Bánh khô Phủ Diễn

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Đó là thứ bánh được làm từ gạo chiêm dâu- giống lúa địa phương vùng quê Nghệ An. Hạt gạo có màu đỏ sẫm, được ngâm ủ theo một kinh nghiệm bí quyết riêng. Gạo ngâm được xay bằng chiếc cối đá quay tay để cho ra một thứ bột gạo không yêu cầu thật mịn như bột dùng để tráng bánh cuốn, bánh phở.

Trên bếp lò chuyên dụng đắp đất đỏ rực lửa, là một hoặc hai chiếc nồi lớn. Miệng nồi cỡ 30-40 cm, được lót chiếc khuôn vải tròn để tráng bánh, chiếc vung cao đậy nồi được quấn giẻ lót tay cẩn thận nơi quai xách. Một chiếc chậu sành đựng bột loãng, một chiếc môi múc bột (cũng là dụng cụ dùng để dàn bột thật đều trên khuôn tráng được làm từ nửa vỏ quả dừa khô)... Một thanh tre cật dài cỡ 40-50 cm bản rộng cỡ ngón tay cái người lớn, dày dẻo dùng để lấy tấm bánh đến độ chín.

Kèm theo là một ống nứa tròn cỡ cổ tay,dài độ 30-40 cm, để cuộn tấm bánh cho thật nguyên. Và nữa không thể thiếu một bát tô vừng đen hoặc vừng trắng tuỳ theo sở thích, để ngay bên cạnh người tráng để mỗi lần đổ bột lên khuôn, dàn bột đều và rồi trước khi đậy vung được rắc dày những hạt vừng li ti lên tấm bánh. Bánh chín phồng, người tráng khéo léo lấy ra và đặt lên một tấm đan bằng nan tre, nan nứa theo từng hàng, từng chục mỗi tấm đan. Đầy tấm đan, bánh được đưa ra phơi nơi khoảnh sân trước nhà...Đủ nắng, bánh khô quắt trong suốt lấm tấm những hạt vừng. Dỡ ra xếp từng chồng để bảo quản chờ xuất cho các mối tiêu thụ. Một quy trình muôn thuở không thay đổi, trừ những ngày mưa bão.

Khắp các chợ quê Phủ Diễn (Diễn Châu - Nghệ An), phiên chợ nào cũng xúm xít quanh bà hàng bánh đa nướng. Một chiếc nồi đất rực than hồng, một chiếc quạt giấy (hay quạt nan), một chiếc que tre cời than và bên cạnh là chồng bánh đa chưa quạt. Bà hàng khéo léo vừa quạt vừa trở chiếc bánh trên nồi than đỏ rực.

Bánh quạt khéo chín phồng rộm, xốp nở có màu hồng hơi sẫm dậy mùi thơm của gạo quê, của những hạt vừng dày đặc thơm lựng, bán rất chạy. Bẻ mẩu bánh thơm giòn cho vào miệng nhai chậm rãi là một thích thú cực kỳ dân giã của con trẻ. Không chỉ trong các chợ quê, mà ngay trong bất cứ một hàng phở, một hàng bún xáo nào cũng không thể thiếu những chồng bánh đa nướng giòn thơm (đây cũng là món dưa cay rất bình dân của những người đàn ông miền quê ven biển). Dân giã hơn, các bà các chị khi sà vào hàng phở trong chợ khi gọi tô phở còn bẻ vụn tấm bánh cho vào tô, rồi xì xụp, hít hà ngon lành...

Chiếc bánh đa vừng Phủ Diễn dày dặn, trở thành món quà quê mộc mạc của mỗi phiên chợ mẹ mua về cho con trẻ. Cũng là món quà quê khá ấn tượng với người Nghệ xa quê.

(Theo Lê Bá Liễu // Báo Nghệ An Online)