GS. Đào Nguyên Cát, Tổng biên tập Thời báo Kinh tế Việt Nam.
Năm 2008 đã đi qua với biết bao biến động, khó khăn, thách thức. Nhưng trong thách thức có xen kẽ cơ hội, chúng ta đã nhận ra và học được những kinh nghiệm, tìm ra giải pháp, vượt qua thách thức để thành công.
Trên thế giới, khủng hoảng kinh tế mang tính chu kỳ đã diễn ra cả trăm năm. Việt Nam cũng từng trải qua khủng hoảng với lạm phát siêu cao, nhưng chưa bao giờ bản thân chúng ta được trải nghiệm sự khốc liệt của khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế như năm qua.
Bởi vì, giờ đây, nền kinh tế thị trường Việt Nam đã phát triển nhiều, mức độ hội nhập quốc tế đã ngày càng sâu rộng, và cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu lần này được coi là tồi tệ nhất kể từ thời kỳ đại suy thoái kinh tế những năm 1929 - 1933.
Năm 2009, chắc hẳn chúng ta còn phải đối mặt với thử thách lớn hơn. Và điều này sẽ còn tiếp diễn, với những kịch bản khác nhau mà chắc rằng không ai có thể cam đoan tính chính xác của nó.
Với doanh nghiệp, đó có thể là sự sống còn, là đối mặt với phá sản. Về mặt khách quan, trong khủng hoảng, suy thoái kinh tế, không có miễn dịch hay ngoại lệ nào cho sự phá sản của doanh nghiệp, dù lớn hay nhỏ. Tình hình ở Mỹ đầu năm và ở Việt Nam cuối năm 2008 đã cho chúng ta bài học này.
Cho dù vậy, qua suy thoái sẽ đến thời kỳ phục hồi và phát triển. Trong khó khăn thử thách, chúng ta đã và sẽ tìm thấy được những giải pháp, lối ra thật kỳ diệu, mà chỉ khi khó khăn mới thấy và cảm nhận trọn vẹn.
Lửa thử vàng, gian nan thử sức. Cái khó ló cái khôn. Truyền thống của dân tộc ta xưa nay là vậy.
Ý thức được, lường trước được khó khăn chung và nghiên cứu, đánh giá, dự báo cụ thể thị trường... là điều kiện cần để doanh nghiệp có thể tái cấu trúc doanh nghiệp, với việc hoạch định chiến lược, hướng đi, chậm nhưng vững chắc, trong thời kỳ khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Mỗi doanh nghiệp cần phải có hướng đi riêng, xây dựng một nền tảng vững chắc cho mình. Bên cạnh đó, hoàn cảnh đang đòi hỏi phải có những liên kết, liên doanh, hợp tác của các doanh nghiệp theo chiều ngang, chiều dọc, để tạo nên lợi thế trong cạnh tranh.
Cơ hội vẫn mở trong thách thức đối với những ai có quyết tâm và bản lĩnh. Cơ hội vẫn mở cho doanh nghiệp Việt Nam khi nhu cầu hàng hóa thiết yếu trên thế giới vẫn ở mức cao.
Có một bộ phận người tiêu dùng, ngay trong các nước phát triển, sẽ chuyển sang sử dụng hàng hóa thiết yếu thay thế với mức giá thấp hơn.
Đa phần hàng hóa của Việt Nam như lương thực, thực phẩm, may mặc, giày dép... đáp ứng được xu hướng đó. Đó là cơ hội, là thế mạnh của các doanh nghiệp Việt Nam.
Xuất khẩu vào thị trường truyền thống như Mỹ, châu Âu, Nhật... dù có giảm nhưng nếu đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá để xuất khẩu sang các thị trường tiềm năng chưa được khai thác triệt để như châu Phi, Trung Đông... thì sẽ mang lại hiệu quả.
Trong và sau suy thoái, kim ngạch xuất khẩu của ta sẽ gia tăng với cả thị trường truyền thống và thị trường mới.
Cơ hội lớn để doanh nghiệp Việt Nam có thể tranh thủ nhận chuyển giao nhiều công nghệ hiện đại phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh, nâng cao chất lượng sản phẩm... cũng xuất hiện trong thời kỳ suy thoái.
Bên cạnh đó, cơ hội lớn vẫn là thị trường nội địa. Một thị trường hơn 86 triệu dân trong một nền kinh tế năng động như Việt Nam đang có sức hấp dẫn nhà đầu tư nước ngoài, là thị trường rất quan trọng đối với doanh nghiệp trong nước.
Điều quan trọng là trong khó khăn chúng ta đã tự tin, đã tích lũy được kinh nghiệm để vượt qua. Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã có định hướng, giải pháp kịp thời, theo dõi sát sao tình hình và đưa ra nhiều gói giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp.
Sự vận động đang diễn ra rất nhanh trong thời hội nhập. Điều này sẽ lại càng đúng trong thời “hậu” suy thoái. Thách thức và trách nhiệm đang đặt trên vai các doanh nhân, doanh nghiệp trong phát triển kinh tế để làm giàu chân chính cho doanh nghiệp, góp phần xây dựng đất nước hưng thịnh.
Thành quả nào cũng đáng trân trọng, và càng đáng trân trọng hơn, khi đó lại là thành quả của những nỗ lực không ngừng.
“Thiếu một đại diện chủ sở hữu tập trung, duy nhất, chuyên nghiệp thì các DNNN không chỉ lâm vào cảnh oái oăm “lắm cha con khó lấy chồng” mà còn tiếp tục phải đối mặt với thực trạng đã kéo dài và gần như mạn tính là “cha chung không ai khóc””.
“Quy định về doanh nghiệp nhà nước tại Dự thảo Luật Doanh nghiệp sửa đổi (lần 4) là một bước lùi so với Dự thảo (lần 1). Bởi trước đó, Dự thảo Luật đã nêu rất rõ quan điểm cần phải có một cơ quan quản lý độc lập, tách bạch chức năng quản lý nhà nước ra khỏi công việc quản lý kinh doanh và không để cơ chế chủ quản như hiện nay.”
Nhà đàm phán sắc sảo về WTO đã 72 tuổi, là cố vấn của đoàn đàm phán các hiệp định TPP và EU sáng nay dậy sớm, mặc quần “lửng” ngắn xuống phòng internet khách sạn ngồi kiểm tra email.
Môi trường kinh doanh kém, Việt Nam mất thu nhập 7.000 USD, thất thu thương mại 37 tỷ USD vì thủ tục xuất nhập khẩu, 7 tháng CPI mới chỉ tăng 1,62%, nửa đầu tháng 7 tiếp tục nhập siêu 260 triệu USD ..
Khi chúng ta nhìn lại tình hình kinh tế vĩ mô của Việt Nam năm 2008, nhận xét đầu tiên mà bất kỳ ai cũng có thể đưa ra là “đây là một năm đầy biến động”.
Nhà nghiên cứu kinh tế độc lập Trần Sĩ Chương nhận định năm 2009 sẽ là một năm khó khăn và nhiều thử thách cho nền kinh tế Việt Nam, khi giảm phát gia tăng và tăng trưởng chậm lại.
Ngày 29/1, Phó Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân đã có buổi đối thoại trực tiếp với khoảng 30 chủ tịch và giám đốc điều hành các doanh nghiệp hàng đầu thế giới.
Michael Porter - “cha đẻ” của chiến lược cạnh tranh đến Việt Nam hồi cuối 2008, đã gợi mở phương pháp tư duy mới: Cạnh tranh toàn cầu bằng lợi thế riêng. Phương pháp này đặt cho các nhà hoạch định chính sách, các học giả và các doanh nhân một trăn trở: Đâu là lợi thế Việt Nam?
"Các Bộ và các cơ quan hữu quan cần tăng cường phối hợp trong triển khai công tác, đặc biệt có sự gắn kết chặt chẽ và kịp thời về trao đổi thông tin giữa phái đoàn đại diện của ta ở nước ngoài và trong nước. Ngoài ra, trong bối cảnh hội nhập và đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế, các Bộ cũng cần quan tâm thỏa đáng đến việc bảo vệ sản xuất trong nước một cách hợp lý, nâng cao vai trò tham mưu tư vấn cho Chính phủ và phòng chống các rủi ro thương mại, nhất là các vụ kiện chống bán phá giá cũng như hàng rào kỹ thuật".
Phó Thủ tướng Phạm Gia Khiêm cho rằng trong bối cảnh hội nhập và đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế, các bộ cũng cần quan tâm thỏa đáng đến việc bảo vệ sản xuất trong nước một cách hợp lý.
Cho dù vùng hoàn lưu của cơn bão tài chính tiếp tục đè nặng lên môi trường kinh doanh Việt Nam với nhiều dự báo xấu hơn, song vẫn có tới 50% DN trong tổng số hơn 250 DN tham gia cuộc điều tra về chỉ số niềm tin kinh doanh khẳng định sự tin tưởng vào khả năng tăng doanh thu và 47% DN kỳ vọng vào mức tăng của lợi nhuận trong năm tới. Tỷ lệ này khá tương ứng với thống kê của Diễn đàn DN Việt Nam về kỳ vọng sự cải thiện của kinh tế Việt Nam vào năm 2009-2010. Sự lạc quan này cho phép tới 78% DN có kế hoạch mở rộng hoạt động kinh doanh trong vòng 3 năm tới.
Chương trình đào tạo bồi dưỡng của Chính phủ Đức cho các bộ quản lý doanh nghiệp Việt Nam, triển khai 1 năm qua, đã gặt hái được những hiệu quả bất ngờ. Ngày 14-1, nhân dịp sang thăm và làm việc tại Việt Nam, Tiến sĩ In-gơ Tô-xép, Giám đốc bộ phận phát triển quản trị, tư vấn Bộ Kinh tế và Công nghiệp Đức đã đưa ra một số nhận định về triển vọng hợp tác Việt Nam - Đức.
“Thiếu một đại diện chủ sở hữu tập trung, duy nhất, chuyên nghiệp thì các DNNN không chỉ lâm vào cảnh oái oăm “lắm cha con khó lấy chồng” mà còn tiếp tục phải đối mặt với thực trạng đã kéo dài và gần như mạn tính là “cha chung không ai khóc””.
“Quy định về doanh nghiệp nhà nước tại Dự thảo Luật Doanh nghiệp sửa đổi (lần 4) là một bước lùi so với Dự thảo (lần 1). Bởi trước đó, Dự thảo Luật đã nêu rất rõ quan điểm cần phải có một cơ quan quản lý độc lập, tách bạch chức năng quản lý nhà nước ra khỏi công việc quản lý kinh doanh và không để cơ chế chủ quản như hiện nay.”
Nhà đàm phán sắc sảo về WTO đã 72 tuổi, là cố vấn của đoàn đàm phán các hiệp định TPP và EU sáng nay dậy sớm, mặc quần “lửng” ngắn xuống phòng internet khách sạn ngồi kiểm tra email.
Môi trường kinh doanh kém, Việt Nam mất thu nhập 7.000 USD, thất thu thương mại 37 tỷ USD vì thủ tục xuất nhập khẩu, 7 tháng CPI mới chỉ tăng 1,62%, nửa đầu tháng 7 tiếp tục nhập siêu 260 triệu USD ..
Với sự kiện giàn khoan Hải Dương 981 cùng tham vọng và thực lực của Trung Quốc cũng như những tuyên bố bất chấp dư luận quốc tế của giới lãnh đạo nước này trong thời gian qua đã đặt Việt Nam trước việc phải chấp nhận một thực tế là trong giai đoạn tới, đất nước sẽ phải phát triển kinh tế trong điều kiện không có có môi trường hoàn toàn thuận lợi do những lo ngại về bất ổn.
Việc tách bạch chức năng vừa quản lý nhà nước vừa quản lý doanh nghiệp, hạn chế khả năng chính sách đưa ra bị chi phối bởi lợi ích ngành... là yêu cầu cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước.
Các nước lớn đóng vai trò rất quan trọng trong việc dàn xếp các cuộc xung đột mang tính quốc tế và nhiều khi họ sử dụng các vấn đề của thiên hạ để phục vụ cho những tính toán của riêng mình
Trong bản kết luận thanh tra gửi Thủ tướng, Thanh tra Chính phủ có kiến nghị kiểm điểm cá nhân, tổ chức có liên quan nhưng sai phạm của lãnh đạo VCCI chưa đến mức phải xử lý kỷ luật.
Sau gần 25 năm đổi mới, bộ mặt kinh tế, xã hội Việt Nam đã khác hẳn. So với 10 năm trước, đời sống của dân chúng nói chung hiện nay được cải thiện nhiều, vị trí của Việt Nam trên thế giới cũng tăng lên đáng kể. Rõ ràng ở đây có vấn đề hiệu suất phát triển, có khả năng bỏ lỡ các cơ hội mà nguyên nhân sâu xa nằm ở cơ chế, ở sự chậm hoàn thiện cơ chế thị trường, ở năng lực nắm bắt cơ hội, và việc thực thi các chính sách, vì các điều kiện về bối cảnh khu vực và cơ hội phát triển Việt Nam không bất lợi so với các nước lân cận.
Bàn cờ kinh tế VN bị chia thành rất nhiều mảnh nhỏ. Các mảnh này thường bị chi phối bởi các nhóm độc quyền và đặc quyền. Điểm yếu cơ bản nhất trong mô hình tăng trưởng của Việt Nam là tăng trưởng chủ yếu nhờ vào việc bán tài nguyên và gia công trình độ thấp, nhờ vào tăng lượng đầu tư và lấy khu vực kinh tế nhà nước vốn kém hiệu quả làm chủ đạo.
Việt Nam tăng 18 bậc lên vị trí thứ 71 trong bảng chỉ số về môi trường thương mại toàn cầu năm 2010 vừa được WEF công bố. Trong tổng số 125 nền kinh tế được WEF xem xét năm nay Singapore và Hồng Công tiếp tục dẫn đầu thế giới về phương diện tạo điều kiện thuận lợi cho tăng cường trao đổi thương mại toàn cầu.
Hiện nay quy mô của các vùng kinh tế trọng điểm (VKTTĐ) đã mở rộng đến gấn 25% diện tích và chiếm khoảng 70% thu nhập kinh tế của cả nước. Một vấn đề đặt ra là: quan điểm ngày càng mở rộng quy mô diện tích của các VKTTĐ của Việt Nam có hợp lý hay không? Làm thế nào để các VKTTĐ phải thực sự là động lực tăng trưởng và phát triển kinh tế của cả nước ,có một thế đứng vững chắc trong tương lai nhằm thực hiện mục tiêu phát triển bền vững quốc gia.
Ngày 17-5, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) đã tổ chức hội thảo tham vấn cho dự thảo Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) 5 năm 2011-2015, với sự tham gia của đại diện các cơ quan quốc tế. Nội dung chủ yếu nêu lên bức tranh toàn cảnh về KT-XH, cùng những vấn đề liên quan khi nước ta bước vào giai đoạn "đệm" chuyển tiếp để cơ bản trở thành nước công nghiệp hóa vào năm 2020.
Bên cạnh những vấn đề quản lý đô thị, trung tâm hành chính quốc gia… thì bài toán kinh tế là băn khoăn lớn nhất khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về đồ án quy hoạch chung xây dựng Thủ đô, sáng 11/5.
Kể từ khi khu kinh tế ven biển đầu tiên là Chu Lai được thành lập năm 2003, đến nay đã có 14 khu kinh tế biển được thành lập, gồm 2 khu ở đồng bằng sông Hồng, 10 khu ở vùng duyên hải miền Trung và 2 khu ở miền Nam. Theo Quy hoạch phát triển các KKT biển đến năm 2020 cả nước sẽ có 15 khu kinh tế biển với kinh phí đầu tư khoảng 162.000 tỷ đồng và tạo việc làm cho khoảng 500.000 ngàn người.
Tại bài viết mới nhất trên blog của mình, TS. Trần Công Hòa đã phân tích và đưa ra một số khuyến nghị về hoạch định chính sách và điều hành nền kinh tế 2010: tiếp tục giảm giá VND; cắt giảm chi tiêu công; tăng tính độc lập của NHNN; kiên quyết cho phá sản những doanh nghiệp nhà nước làm ăn thua lỗ; điều chỉnh chính sách thuế ở một số lĩnh vực theo phương thức lũy tiến; phát triển công nghiệp phụ trợ;...
Tăng trưởng luôn luôn là một cuộc trường chinh. Vì vậy, không thể chỉ vì tăng trưởng ngắn hạn mà hy sinh sự ổn định và bền vững trong dài hạn. Cổ nhân ngày xưa có câu “dục tốc bất đạt”, không những thế cái giá phải trả cho kinh tế bất ổn rất lớn, chỉ cần nhìn sang mấy nước xung quanh như Thái Lan, Indonesia hay Philippines là có thể thấy rất rõ điều này.
Cải cách cơ cấu là một đòi hỏi nghiệt ngã đối với tất cả các nước muốn tiến bước trên con đường đi đến phồn vinh. Thế nhưng, có nhiều nước không chủ động vượt qua đòi hỏi này khi tình thế kinh tế còn thuận lợi và thường bắt đầu nó quá muộn khi đất nước đã rơi vào khủng hoảng. Điều này lý giải tại sao nhiều nước có khởi đầu tốt nhưng rồi sa lầy trong cạm bẫy của mức thu nhập trung bình ...
Năm 2009, tăng trưởng GDP đạt 5,32%; lạm phát được kiềm chế dưới 7%; hệ số ICOR là 5, 16. Những con số này có thể cho cảm nhận kinh tế vĩ mô đang ở tình trạng khá ổn định. Tuy nhiên Tổng cục Thống kê cho rằng các cân đối vĩ mô chưa thật vững chắc, bất bình đẳng giầu nghèo tăng, chậm được khắc phục,...
Nền kinh tế của Việt Nam đã và đang ngày một trở nên phức tạp hơn, với các cơ chế, thị trường, tổ chức và lực lượng kinh tế mới ra đời trong suốt hơn hai thập niên đổi mới. Sự gấp gáp của cuộc đua tranh kinh tế được nhân lên bằng hành trình hội nhập, trong đó Việt Nam là thành viên mới của WTO.