“Chiến tranh pin mặt trời” giữa Mỹ và Trung Quốc

Trong năm 2010, Trung Quốc chiếm gần 48% thị trường pin mặt trời thế giới, tăng mạnh  so với 27% thị phần của năm 2007.

Không chỉ có Mỹ mà nhiều nhà sản xuất pin mặt trời trên thế giới cũng lên án Trung Quốc trợ giá cho ngành công nghiệp mới phát triển này để tiêu diệt các đối thủ. Hồi tháng Tám vừa qua, nhà sản xuất pin mặt trời lớn nhất của Australia là Silex tuyên bố đóng cửa các dây chuyền sản xuất vật liệu, để nhập khẩu hàng Trung Quốc phục vụ cho việc lắp ráp. Công ty Đức SolarWorld cho biết sẽ kiện lên Ủy ban Châu Âu về hành vi cạnh tranh không trung thực của Trung Quốc.

Đứng trước sự lên án từ mọi phía, Trung Quốc đã trả đũa. Ngày 20/11, Liên minh công nghiệp pin mặt trời của Trung Quốc đã yêu cầu Bắc Kinh điều tra về việc nhập khẩu từ Mỹ nguyên liệu silicium polycristallin, để sản xuất pin mặt trời. Tổ chức này đã cáo buộc Mỹ  đưa vào Trung Quốc 47.500 tấn nguyên liệu silicium polycristallin trong năm 2010, so với 20.000 tấn năm 2009, nhờ chính sách hỗ trợ giá.

Theo đánh giá của một phó chủ tịch Viện Nghiên cứu Năng lượng của Trung Quốc, các nhà sản xuất pin mặt trời hàng đầu của Trung Quốc trong những năm gần đây đã nhận được khoảng 50 tỷ USD đầu tư tư nhân, đặc biệt thông qua chứng khoán, bên cạnh các trợ giúp trực tiếp của chính phủ. Trong khi đó, theo đánh giá của một nhà quản lý tài chính Mỹ, các ngân hàng Trung Quốc đã cho các nhà sản xuất pin mặt trời vay tới 30 tỷ USD trong năm 2010, nhiều hơn 20 lần so với Mỹ. Riêng công ty Suntech đã nhận được 7 tỷ USD.

Để biện minh trước các chỉ trích về cạnh tranh không sòng phẳng, công ty Trung Quốc Yingli - đứng thứ ba trên thế giới trong lĩnh vực này - giải thích rằng, lãi suất cho các khoản vay đối với các nhà sản xuất pin mặt trời ở Trung Quốc cũng ngang bằng với ở Mỹ.

Tuy nhiên, chủ tịch của tổ chức tư vấn Pan Asia Solar nhận định công nghiệp điện mặt trời trên thực tế được trợ giá nhiều ở tất cả các quốc gia trên thế giới. Các công ty Trung Quốc cũng được hưởng nhiều ưu đãi từ các nước phương Tây để phát triển. Tại Pháp, theo Bộ trưởng Môi trường, có đến 90% pin mặt trời được nhập từ Trung Quốc. Theo nghiên cứu của Photon International, hàng Trung Quốc không phải là tốt nhất, nhưng được coi là rẻ và có chất lượng chấp nhận được.

Tuy nhiên, theo một chuyên gia về năng lượng mặt trời, tương lai pin mặt trời của Trung Quốc không hẳn đã được bảo đảm. Hiện nay, sản lượng pin mặt trời trên thế giới nhiều gấp 2-3 lần so với nhu cầu và sẽ có rất nhiều doanh nghiệp bị phá sản trong những năm tới.

[ Trở về]