Lợi nhuận của chủ vựa gấp 15 lần người trồng khoai

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Chỉ riêng ở vùng trồng khoai lang nổi tiếng thuộc huyện Bình Tân (Vĩnh Long), 85% sản lượng khoai phục vụ xuất khẩu. Tuy nhiên, thông tin tại cuộc hội thảo về mở rộng thị trường tiêu thụ khoai lang, tổ chức hồi cuối tuần qua ở trường đại học Cần Thơ, cho hay: Việt Nam chỉ xuất khẩu khoai lang sang thị trường chính là Trung Quốc, các quốc gia có nhu cầu nhập khẩu khoai lang lớn hàng đầu thế giới như Anh, Canada, Mỹ… hầu như chưa tiếp cận được.

Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Ngọc Đệ, phó viện trưởng viện Nghiên cứu phát triển đồng bằng sông Cửu Long thuộc đại học Cần Thơ cho rằng: “Sản xuất khoai lang lâu nay phải gánh chịu nhiều rủi ro, thậm chí có cả cạm bẫy. Bởi khoai lang xuất khẩu đều ở dạng thô và lệ thuộc hoàn toàn vào thương lái Trung Quốc. Do vậy, khi xảy ra sự cố thì nông dân là người bị thiệt hại nặng nề nhất”.

Ông Nguyễn Ngọc Đệ phân tích chuỗi giá trị khoai lang được thiết lập từ: đầu vào (nhà cung ứng giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật), khâu sản xuất (nông dân trồng khoai), công đoạn thu gom (thương lái địa phương), sơ chế (các nhà vựa) và những người bán lẻ giữ vai trò làm thương mại nội địa.

Hết sức bất ngờ khi kết quả tính toán trên cơ sở các yếu tố hình thành chuỗi trên cùng một đơn vị khối lượng cho thấy, tổng mức lợi nhuận của chủ vựa khoai – người giữ vai trò sơ chế trong chuỗi giá trị, chỉ phục vụ xuất khẩu – cao gấp 12 lần thương lái thu gom, gấp gần 15 lần người trồng khoai và gấp hơn 600 lần lợi nhuận của người bán lẻ phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước. Như vậy, trong chuỗi phân tích giá trị nêu trên, nông dân mới chỉ được hưởng gần 6% trong tổng giá trị tăng thêm trong chuỗi, thương lái thu gom hưởng khoảng 7% còn nhà vựa chiếm tới 86%...

Trong khi đó, là người nhiều năm theo nghiệp trồng và kinh doanh khoai lang, ông Sơn Văn Luận, chủ nhiệm hợp tác xã Tân Thành (xã Tân Thành, huyện Bình Tân), khẳng định: “Từ năm 2008, những lái khoai người Trung Quốc bằng hộ chiếu du lịch đã đến Bình Minh thuê mặt bằng, mở vựa khoai lang núp dưới pháp nhân của những người Việt Nam...”

Để khắc phục tình trạng trên, phó giáo sư, tiến sĩ Lý Nguyễn Bình, phó trưởng khoa Nông nghiệp và sinh học ứng dụng đại học Cần Thơ cho rằng cần phải tìm thêm nhiều đường ra cho khoai lang để giảm lối hành xử độc quyền, thao túng thị trường. Đó cũng là biện pháp góp phần làm tăng giá trị cho khoai lang. Một tín hiệu vui, đó là mới đây, hợp tác xã Tân Thành đã tìm được đối tác để đưa khoai lang thâm nhập thị trường Malaysia, Hong Kong, Singapore… với giá gần gấp rưỡi khoai cùng loại xuất đi Trung Quốc.

Theo Ngọc Tùng

SGTT