Ngày nay, tăng huyết áp (THA) là một loại bệnh nguy hiểm đã trở nên phổ biến, bởi các biến chứng của nó ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người bệnh, để lại những di chứng nặng nề cho người bệnh, gia đình và xã hội...
THA là một hội chứng tim mạch tiến triển, được khẳng định khi: Huyết áp đo tại cơ sở y tế >/= 140/90 mm Hg hoặc khi đo tại nhà và khi theo dõi huyết áp lưu động 24 giờ >/= 135/85 mm Hg, hoặc huyết áp không tăng nhưng có bằng chứng tăng huyết áp như đang dùng thuốc hạ huyết áp hoặc có biến chứng, như bệnh tim do tăng huyết áp, tai biến mạch máu não.
Các yếu tố liên quan đến việc gia tăng huyết áp thường gắn liền với đời sống hiện đại như: thừa cân, hút thuốc lá, uống rượu nhiều, thừa lượng muối và lượng chất béo trong khẩu phần ăn... Việc sử dụng thuốc trị THA phải do bác sĩ chỉ định nhưng một vấn đề khác cũng cần đặt ra, đó là làm giảm yếu tố nguy cơ THA do ăn uống.
* Ăn ít muối giúp giảm huyết áp
Lượng muối trung bình mỗi người tiêu thụ từ 18 đến 22 g mỗi ngày, trong khi lượng khuyến cáo không quá 5 g. Người đang có huyết áp cao chỉ nên ăn khoảng 2 đến 3 g mỗi ngày. Ngoài việc giảm lượng muối trong khi nấu nướng, hạn chế dùng thêm muối hoặc nước chấm ở bàn ăn, cần cẩn thận với những loại thức ăn nhanh, những món ăn công nghiệp luôn có lượng muối khá cao.
Muối thường được đề cập trong chế độ ăn hàng ngày là muối ăn sodium chloride (NaCl). Tuy nhiên, có nhiều loại muối khác có cùng gốc sodium tồn tại trong các loại thức ăn, thức uống công nghiệp như: monosodium glutamate, sodium citrate, sodium bicarbonate... cũng có tác hại tương tự NaCl khi dùng nhiều.
* Ăn rau quả, ngũ cốc giúp giảm độ mỡ và điều hòa huyết áp
Nhiều nghiên cứu khoa học khác nhau đều cho thấy, chất xơ trong rau quả và những loại ngũ cốc thô như: gạo lức, bắp lức, các loại đậu có tác dụng chuyển hóa các chất béo và làm hạ huyết áp. Các chất xơ, nhất là chất xơ tan trong nước, có khả năng hút nước và trương nở lên đến 8 hoặc 10 lần trọng lượng ban đầu, qua đó có thể kết dính và đào thải nhiều cặn bã và chất độc hại ra khỏi cơ thể. Đặc biệt, chất xơ cũng thu hút những acid mật do cơ thể sản sinh ra để tiêu hóa các chất béo và đào thải chúng ra ngoài theo đường ruột. Điều này buộc cơ thể huy động đến kho dự trữ cholesterol ở gan để tạo ra những acid mật mới dẫn đến hạ độ cholesterol. Đặc biệt, chuối còn có tỷ lệ Potassium/Sodium cực cao (396/1). Do đó, chuối có tác dụng rất tốt trong việc hạ huyết áp và chống đột quỵ.
* Ăn nhiều cá, hải sản, giảm các loại thịt đỏ
Thịt và mỡ động vật, nhất là các loại thịt đỏ như: thịt heo, thịt bò, các loại sữa và trứng có hàm lượng mỡ bão hòa cao là nguồn gốc phát sinh ra các chứng xơ vữa. Do đó, các nhà khoa học khuyên nên chuyển dần chế độ ăn nhiều thịt sang ăn nhiều cá và đạm thực vật. Acid béo omega 3 trong cá và các loại hạt có tác dụng làm hạ cholesterol xấu, tăng lượng cholesterol tốt và giảm nguy cơ máu đông. Những loại hạt này còn có nhiều loại khoáng chất cần thiết để điều hòa huyết áp như: magnesium, potassium, calcium. Ngược lại, thịt và trứng có nhiều chất mỡ bão hòa làm gia tăng lượng cholesterol xấu (LDL), đồng thời làm giảm lượng cholesterol tốt (HDL) có khả năng làm sạch lòng mạch. Lượng cholesterol xấu trong trứng còn cao hơn so với thịt. Ngoài ra, chất sắt trong các loại thịt đỏ có độc tính rất cao do vai trò trung gian giúp cho LDL bám vào các mảng xơ vữa dễ dẫn đến cứng động mạch và tăng huyết áp. Nếu ăn thịt, chỉ nên ăn một ít thịt heo, bò đã lọc bỏ mỡ hoặc thịt trắng như gà, bồ câu đã bỏ da, nội tạng. Cần cảnh giác với chất béo xấu và một lượng muối đáng kể luôn tiềm ẩn trong những sản phẩm thức ăn nhanh, thức ăn công nghiệp.
Các loại đậu, nhất là đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành với nhiều chất xơ, chất khoáng và những chất chống oxy hóa là một nguồn chất đạm và chất béo lý tưởng cho phòng chống THA.
Ngoài ra, ăn vài tép tỏi trong mỗi bữa ăn có tác dụng giải độc, tăng cường lưu thông khí huyết, hỗ trợ làm hạ huyết áp và cải thiện độ mỡ trong máu. Những người có khuynh hướng ăn nhiều thịt và mỡ động vật, thỉnh thoảng nên có chế độ thanh lọc cơ thể. Có thể là nhịn ăn một buổi mỗi tuần và thay bằng uống nước trái cây. Theo bác sĩ Frank Sacks, M.D., chuyên gia dinh dưỡng Trường Đại học Y Harvard: “Chỉ cần không ăn thịt và những sản phẩm từ sữa vài lần mỗi tuần. Nếu mọi người đều làm được điều này, tỷ lệ bệnh tim mạch sẽ giảm đáng kể”.
Thường ăn canh mộc nhĩ, khổ qua cũng có tác dụng rất tốt để giải độc, cải thiện độ mỡ trong máu và làm hạ huyết áp. Mộc nhĩ đen (hoặc trắng) 12 g, khổ qua (mướp đắng) 50 g, đậu phụ 200 g, thêm gia vị vừa đủ, nấu canh ăn hàng ngày.
Ngoài ra, người mắc bệnh THA được khuyên không nên hút thuốc, uống rượu. Cần có chế độ nghỉ ngơi hợp lý kết hợp với tập thể dục thường xuyên, vì khi tập thể dục làm tăng Lipoprotein HDL là loại protein tốt có tác dụng phòng chống xơ vữa động mạch...
Với một chế độ ăn uống hợp lý, một lối sống lành mạnh để điều trị bệnh THA là việc làm hoàn toàn có thể thực hiện ở gia đình, là phương pháp không tốn kém và khả thi sẽ giúp bạn tránh được THA đột biến.
(Theo TT-TTGDSK Hậu Giang(Theo Ykhoa net.com)// Báo Hậu Giang Online)