập khẩu phá giá cũng như cho các doanh nghiệp Hk khỏi bị các  nước áp dụng chính sách này đối với hàng xuất khẩu của họ;

Tham gia vào đàm phán khuyếch trương thương mại bình đẳng trong một số lĩnh vực đặc biệt như: thép, tầu bay và tầu thuỷ. áp dụng các luật liên quan đến khu thương mại nước ngoài để tăng cường tính cạnh tranh của nhà xuất khẩu HK.

Và một số bộ phận phục vụ như Phòng đọc điện tử, Tiêu chuẩn người tiêu dùng, các thông tin, báo cáo...

3- Cục quản lý Quốc gia về Thông  tin và Viễn thông (NTIA):

Cơ quan chức năng chính về quản lý các vấn đề công nghệ thông tin & viễn thông trong nước cũng như quốc tế, thúc đẩy tính sáng tạo, cạnh tranh, giúp tạo công ăn việc làm và cung cấp cho người tiêu dùng nhiều sự lựa chọn hơn, nhiều dịch vụ và sản phẩm viễn thông tốt hơn với giá rẻ hơn;

Sang thế kỷ 21, ngành Viễn-Thông (viễn thông và thông tin) sẽ chiếm khoảng 20% kinh tế HK- một ngành đầy tính năng động, đa ngành và phức tạp.

4- Cục Sáng chế và Nhãn hiệu hàng hoá (PTO):

PTO thúc đẩy tiến bộ khoa học và công nghệ ở HK và củng cố kinh tế quốc gia bằng cách:

- Thực hiện các luật liên quan đến sáng chế và nhãn hiệu hàng hoá;

- Cố vấn cho Bộ trưởng TM, Tổng thống HK và quản lý các vấn đề bảo vệ phát minh sáng chế, nhãn hiệu hàng hoá và quyền tác giả;

- Cố vấn cho Bộ trưởng TM, Tổng thống HK và quản lý các vấn đề thương mại liên quan đến phát minh sáng chế, nhãn hiệu hàng hoá và quyền tác giả;

5- Cục Quản lý công nghệ:

Do một thứ trưởng phụ trách, có các đơn vị trực thuộc như: Văn phòng chính sách công nghệ, Viện quốc gia về công nghệ và tiêu chuẩn và Dịch vụ thông tin công nghệ quốc gia.

+ Viện Tiêu chuẩn và công nghệ Quốc gia (NIST):

- Các phòng thí nghiệm về tiêu chuẩn và đo lường của Viện đáp ứng vai trò lãnh đạo công nghệ đối với một số ngành có tính chất sống còn của công nghệ HK, cần thiết cho các ngành công nghiệp HK liên tục cải tiến sản phẩm và dịch vụ của mình;

- Chương trình Công nghệ mũi nhọn, đẩy nhanh sự phát triển của công nghệ mới vì lợi ích quốc gia thông qua hợp tác nghiên cứu và phát triển với khu vực tư nhân;

-Chương trình Hợp tác Mở rộng về ngành chế tạo cho đến tận cơ sở với hệ thống các trung tâm ở từng địa phương cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và kinh doanh cho các nhá sản xuất nhỏ, và

- Chương trình Giải thưởng Quốc gia chất lượng cao Malcolm Baldrige cho cac nhà sản xuất, dịch vụ, giáo dục-đào tạo, y tế.

6- Cục quản lý quốc gia về đại dương và khí quyển (NOAA):

NOAA cảnh báo thời tiết, biển và bầu trời, hướng dẫn sử dụng và bảo vệ tài nguyên đại dương và ven biển, và nghiên cứu cải thiện hiểu biêt của con người và lãnh đạo về quản lý môi trường.

NOAA bao gồm: Vụ Hải dương quốc gia, Vụ Khí tượng quốc gia, Vụ Thuỷ Hải sản, Cơ sở Quốc gia Dữ liệu Vệ tinh Môi trường, Vụ Thông tin, Ban Nghiên cứu Hải dương và Khí quyển.

7- Cơ quan Phát triển Doanh nghiệp Dân tộc thiểu số:

Thúc đẩy việc thành lập, phát triển và mở rộng của các DN của người thiểu số ở HK (Người thiểu số ở HK bao gồm: người HK gốc châu á Thái bình dương, người da đỏ, da đen, eskimo,/Aleut, Do thái, gốc ấn độ,  người HK nói tiếng Tây ban nha.

8- Văn phòng Tổng thanh tra (TTT):

Thành lập năm 1978, tiến hành kiểm toán, thanh tra, và điều tra các hoạt động và chương trình của Bộ TM. Mục đích là để ngăn cản và phát hiện việc lừa đảo, lãng phí, lạm dụng, quản lý sai trong các hoạt động của Bộ.

Tổ chức:

- Tổng thanh tra , một Phó tổng thanh tra;

- Văn phòng Công tố viên: trợ giúp pháp lý cho kiểm toán viên, điều tra viên, xem xét và rà soát các quy định và quy chế của Bộ TM;

- Văn phòng kiểm toán viên: thực hiện kiểm toán các dữ liệu tài chính và hoạt động của  Bộ TM, văn phòng và các chi nhánh của mình kiểm toán các hoạt động nội bộ củ Bộ và các hoạt động do Bộ tiến hành thông qua hợp đồng/hỗ trợ tài chính, cụ thể là tín dụng, hợp đồng hợp tác.

- Văn phòng thẩm định hệ thống: xem xét quản lý kỹ thuật, các vấn đề hợp đồng liên quan tới mua sắm, hoạt động của hệ thông máy tính (thiết bị và phần mềm) hệ thống tự động, thông tin liên quan có dùng máy tính, và các công nghệ khác.

- Văn phòng thanh tra:

Tiến hành điêu tra các tố cáo hoặc nghi ngờ làm sai trái của các công chức Bộ, nhà thầu, người nhận trợ giúp tài chính, có thể dẫn tới vi phạm luật dân sự, hình sự, quy định của Bộ, hoặc quy chế phẩm chất công  chức.

- Văn phòng hành chính và nhân sự:

Phụ trách việc mua sắm, ngân sách, nhân sự, thông tin phát hành, an ninh.

9-  Cục quản lý thống kê và phân tích kinh tế (ESA):

Hầu như toàn bộ thông tin về địa lý kinh tế, kinh tế, thống kê do chính phủ Liên bang tiến hành đều được công bố công khai thông qua các văn phòng, các ban ngành của Cục quản lý thống kê và phân tích kinh tế (Bộ TM HK).

Trực thuộc Cục ESA:

- Ban điều tra dân số & kinh tế:

Tiến hành hầu hết các điều tra cho các bộ, các ngành khác cũng như cho chính Bộ TM. Hầu hết các dữ liệu của các chỉ số kinh tế thường kỳ là lấy từ nguồn của các doanh nghiệp và điều tra từ các gia đình hoặc các cuộc điều tra dân số 10 năm một lần;

- Ban phân tích kinh tế:

Là người kế toán của quốc gia, tổng hợp phân tích dữ liệu từ hàng núi dữ liệu để rút ra bức tranh tông thể và thích hợp của nền kinh tế HK. Các chỉ số của Ban (quốc gia, khu vực, quốc tế) cho thông tin về những vấn đề then chốt của tốc độ tăng trưởng kinh tế, phát triển khu vực, vị trí của HK trong nền kinh tế thế giới.

- STAT-USA:

Một dịch vụ cung cấp thông tin khổng lồ có cơ sở dữ liệu từ hơn 50 nguồn thông tin của Liên bang với các dữ liệu về kinh tế, kinh doanh, xã hội/môi trường. Có hàng trăm nghìn ấn phẩm , báo cáo, thống kê. Để xử dụng mạng dữ liệu này ( địa chỉ Internet là: http://www.stat-usa.gov) khách hàng phải trả từ 2500-1500 USD (phiếu đọc loai B) hoặc 350-200 USD (phiếu đọc loai C) tuỳ thuộc vào số phiếu mua nhiều hay ít ( từ 1 đến trên10 phiếu cho mỗi cơ quan).

- Uỷ ban thương mại Liên bang (FTC):

Uỷ ban này thực hiện hàng loạt các luật bảo vệ người tiêu dùng và chống độc quyền. Uỷ ban kiểm soát để đảm bảo thị trường nội địa hoạt động theo đúng nguyên tắc cạnh tranh, hiệu quả và không bị những hạn chế không cần thiết. Uỷ ban cũng nâng cao hoạt động bình thường của thị trường bằng cách loai bỏ những quy định, luật lệ hoặc thực tế không công bằng hoặc gây cản trở.

Nói chung, hoạt động của Uỷ ban hướng vào việc ngừng các hành động đe doạ người tiêu dùng thực hiện quyền lựa chọn của mình. Uỷ ban tiến hành các phân tích kinh tế để hỗ trợ việc thực hiện pháp luật của mình và đóng góp vào việc xây dựng chính sách của nghị viện, các cơ quan hành pháp, hoặc các cơ quan độc lập khác, cũng như các chính quyền liên bang và địa phương khi có yêu cầu.

 
Uỷ ban thương mại Liên bang

Uỷ ban này thực hiện hàng loạt các luật bảo vệ người tiêu dùng và chống độc quyền. Uỷ ban kiểm soát để đảm bảo thị trường nội địa hoạt động theo đúng nguyên tắc cạnh tranh, hiệu quả và không bị những hạn chế không cần thiết. Uỷ ban cũng nâng cao hoạt động bình thường của thị trường bằng cách loai bỏ những quy định, luật lệ hoặc thực tế không công bằng hoặc gây cản trở.

Nói chung, hoạt động của Uỷ ban hướng vào việc ngừng các hành động đe doạ người tiêu dùng thực hiện quyền lựa chọn của mình. Uỷ ban tiến hành các phân tích kinh tế để hỗ trợ việc thực hiện pháp luật của mình và đóng góp vào việc xây dựng chính sách của nghị viện, các cơ quan hành pháp, hoặc các cơ quan độc lập khác, cũng như các chính quyền liên bang và địa phương khi có yêu cầu.

  
Uỷ ban thương mại quốc tế Hoa kỳ

Tiền thân là Hội đồng thuế quan của Hoa Kỳ. Là một cơ quan độc lập cung cấp tư vấn thương mại cho cả ngành lập pháp và hành pháp của chính phủ, xác định ảnh hưởng của nhập khẩu đối với công nghiệp HK, và hướng dẫn hành động trả đũa các hoạt động thương mại không bình đẳng, như vi phạm bản quyền tác giả, phát minh sáng chế, nhãn hiệu hàng hoá. Các nhà phân tích của Uỷ ban điều tra và công bố các báo cáo về các ngành công nghiệp HK và xu hướng của quốc tế ảnh hưởng đến các ngành này. Uỷ ban cũng cập nhật và công bố HTS của HK.

Khi có khiếu nại về thương mại gian lận Bộ Thương mại Hoa Kỳ tiến hành điều tra và đưa ra kiến nghị, trình lên USITC xem xét. USITC ra quyết định cuối cùng ( phê duyệt kiến nghị của Bộ Thương mại).