Thủy sản Việt Nam: Nan giải việc truy xuất nguồn gốc

Vừa qua, bộ NN&PTNT đã công bố kết quả sơ bộ đợt thanh tra thuỷ sản lần thứ 4 của Liên minh châu Âu (EU ) vào tuần cuối tháng 4. Theo đó, mặc dù chất lượng thủy sản Việt Nam được đánh giá cao nhưng EU vẫn “nhắc nhở” Việt Nam cần “quản lý “ chặt hơn để thuận tiện cho việc truy xuất nguồn gốc.

Kết quả thanh tra cho thấy, hệ thống văn bản pháp lý liên quan đến kiểm soát ATVS thủy sản nói chung và nhuyễn thể hai mảnh vỏ của Việt Nam nói riêng đã tương đương với luật lệ của EU. Các doanh nghiệp chế biến cũng đã đáp ứng cơ bản yêu cầu của EU về điều kiện nhà xưởng, trang thiết bị. Qua kiểm tra một số cảng, tàu cá, đoàn chuyên gian EU ghi nhận cảng cá Cát Lở và 1 tàu ở Bà Rịa – Vũng Tàu, cơ bản đạt tiêu chuẩn EU, 2 cơ sở thu mua cũng được đánh giá có điều kiện vệ sinh khá tốt.

Bên cạnh những mặt được vẫn còn tồn tại một số vấn đề. Cụ thể, thao tác của công nhân có thể gây mất an toàn cho sản phẩm (xịt cồn khử trùng găng tay, vệ sinh nền trong khi đang sản xuất, vệ sinh khử trùng nhà xưởng, trang thiết bị không hiệu quả …); nhiệt độ tâm sản phẩm đông lạnh và điều kiện bảo quản kho lạnh không đảm bảo theo quy định; thông tin trên bao bì sản phẩm và hồ sơ lưu tại doanh nghiệp chưa đảm bảo việc truy xuất nguồn gốc; nước sử dụng trong quá trình sản xuất xả trực tiếp xuống nền phân xưởng …

Tuy nhiên, cái khó nhất đối với thủy sản Việt Nam hiện nay là việc truy xuất nguồn gốc vì chưa có mã vùng nuôi và vùng khai thác thuỷ sản. Việc cấp mã số vùng nuôi tuy không mới mẻ ở Việt Nam, nhưng đến nay mới chỉ cấp cho vùng nuôi nghêu ở Bến Tre, còn các vùng nuôi tôm, cá…vẫn chưa được cấp vì lý do “thay đổi liên tục”. Theo thứ trưởng bộ NN&PTNT Lương Lê Phương, để cấp mã vùng nuôi và vùng đánh bắt, cần phải có sự phối hợp giữa cục quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản (NAFIQAD), cục nuôi trồng và cục khai thác và bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản (BVNLTS). Trước đây, nước ta chia ra 6 vùng khai thác trên biển, bây giờ, NAFIQAD và cục khai thác & BVNLTS cần phải xác định lại vùng khai thác để cấp mã số cho từng vùng.