Các tập đoàn kinh tế sử dụng vốn và đất đai còn lãng phí

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Báo cáo của chính phủ trước quốc hội: Các tập đoàn kinh tế sử dụng vốn và đất đai còn lãng phí

Chính phủ quyết tâm nâng cao năng lực điều hành để thực hiện ở mức cao nhất các chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội và thu ngân sách năm 2010. Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng đã cam kết như vậy khi kết thúc bản báo cáo Chính phủ dài 15 trang tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội khai mạc sáng hôm qua tại Hà Nội.

Phó Thủ tướng trước đó cũng thừa nhận, chỉ đạo điều hành vĩ mô của Chính phủ vẫn còn “hạn chế và tồn tại”. Những tồn tại, yếu kém mà Chính phủ thừa nhận đó là: xuất khẩu tăng nhưng còn khó khăn, vẫn nhập khẩu các thiết bị, hàng tiêu dùng mà trong nước có thể cung ứng. Chỉ số giá tiêu dùng bốn tháng đầu năm tăng 4,27%, cao hơn so với cùng kỳ các năm trước. Giá vàng đã tăng 41,6% so với cùng kỳ. Sau khi Nhà nước dừng các khoản hỗ trợ, lãi suất ngân hàng vẫn đang đứng ở mức cao. Việc huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển còn khó khăn. Phó Thủ tướng đánh giá, vai trò điều tiết thị trường của các tập đoàn kinh tế còn chưa tốt, sử dụng vốn, tài sản đất đai còn lãng phí. Phản ứng chính sách trong quản lý thị trường ngoại hối, thị trường vàng, thị trường bất động sản còn chậm và lúng túng.

Theo phó Thủ tướng, nhiệm vụ hàng đầu trong năm nay là thực hiện các giải pháp nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát và phục hồi tăng trưởng. Một trong những giải pháp, theo phó Thủ tướng, là điều hành chính sách tiền tệ một cách chủ động, linh hoạt, thận trọng theo nguyên tắc thị trường và thông lệ quốc tế với tăng trưởng tín dụng khoảng 25% và tổng phương tiện thanh toán 20%. Phó Thủ tướng cam kết, Chính phủ sẽ áp dụng hàng loạt các biện pháp kinh tế để giảm dần mặt bằng lãi suất.

Bên cạnh đó, phó Thủ tướng báo cáo trước Quốc hội, Chính phủ sẽ điều hành thị trường ngoại hối và chính sách tỷ giá trong mối quan hệ với lãi suất, giá tiêu dùng, cán cân thương mại,… nhằm khuyến khích xuất khẩu, hạn chế nhập siêu, cải thiện cán cân thanh toán, và tăng dự trữ ngoại hối.

Tuy nhiên, những con số vĩ mô này và hơn thế nữa đã được cảnh báo rất rõ ràng trong báo cáo thẩm tra của uỷ ban Kinh tế do chủ nhiệm Hà Văn Hiền trình bày sau đó. Báo cáo này được hoàn thành sau khi tham vấn ý kiến của nhiều thành viên Quốc hội, các chuyên gia kinh tế và các cơ quan hữu quan của Chính phủ.

Theo ông Hiền, thâm hụt cán cân thanh toán tổng thể năm 2009 đã lên tới 8,8 tỉ USD, một mức rất cao so với con số 1,9 tỉ USD mà Chính phủ báo cáo tại kỳ họp thứ 6. Đây là mức thâm hụt cao nhất trong nhiều năm nay và gây sức ép lớn lên tỷ giá và cán cân cung cầu ngoại toán. Cùng với nhập siêu bốn tháng lên tới 4,7 tỉ USD, thâm hụt cán cân thanh toán đang gây sức ép rất lớn lên thị trường ngoại hối và tỷ giá. Ông lo lắng: “Trong điều kiện xuất khẩu chưa đảm bảo, dự trữ ngoại hối bị sụt giảm, vòng xoáy nhập siêu – suy giảm giá trị đồng nội tệ – lạm phát – áp lực điều chỉnh tỷ giá – lạm phát sẽ gây thách thức lớn cho ổn định kinh tế vĩ mô.

Bên cạnh đó, thu ngân sách nhà nước cao hơn số ước thực hiện báo cáo Quốc hội tới 51.690 tỉ đồng, tương đương 3% GDP. Ông nhận xét: “Chênh lệch giữa số liệu ước thực hiện và số liệu thực hiện của một số chỉ tiêu quan trọng là quá lớn… Điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc quyết định xử lý bội chi và thực hiện các nhiệm vụ chi ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến công tác lập kế hoạch cho năm sau và ảnh hưởng đến các cân đối tổng hợp khác”. Ông Hiền tỏ ra hối tiếc về các chỉ tiêu mà Quốc hội đã thông qua: “Nếu dự báo được sát mức thu ngân sách năm 2009 thì có thể giảm được mức bội chi ngân sách năm 2009 và 2010”.

Chủ nhiệm Hà Văn Hiền nhận xét thêm, bội chi ngân sách ở mức cao 6,9% GDP (115.900 tỉ đồng) và nợ chính phủ bằng 41,9% GDP (91 tỉ USD – theo tổng cục Thống kê) là rất lớn về số tuyệt đối. Bên cạnh đó, Chính phủ chỉ huy động được trái phiếu khoảng 30% nhiệm vụ cả năm là thách thức lớn về cân đối nguồn vốn. Tốc độ tăng trưởng tín dụng năm 2009 gấp hơn 7,1 lần tốc độ tăng GDP, so với 3 – 4 lần trung bình hàng năm bình thường do chính sách tài khoá và tiền tệ nới lỏng đang gâp áp lực lớn đến mặt bằng giá và tiềm ẩn nguy cơ lạm phát cao.

Ông Hiền, thay mặt các đại biểu Quốc hội, cũng đặt câu hỏi về hàng loạt các chỉ tiêu xã hội, môi trường mà Chính phủ đã không đạt được theo kế hoạch như tạo việc làm, giảm tỷ lệ nghèo, chất thải rắn y tế được xử lý,…

Ông Hiền đề nghị Chính phủ cần kiểm soát chặt chẽ việc ứng chi ngân sách nhà nước và thận trọng khi xem xét, quyết định những dự án đầu tư đòi hỏi nguồn vốn ngân sách lớn, và lập kế hoạch giảm bội chi ngân sách xuống dưới 5% GDP trong những năm tới.

Trong các phiên họp tiếp theo kéo dài gần một tháng, Quốc hội sẽ tập trung thảo luận mười dự án luật trong đó đáng chú ý là Luật Ngân hàng nhà nước Việt Nam (sửa đổi), Thuế nhà đất, Thi hành án hình sự và an toàn thực phẩm...

(Theo Tư Giang // SGTT Online)