Kinh tế Trung Quốc sắp bước vào khúc quanh quan trọng

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Tiến sĩ James Kynge - cựu Trưởng văn phòng đại diện tờ Financial Times của Anh đã từng hình dung nền kinh tế Trung Quốc giống như là “voi cưỡi xe đạp” – Chỉ cần vẫn tiến lên phía trước sẽ không vấn đề gì, nhưng nếu giảm tốc thì hậu quả sẽ khó lường. Hiện giờ, tình trạng dân số già quá nhanh và mức lương không ngừng tăng đồng nghĩa, lạm phát Trung Quốc sẽ tăng lên, nhưng tăng trưởng sẽ chậm lại.

Đúng như một chuyên gia kinh tế đã nói hôm qua (5/5), Trung Quốc sắp bước vào khúc quanh kinh tế. Các nhà phân tích cho rằng, kinh tế Trung Quốc đang hướng tới bước ngoặt Lewis (học thuyết kinh tế được lấy theo tên của Arthur Lewis - người đoạt giải Nobel Kinh tế 1979). Bước ngoặt đánh dấu giai đoạn là tính cạnh tranh sản xuất và tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc bắt đầu đi xuống khi các chi phí lao động tăng.

Bất luận là đối với Trung Quốc hay nơi nào khác trên thế giới, có lẽ điều quan trọng hơn đó là:

“Lương lao động tăng sẽ đẩy giá cả tăng, chiều hướng lạm phát thấp trong điều kiện đủ cung cấp nguồn lao động sẽ không thể tiếp tục”. Một chuyên gia nhận định. “Hai là tăng trưởng kinh tế sau khi vượt qua bước ngoặt sẽ xuất hiện sự sụt giảm mang tính hệ thống”.

Xét trong thời gian ngắn, nhiều nhà kinh tế Trung Quốc cho rằng, lạm phát sẽ đạt đỉnh vào tháng sau (lạm phát tháng trước đạt 5,4%), giá cả từ này đến cuối năm sẽ quay trở lại mức vừa phải. Chính phủ đang tìm cách bảo đảm điều này thành hiện thực – Chính phủ đã ra mặt ngăn chặn việc giá hàng hóa tăng bị trút vạ cho người tiêu dùng, còn tuyên bố rằng, đồng nhân dân tệ có thể tăng giá. Nhưng vĩnh viễn ngăn chặn giá tăng là rất khó khăn, mặc dù phía Bắc Kinh đang ngồi trên một đống tiền.

Nếu mấy năm gần đây là thời kỳ “lạm phát thấp” do gia thành lao động rẻ thúc đẩy, thì tỷ lệ lạm phát “bình thường” sẽ như thế nào? Quá khứ gần đây đã đưa ra một vài trường hợp khiến người ta bất an.

Chẳng hạn như giữa thập niên 1990 của thế kỷ trước, chỉ số CPI của Trung Quốc thường vượt quá 10%. Nhưng trên thực tế, cuối năm 1994, lạm phát Trung Quốc đã gần chạm đỉnh 30%.

Đúng như những gì mà ông George Magnus đã viết trên “Financial Times” hôm thứ Tư (4/5), không lâu nữa, Trung Quốc có thể sẽ đứng trước “thời điểm Minsky” (Minsky moment - thời điểm giá trị tài sản sụp đổ).

Nếu áp dụng các biện pháp quyết đoán, lâu dài bao gồm cả nâng lãi suất để ngăn chặn lạm phát và cho vay tín dụng của Trung Quốc, thì sẽ chống lại sự tăng trưởng mang tính chu kỳ. Nhưng những biện pháp này sẽ khiến tăng trưởng bền vững hơn, bởi vì họ sẽ kìm hãm đầu tư, để các biện pháp khác có đủ thời gian phát huy tác dụng, nhằm khôi phục thu nhập và tiêu dùng hộ gia đình.

Một tình cảnh khác cũng rất đáng tin. Trong tình hình này, việc thay đổi ban lãnh đạo vào năm 2012, tâm lý không muốn ảnh hưởng đến tăng trưởng hay dẫn đến bất mãn cho công nhân, cũng như lợi ích chính trị có thể khiến chính phủ sớm tuyên bố việc kìm chế lạm phát đã giành thắng lợi. Điều này có thể đẩy giá tài sản và tăng trưởng tăng trong thời gian ngắn, nhưng làm tăng một khả năng thế này: Lãnh đạo mới sẽ buộc phải đối phó với “thời điểm Minsky” do tín dụng gây ra.

Nếu Trung Quốc gặp phải “thời điểm Minsky”, sẽ chống lại sự tăng trưởng toàn cầu và thị trường tài nguyên, tác động tới những nhận thức chung liên quan đến sự tăng giá ổn định của đồng nhân dân tệ. Nó sẽ ảnh hưởng tới mục tiêu tái cân bằng kinh tế nội địa, nâng tỷ trọng tiêu dùng trong nền kinh tế, đồng thời gia tăng rủi ro gây bất ổn chính trị.

Nhiều năm qua, các nước phát triển (và các nền kinh tế mới nổi khác) đã được lợi từ mặt hàng Trung Quốc giá rẻ, những hàng hóa giá rẻ này giúp mang lại lạm phát thấp trong 10 năm qua cho thế giới. Có nước nào khác có thể lấp khoảng trống mà Trung Quốc để lại hay không?

Trung Quốc với khúc quanh về cơ cấu dân số rất có thể sẽ giành chiến thắng trong cuộc chiến chống lạm phát năm 2011. Nhưng cuộc chiến này sẽ vẫn tiếp tục, nếu nói có bất kỳ một sự thay đổi này, thì đó sẽ là Trung Quốc sẽ bước vào giai đoạn tiếp theo khó khăn hơn.

(Vitinfo)