Đưa hàng Việt về nông thôn: Gắn chuỗi sản xuất với phân phối

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Cuộc vận dộng “Người VN ưu tiên dùng hàng VN” do Bộ Chính trị phát động được rất nhiều bộ, ban, ngành và DN hưởng ứng tuy nhiên trao đổi với DĐDN, ông Vũ Vinh Phú - Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị cho rằng đưa hàng Việt về nông thôn vẫn là một chặng đường quá dài và gian nan, nhất là khi VN chưa có được một chính sách nhất quán và hành lang pháp lý rõ ràng đối với chuỗi sản xuất và phân phối.

- Ông đánh giá thế nào về tiềm năng thị trường nội địa của VN ?

Thực tế, thị trường nội địa đã không được chú ý đúng mức suốt hơn hai thập kỷ qua. Trong khi đó, muốn phát triển kinh tế bền vững thì ngoài đẩy mạnh xuất khẩu, các quốc gia đều phải mở rộng sản xuất để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước. Điều này được minh chứng rất rõ nét trong thời gian qua. 6 tháng đầu năm 2009, nhờ thị trường nội địa GDP nước ta vẫn tăng 3,9% dù kim ngạch thu về từ hoạt động xuất khẩu giảm trên 10%. Mặt khác, với gần 90 triệu dân, tiềm năng của thị trường nội địa là rất lớn nên việc chỉ đến khi kinh tế khủng hoảng gặp khó khăn mới nghĩ đến thị trường này như là nơi “tránh bão” thì thật sai lầm. Cần phải có một chiến lược quốc gia và xây dựng hành động cụ thể đối với thị trường nội địa.

- Câu nói “Người VN dùng hàng VN” đã trở nên quá quen thuộc. Theo ông tại sao hàng Việt vẫn khó chiếm lĩnh thị trường nông thôn ?

Về cơ bản, người tiêu dùng sẽ chọn mua những sản phẩm có chất lượng tốt và giá cả phù hợp. Vì vậy, nếu muốn người dân dùng hàng VN thì không thể không tính đến chuyện này. Giải pháp mà các DN phải tính đến là rút ngắn khâu trung gian giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng. Qua một thời gian triển khai cuộc vận động “Người VN ưu tiên dùng hàng VN” do Bộ Chính trị phát động tôi thấy mỗi nơi làm một kiểu và vẫn theo tư duy phong trào. Một số DN triển khai đưa hàng về nông thôn nhưng số lượng không đáng kể. Muốn người Việt dùng hàng Việt thì phải khắc phục những hạn chế hiện hữu. Hiện nay sản phẩm hàng hoá của VN đang bộc lộ 4 điểm yếu; Thứ nhất năng suất thấp (từ 3 - 32 lần so với thế giới) điều này khiến giá thành sản phẩm tăng cao; Thứ hai là mẫu mã chậm thay đổi. Thứ ba là chất lượng không đảm bảo. Thứ tư là dịch vụ sau bán hàng kém. Đối với lưu thông hàng hoá, hiện vẫn chưa thiết lập được mạng lưới phân phối chuyên nghiệp dẫn đến việc hàng hoá, sản phẩm của DN phải qua nhiều khâu trung gian mới đến được người tiêu dùng khiến giá sản phẩm bị đẩy lên cao.

- Được biết Đề án giải pháp đẩy mạnh phát triển và tăng cường quản lý nhà nước đối với các hệ thống phân phối bán lẻ do Bộ Công Thương soạn thảo cách đây 1 năm đã không được Chính phủ phê duyệt. Vậy theo ông Đề án cần phải xây dựng trên nguyên tắc nào ?

Muốn phát triển thị trường nội địa trước hết phải đi từ sản xuất rồi mới đến hệ thống phân phối. Và để một chủ trương chính sách đi vào thực tiễn phải mang tính đồng bộ. Vì vậy theo tôi Đề án phải gắn chuỗi sản xuất với phân phối chứ không chỉ dặt riêng hệ thống phân phối. Trên cơ sở đó thiết lập được hệ thống hai chiều: Sản xuất từ thành thị phân phối về nông thôn và đưa hàng hoá sản xuất từ nông thôn về thành thị. Hệ thống hai chiều này sẽ giúp giảm chi phí vận chuyển và làm cho đường đi của sản phẩm đến người tiêu dùng ngắn nhất. Chẳng hạn khi đưa các sản phẩm điện tử, điện máy về nông thôn thì đồng thời đưa sản phẩm rau, củ, quả của người nông dân về thành phố. Khi tiêu thụ được sản phẩm thì người nông dân mới có tiền và họ mới có điều kiện để tiêu thụ các sản phẩm của DN. Thực tế cho thấy nhu cầu mua sắm của người nông dân hiện nay rất lớn nhưng cần phải tính đến sức mua có khả năng thanh toán. Nếu như không nâng cao được thu nhập cho nông dân thì sức mua vẫn chỉ ở dạng tiềm năng. Và khi đó hàng hoá đưa về nông thôn cũng sẽ thất bại. Tôi được biết Bộ Công Thương đang cho soạn thảo lại Đề án theo hướng chuỗi sản xuất - phân phối. Nhưng ngay cả khi Đề án được triển khai thì nhanh cũng phải 5 - 10 năm sau mới có thể nhìn thấy hiệu quả. Bởi để có được một mạng lưới phân phối tốt thì cần đầu tư rất nhiều. Và nếu không có được các cơ thế khuyến khích tốt thì khó thu hút DN tham gia.

Một điều cần lưu ý là ngay cả khi phát động phong trào “Người VN ưu tiên dùng hàng VN” thì vẫn phải khuyến khích sự cạnh tranh giữa hàng hoá trong nước với hàng hoá nước ngoài, tránh tư duy bảo hộ, ỷ lại. Điều này không chỉ giúp người dân được sử dụng hàng hoá đảm bảo chất lượng mà còn khiến các DN phải không ngừng cải tiến và nâng cao chất lượng sản phẩm, chất lượng dịch vụ để phục vụ  khách hàng tốt hơn.

- Xin cảm ơn ông !

(Theo Phan Nam // Diễn đàn doanh nghiệp)